بازار ارز تجاری؛ گامی مؤثر در بهبود نظام ارزی و مبارزه با رانت
به گزارش بورس‌نیوز، بانک مرکزی در راستای اصلاح ساختار بازار ارز و تقویت بازار رسمی ارز کشور، اقدامات لازم را برای فراهم‌سازی بسترهای عملیاتی از جمله توسعه سامانه‌های اجرایی، تدوین مقررات و دستورالعمل‌های جدید و اصلاح نرخ ارز برداشته است.
در این راستا، معاملات عمده شمش و سکه طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران آغاز شده و به منظور کاهش اختلاف میان نرخ ارز در بازار رسمی و غیررسمی و افزایش شفافیت در معاملات ارزی، بازار ارز تجاری راه‌اندازی گردید.
یکی از تغییرات کلیدی در این زمینه، تمرکز کلیه معاملات ارزی سامانه نیما و واگذاری پروانه صادراتی به سایر واردکنندگان در بازار ارز تجاری است. این بازار که از ابتدای بهمن‌ماه سال ۱۴۰۳ شکل گرفته، تأثیرات مثبتی بر تخصیص ارز و ثبات بازار داشته و ویژگی‌های آن از چهار منظر قابل بررسی است.
از دید سیاستگذار ارزی، بازار ارز تجاری به عنوان مرجعیتی برای نرخ ارز شکل گرفته و هدف اساسی سیاستگذار، ایجاد مرجعیت بخشی به بازار ارز از طریق متغیرهای اقتصادی است. نرخ ارز در این بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و بازارساز به عنوان ناظر در مواقع کمبود و مازاد ارز حضور دارد.
از منظر فعالین اقتصادی، بازار ارز تجاری با واقعی سازی نرخ ارز، امکان بازگشت منابع حاصل از صادرات به چرخه تجاری کشور را فراهم کرده و واردکنندگان نیز بر اساس نیازهای واقعی خود اقدام به تقاضای ارز می‌کنند.
در ابعاد کلان اقتصادی، یکی از چالش‌های گذشته، خروج ارز از چرخه اقتصادی بوده که بازار ارز تجاری با شفافیت معاملات، این مشکل را برطرف می‌کند و به سیاستگذاران این امکان را می‌دهد که تأمین ارزی بخش‌های مختلف را به درستی رصد کنند.
از منظر جامعه، بازار ارز تجاری با ایجاد شفافیت، امکان پاسخگویی سریع به فعالیت‌های خارج از قواعد را فراهم می‌آورد. به گفته متخصصان، یکی از دستاوردهای این اقدام، ایجاد تالار ارز تجاری در مرکز مبادله ارز و طلای ایران است که تاکنون بالغ بر ۲ میلیارد دلار ارز در آن معامله شده است.
در راستای حذف رانت‌جویی در بازار ارز، بانک مرکزی به اصلاح نرخ ارز پرداخته تا شکاف نرخ‌ها کاهش یابد و شفافیت بیشتری در بازار ارز فراهم شود. همچنین، با تمرکز معاملات ارزی در سامانه نیما و تالار ارز تجاری، تخصیص ارز بر اساس نیازهای واقعی کشور انجام می‌شود و از هدررفت منابع ارزی جلوگیری می‌گردد.
بانک مرکزی همچنین با برگزاری حراج شمش و طلا، نظارت بر بازار طلا را تقویت کرده و با عرضه کنترل‌شده، از شکل‌گیری حباب قیمتی جلوگیری کرده است.
در حوزه تامین ارز کالاهای اساسی و دارو، بانک مرکزی به تخصیص ارز ترجیحی و تامین ارز مورد نیاز برای واردات این کالاها پرداخته است. این اقدامات در راستای سیاست‌های حمایتی دولت و حفظ رفاه عمومی انجام می‌شود.
با توجه به نوسانات ارزی، بانک مرکزی اقدام به بودجه‌ریزی ارزی و کنترل مصارف ارزی کرده تا از بروز مشکلات تجاری جلوگیری کند. این اقدامات نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی دقیق، می‌توان منابع ارزی را به شیوه‌ای مدیریت کرد که نیازهای اساسی کشور تامین شود.
بانک مرکزی همچنین به تامین مالی پروژه‌های زیربنایی و پیشران اقتصادی از طریق جذب منابع مالی خارجی و انتشار اوراق صکوک ارزی پرداخته است که این اقدامات به رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت‌ها کمک می‌کند.
انتهای پیام/
