صندوق تثبیت ارزی ایجاد می کنیم
به گزارش بورس نیوز، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: در سال جدید سیاست جدیدی در حوزه اسکناس لحاظ کردیم که باعث آرامش و برچیده شدن صف‌ها شد. براین اساس تمام متقاضیان باید حساب ارزی داشته باشند و نقل و انتقالات در سیستم بانکی انجام شود. با این روش تمام نیاز‌های واقعی مردم به اسکناس ارز را به سهولت تامین می‌کنیم.
وی افزود: خوشبختانه این اقدام باعث آرامش در بازار شده است و خبری از صف خرید برای ارز در مقابل صرافی‌ها نیست؛ بنابراین این سیاست را ادامه خواهیم داد و تمام افرادی که نیاز به اسکناس دارند باید حساب ارزی داشته باشند و نقل و انتقالات ارزی نیز باید در حساب‌های بانکی صورت بگیرد.
فرزین تأکید کرد: افرادی که نیاز به ارز در پشت گیت فرودگاه دارند هم می‌توانند این ارز را در پشت گیت دریافت کنند. نرخ هم به گونه‌ای است در مرکز مبادله برای سفر هم اسکناس ارز اختصاص می‌دهیم و هر نیاز واقعی همچون پزشکی، سفر و دانشجویی را تامین می‌کنیم و تلاش می‌کنیم با سرعت لازم در سال جاری ادامه دهیم.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در سال گذشته ۶۵ میلیارد دلار ارز در مرکز مبادله و در سامانه نیما، تخصیص دادیم؛ به عبارت دیگر ۱۰ میلیارد دلار بیش از سال ۱۴۰۰ و ۲۱ میلیارد بیش از سال ۱۳۹۹ تخصیص دادیم. یعنی در سال گذشته تقریبا تمام نیاز‌های ارزی به صورت اسکناس و حواله را پاسخ دادیم و تامین کردیم.
وی گفت: سال گذشته کمیته تامین و تخصیص ارز را در بانک مرکزی ایجاد کردیم و در این کمیته تمام دستگاه مثل وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت و درمان، عضو هستند. بر اساس میزان منابع ارزی، کل تخصیص ارزی سال جدید را تعیین کردیم. یعنی مشخص کردیم که هر دستگاه چقدر ارز تخصیص داده خواهد شد و چقدر ثبت سفارش خواهد داشت. در نتیجه این اقدام، یک نظم ارزی در کشور ایجاد می‌شود و یک کنترلی بر ثبت سفارش‌ها و تخصیص خواهیم داشت.
فرزین با بیان اینکه نقش نقدینگی بر تورم غیرقابل انکار است و باید بتوانیم نقدینگی را کنترل کنیم و گفت: بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی، حجم نقدینگی تقریبا ۶۴۰۰ همت است. در سال گذشته تا یازده اسفندماه، نرخ رشد نقدینگی ۲۷.۸ درصد بوده است. در حالی که نرخ تورم ۴۶.۵ درصد بود. به عبارت دیگر پول حقیقی کشور، ۱۸.۷ درصد کاهش پیدا کرده است؛ بنابراین در سال گذشته کنترل نقدینگی با ابزار‌هایی که در بانک مرکزی صورت گرفت، روش موثری بوده است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: سه چهار سال است که نرخ رشد نقدینگی حقیقی منفی است؛ یعنی نقدینگی خیلی رشد نمی‌کند و منشا تورم بیشتر از سمت ارز و نااطمینانی است. اما به هر حال باید نقدینگی را کنترل کنیم و برای امسال نیز هدف ما نرخ رشد نقدینگی ۲۵ درصد است و ماهانه این روند را کنترل خواهیم کرد و نتایج آن را نیز به طور مستمر منتشر می‌کنیم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه پایه پولی بخشی از نقدینگی است اظهار داشت: پایه پولی با ضریب فزآینده، نقدینگی را تشکیل می‌دهد. نرخ رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۱ بیش از نقدینگی بوده است؛ یعنی نرخ رشد پایه پولی در سال گذشته حدود ۳۳.۹ درصد بوده و یکی از دلایل اصلی آن افزایش مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها بوده است. متاسفانه در سال گذشته مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها افزایش پیدا کرده است.
رئیس کل بانک مرکزی درباره این که چرا تورم در کشور به وجود امده است؟ گفت: اگر به تاریخ ۵۰ سال اخیر اقتصاد ایران برگردیم، متاسفانه می‌بینیم که تورم ۵۰ سال است که مهمان سفره مردم ایران است و در دهه ۷۰ تورم ۲۵ درصدی داشته‌ایم، در دهه ۸۰ به طور متوسط تورم ۱۵ درصدی، در دهه ۹۰ نیز متوسط تورم افزایشی بود و متاسفانه در چهار سال اخیر متوسط نرخ تورم به ۴۲.۵ درصد رسیده است، به عبارت دیگر در ۴ سال اخیر تورم به طور متوسط ۲۰ درصد افزایش یافته است و تورم به بیماری مزمن در اقتصاد کشور تبدیل شده است.
فرزین گفت: برنامه‌های بسیار زیادی در دولت‌های مختلف تدوین شده است تا تورم را کنترل کنند، در زمان‌های خاص توانسته‌ایم تورم‌های تک رقمی داشته باشیم و عموما تورم‌های دو رقمی داشته‌ایم. در سال ۱۴۰۰ تورم ۴۶.۲ درصد بود و در سال ۱۴۰۱ تورم به ۴۶.۵ درصد رسید است که به این معنی است که تورم به حد بالایی رسیده است و متاسفانه رفتار تورم با دهه‌های گذشته متفاوت شده است.
وی با اشاره به دلیل ایجاد تورم بالای کشور گفت: مجموعه‌ای از نااطمینانی‌ها، ناترازی‌ها و بی انضباطی‌های مالی، پولی و تجاری منجر به تورم می‌شود، همه این‌ها عواملی است که منجر به ایجاد تورم یک کشور می‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: در دهه ۹۰ و به ویژه در ۴ سال اخیر تورم پدیده‌ای مشهود بوده است، اما در دهه‌های مختلف یکی از عوامل معمولا غالب شده است، به عنوان نمونه در دهه ۸۰ بیشتر از سمت نقدینگی تورم رشد داشت، ولی در دهه ۹۰ و به ویژه در ۴ سال اخیر دلیل اصلی تورم بیشتر از سمت هزینه است، یعنی فشار هزینه است که منجر به افزایش تورم شده است و فشار هزینه نیز بخش عمده ناشی از افزایش نرخ ارز بوده است و خود نرخ ارز نیز متاثر از نا اطمینانی‌ها از اقتصاد بوده است که منجر به افزایش نرخ ارز شده است.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: صندوق تثبیت ارزی ایجاد می‌کنیم تا در مواقع لازم برای ثبات ارز در بازار دخالت کنیم. سلف ارزی را هم با مدت زمان بیشتر طراحی کرده‌ایم تا پیش‌بینی پذیری و اطمینان ایجاد شود.
فرزین افزود: سوآپ ارزی نیز در کشور ما بسیار ضروری است چرا که باید با دیگر کشور‌ها موازنه ارزی در تجارت کالایی داشته باشیم. مساله دیگر تنظیم مقررات است که اساس بازار را شکل می‌دهد و نظارت و ثبات مقررات اقدام تکمیل‌کننده آن است.
وی با اشاره به تخلف پشت خط معاملاتی در سامانه نیما تاکید کرد: هم اکنون در سامانه نیما نرخ ارز را با قیمت مشخص به فروش می‌رسانیم و مواردی گزارش شده است که ممکن است پشت خط معاملاتی صورت گیرد که این یک اخلال ارزی است و کسانی که در این کار نقش دارند تخلف ارزی انجام می‌دهند و اگر بانک مرکزی نظارت را تقویت کند این افراد را شناسایی و به قوه قضائیه معرفی می‌کنیم.
