تأثیر خرید یک پراید بر دهک درآمدی خانوارها
به گزارش بورس‌نیوز، انتقادات زیادی نسبت به نقص در دهک‌بندی خانوارها وجود دارد که این مسئله، حذف یارانه دهک‌های بالا را با چالش مواجه کرده است. بحث حذف سه دهک از ده دهک یارانه‌بگیر دوباره به موضوعی داغ تبدیل شده و وزیر کار اعلام کرده که لایحه دوفوریتی مرتبط با این موضوع به‌زودی به مجلس ارائه خواهد شد. حذف یارانه‌بگیران همواره با حواشی زیادی همراه بوده و این بار انتقاد رئیس مجلس نسبت به شیوه دهک‌بندی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را به این سمت هدایت کرده که اصل دهک‌بندی را به مرکز آمار ایران نسبت دهد و وزارتخانه خود را تنها به عنوان متولی چیدمان خانوارها در دهک‌های مختلف معرفی کند.
سال‌هاست که پایگاه رفاه ایرانیان به‌منظور تجمیع داده‌های خانوارها و ایجاد یک بانک اطلاعاتی شفاف و منسجم راه‌اندازی شده و مرجع تشخیص وضعیت درآمدی خانوارها و دهک‌بندی آن‌ها نیز همین سامانه است. این سامانه به عنوان یک اقدام بزرگ در تجمیع داده‌های جمعیتی شناخته می‌شود، اما مسئولان مرتبط در وزارتخانه بارها اعلام کرده‌اند که به دلیل وجود دلایل متعددی، این بانک اطلاعاتی در برخی حوزه‌ها نمی‌تواند تحلیل دقیقی ارائه دهد و دهک‌بندی‌ها و صدک‌بندی‌های آن همواره با نقص و اشتباهاتی همراه بوده است. این مساله از سال‌ها پیش موجب اعتراض و انتقاد به حذف یارانه‌بگیران شده و عملاً تبدیل به مانع قانونی برای دولت‌ها گشته است.
عزم دولت برای حذف یارانه سه دهک
در نشست اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، پس از بررسی نظرات نمایندگان، اعلام کرد که در مورد کالابرگ، باید طبق مصوبه مجلس در بودجه ۱۴۰۴، این کار از طریق حذف یارانه‌ها انجام شود. رئیس‌جمهور نیز بر این نکته تأکید دارد که حذف یارانه باید برای سه دهک بالای درآمدی اجرایی شود. با این حال، به دلیل اعتراضات عمومی در این زمینه، در طرح دوفوریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، پیشنهادی مطرح شده که قبل از حذف یارانه‌ها، به سرپرست خانوار اطلاع داده شود که جزو سه دهک بالای درآمد قرار دارد و به او فرصتی داده خواهد شد تا در صورت اشتباه در تعیین دهک، اعتراض کند.
تهدید معترضان دهک‌بندی
چند سالی است که در زمان اعلام دهک‌های جدید خانوارها، امکان اعتراض برای افرادی که یارانه آن‌ها حذف شده، اعلام می‌شود. با این حال، سامانه حمایت به‌طور متناوب از دسترس خارج می‌شود و بسیاری از اعتراضات نیز بی‌پاسخ می‌ماند. نکته قابل توجه این است که اخیراً وزیر کار به معترضان تهدید کرده که اگر اعتراض آن‌ها وارد نباشد، باید متحمل جرایمی شوند.
در آخرین نسخه سامانه حمایت، افراد برای ثبت اعتراض به دهک‌بندی، باید توافقنامه‌ای را بپذیرند که به معنای ارائه دسترسی به تمامی اطلاعات مالی خانوار برای بررسی وضعیت آن‌ها است و در صورت عدم صحت اعتراض، این اطلاعات به سازمان امور مالیاتی منتقل خواهد شد. به این ترتیب، آزمون وسع افراد همچنان بر اساس همان اطلاعات اولیه‌ای که تعیین‌کننده دهک آن‌ها بوده، محاسبه می‌شود و بررسی مجدد تغییر چندانی در نتیجه نخواهد داشت.
قالیباف درست می‌گوید؟
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در نشست کمیسیون اجتماعی با اشاره به دهک‌بندی خانوارها، گفته است که داده‌های دقیقی در دست داریم، اما به دلیل ناهماهنگی، سامانه به‌روز نیست و داده‌ها با تأخیر به دست می‌رسند.
پایگاه رفاه ایرانیان به‌عنوان بانک اطلاعاتی مرجع دهک‌بندی، سال‌هاست در حال بهبود است؛ اما به گفته متولیان این حوزه، به دلیل عدم ارائه برخی اطلاعات از سوی دستگاه‌ها، نمی‌توان آزمون وسع خانوارها را با واقعیت‌ها تطبیق داد. بنابراین، اطلاعات رسمی مانند حقوق کارگران و کارمندان، همچنین گردش حساب‌ها و تراکنش‌های خرید، وزن بیشتری در آزمون وسع دارند.
میدری چه می‌گوید؟
پس از مطرح شدن اظهارات قالیباف در مورد تأثیر معاملات خودرو بر دهک خانوار، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در گفتگو با بورس‌نیوز اظهار کرد که وزارت تعاون مرجع تعیین‌کننده دهک‌ها نیست و این وظیفه بر عهده مرکز آمار ایران است.
خلأهای بزرگ آزمون وسع
شواهد نشان می‌دهد که پایگاه رفاه ایرانیان در اطلاعات بانکی و دارایی‌های منقول افراد، شامل خودرو و سهام، اجماع کاملی دارد، اما هنوز امکان تجمیع اطلاعات اموال غیرمنقول، به‌ویژه مسکن و شیوه اقامتی افراد، در این سامانه فراهم نشده است. در این شرایط، یک مستأجر ممکن است با گردش مالی بالاتری نسبت به فردی که در ملک خود زندگی می‌کند، در آزمون وسع قرار گیرد و این یکی از دلایل نقص در دهک‌بندی خانوارها به شمار می‌رود.
انتهای پیام/
