افت و خیز در بازار خودروهای وارداتی

مرد، پشت شيشه‌هاي بلند و كشيده نمايشگاه عرضه خودروهاي خارجي ايستاده است و به خودروهايي نگاه مي‌كند كه رديف به رديف و در رنگ‌هاي مختلف در كنار يكديگر پارك شده‌اند. به نظر نمي‌رسد قصد خريد از نمايشگاهي را داشته باشد كه خودروهايش دست‌كم چند صد ميليون تومان قيمت دارند اما دستش را به چانه زده است و «تماشاي» خودروها را از پشت شيشه از دست نمي‌دهد.

به گزارش دنیای اقتصاد، مي‌توان در نقاط مختلف شهر نمايشگاه‌هايي از اين دست كه افراد زيادي را محو تماشا مي‌كنند، مشاهده كرد. برخي نمايشگاه‌هاي خودرو در خيابان‌هاي اصلي شهر شبيه كلكسيوني از خودروهاي روز اروپايي و کره‌ای هستند. اگرچه به نظر مي‌رسد افزايش تعداد نمايشگاه‌هاي عرضه خودرو در شهرهاي بزرگي مانند تهران، بعد از رشد نزديك به دو برابري واردات خودرو در چهار ماه ابتدايي امسال طبيعي باشد اما موضوعي كه در اين ميان وجود دارد اين است كه به رغم عرضه زياد خودروهاي وارداتي، ظاهرا برخی مشتریان با توجه به ثبات حدودی نرخ ارز و همچنین لغو برخی تحریم‌ها امید زیادی به کاهش قیمت‌ها دارند به همین دلیل فعلا دست از خرید کشیده و در انتظارند.

بر این اساس دست نگه داشتن مشتريان از خرید در حالي بازار را با افت خرید و فروش مواجه كرده است كه به گفته فعالان بازار، قيمت برخی از وارداتي‌ها، خصوصا خودروهاي ساخت كره، بعد از رشد قيمتي كه در ماه‌هاي گذشته تجربه كرده‌‌اند، با افتی قابل توجه همراه بوده‌اند. براي مثال برخي محصولات كياموتورز حدودا تاسقف ۵ ميليون تومان با افت قيمت همراه بوده است با اين وجود، اين ميزان افت قيمت نيز رغبتي براي ورود مشتريان به بازار وارداتي‌ها ايجاد نكرده است. يكي از فعالان بازار خودرو با تاييد اين ميزان افت قيمت در خودرويي مانند كيا اسپورتيج به خبرنگار «دنياي اقتصاد» مي‌گويد: اين افت قيمت اگرچه در نگاه اول چشمگير به نظر مي‌رسد اما واقعيت اين است كه طي ماه‌هاي گذشته قيمت خودروهاي وارداتي به قدري با رشد همراه بوده است كه حالا اين ميزان افت خيلي اثرگذار به نظر نمي‌رسد. او در ادامه مي‌گويد: براي مثال خودرويي كه تا سقف ۲۰ ميليون تومان رشد قيمت داشته، حالا افت ۵ ميليون توماني آن قابل توجه به نظر نمي‌رسد، در واقع اين افت قيمت‌ها واقعي نيست و نظر مشتريان را جلب نمي‌كند. 

اما درکنار انتظارات مشتریان و همچنین افت قیمت برخی از خودروهای وارداتی به‌خصوص کره‌ای‌ها، اتفاق دیگری نیز در بازار رخ داده و آن افزایش قیمت بعضی دیگر از خودروها به‌واسطه تغییر یک مصوبه ستاد مدیریت مصرف سوخت است. بر همين اساس اگرچه تا پيش از اين واردكنندگان خودرو براي از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده مي‌توانستند به جاي ارائه برگه اسقاط خودرو، هزينه آن را به صورت نقدي پرداخت كنند، اما با بازگشت اين اصل به شيوه اجرايي اوليه خود، واردكنندگان بايد به جاي پرداخت نقدي، خودروهاي فرسوده را در مراكز اسقاط از رده خارج كرده و برگه‌هاي اسقاط را براي شماره‌گذاري خودرو ارائه كنند.

به عقيده فعالان بازار، با حذف روش پرداخت نقدي كه به واردات خودرو سرعت زيادي داده بود، اين تصور ايجاد شد كه واردات خودرو از اين پس سخت‌تر و كندتر از پيش انجام خواهد شد، بنابراين قيمت برخی خودروها به واسطه این مصوبه تا حدودي با افزايش همراه شد.

در کنار این موارد با نگاهي به سايت‌هاي نمايندگي‌هاي رسمي واردات خودرو يا روزنامه‌هاي رسمي كشور می‌توان موج فروش اقساطي خودروهاي وارداتي‌ را مشاهده کرد.

اين آگهي‌ها شامل برندهايي مانند بنز و بي.ام.و تا خودروهاي كره‌اي و ايتاليايي موجود در بازار مي‌شوند. 

دست‌ زياد شده است 

اما يك مدير فروش در يكي از نمايشگاه‌هاي عرضه خودروهاي خارجي در نزديكي ميدان «تختي» تهران عقيده دارد در واردات خودرو «دست زياد شده به همين دليل حالا بازار اشباع شده است».

او در اين رابطه به خبرنگار «دنياي اقتصاد» مي‌گويد: علاوه بر اينكه با توجه به آزاد بودن واردات خودرو افراد زيادي براي كسب سود وارد اين حوزه شده‌اند و خودروهاي زيادي را وارد كشور كرده‌‌اند، رشد بيش‌ازپيش قيمت وارداتي‌ها نيز باعث شده است تا بازار اين خودرو مانند سال‌هاي گذشته گرم نباشد.

اين نمايشگاه‌دار در ادامه مي‌گويد: در يك دوره‌ با مشاهده رشد قيمت وارداتي‌ها، افراد زيادي سرمايه‌هاي خود را وارد بازار وارداتي‌ها كردند زيرا اين خودروها هر روز با رشد قيمت همراه بودند و ظاهرا سود خوبي داشتند، همين شد كه در كنار رشد نرخ ارز و هجوم سرمايه‌هاي سرگردان به بازار وارداتي‌ها، لندكروزي كه با ۶۰ ميليون تومان قابل خريد بود حالا ۲۸۰ ميليون تومان شده است به همين دليل حالا كمتر كسي رغبت مي‌كند به سمت خريد خودروهاي خارجي برود ضمن اينكه بعد از ممنوع شدن واردات خودروهاي بالاي ۲۵۰۰ سي‌سي با محدود شدن مدل‌هاي خودروهاي وارداتي، مشتريان نيز كمتر شدند.

اين نمايشگاه‌دار عقيده دارد به دليل گران شدن بيش از اندازه خودروهاي وارداتي از يكسو و رشد بي‌سابقه تعداد خودروهاي وارد شده به كشور خصوصا خودروهاي ساخت كره جنوبي، حالا نمايندگي‌ها و افرادي كه اقدام به واردات خودرو كرده‌اند براي بازگرداندن سرمايه خود راهي جز فروش اقساطي ندارند.

اما در گفت‌وگو با يكي ديگر از عرضه‌كنندگان خودروهاي وارداتي در خيابان مطهري تهران، مشخص مي‌شود كه دليل ديگري جز رشد واردات و افزايش عرضه بر تقاضا باعث افت قيمت يا عرضه اقساطي خودروهاي وارداتي در هفته‌هاي اخير شده است. صاحب اين نمايشگاه‌ خودرو به خبرنگار «دنياي اقتصاد» مي‌گويد: بازار خودروهاي وارداتي در حال حاضر بسيار راكد است به همين دليل واردكنندگان خودرو براي اينكه بتوانند گردش مالي داشته باشند و خودروهاي مدل جديد را خريداري كنند، بخشي از سرمايه خود را درقالب پيش‌پرداخت خودروهاي وارداتي از مشتريان دريافت مي‌كنند. به اين ترتيب به نظر مي‌رسد همزمان با نزديك شدن زمان ورود خودروهاي مدل ۲۰۱۵ به بازار و همچنين با توجه به وارد شدن بيش از پيش خودروهاي خارجي به كشور، حالا فرصتي براي مشتريان اين دست خودروها فراهم شده است كه دست‌كم اين خودروهاي «گران‌‌قيمت» را با شرايطي بهتر خريداري كنند.

اما اين تمام ماجرا نيست، زيرا خريد اقساطي خودروهاي وارداتي مي‌تواند در برخي موارد به زيان خريداران تمام شود. 

جادوي وارداتي‌ها 

خريد يك خودرو وارداتي آن هم با شرايط ويژه اقساطي وسوسه‌انگیز است. این در حالی است که شوق داشتن يك خودرو وارداتي ممكن است منجر به سوءاستفاده برخي آگهي دهندگان براي فروش اقساطي خودروهاي وارداتي شود.

يكي از شايع‌ترين مشكلاتي كه در رابطه با خودروهاي وارداتي مشتريان را به دردسر مي‌اندازد، نبود خدمات پس از فروش در كشور است. روز گذشته «ايسنا» در رابطه با همين موضوع نوشت: ابهاماتی در زمینه نحوه ارائه خدمات پس از فروش و تامین قطعات یدکی برخی برندهای خودروهای وارداتی وجود دارد، اگرچه همواره انتقاداتی نسبت به خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی در کشور وجود داشته اما این انتقادها در طول یکی دو سال اخیر تشدید شده است. به گفته کارشناسان برخی برندهای خودروهای وارداتی که در یکی، دو سال اخیر وارد کشور شده‌اند اصولا فاقد شبکه خدمات پس از فروش و نمایندگی مجاز ارائه خدمات و تعمیرات هستند.

در این زمینه شنیده می‌شود که یکی از برندهای معروف خودروهای ژاپنی که در طول یکی، دو سال اخیر وارد بازار ایران شده است، تنها دارای یک نمایندگی خدمات پس از فروش است. وجود چنين مشكلي در خدمات پس از فروش براي يك برند ژاپني در حالي است كه يكي از نمايشگاه‌داران در گفت‌وگو با خبرنگار دنياي اقتصاد، در رابطه با يك برند آلماني نيز چنين نكته‌اي را متذكر می‌شود. شنيده‌ها حاكي از آن است كه يك خودروي آلماني كه به دليل ظاهر نوستالژيك خود مورد استقبال مشتريان وارداتي‌ها قرار گرفته بود، به دليل نبودن خدمات پس از فروش، صاحبان اين مدل خودرو را براي كوچك‌ترين مشكل ايجاد شده به دردسر انداخته است.

اما نمايشگاه‌داري در ميدان تختي كه بازار وارداتي‌ها را سنگين توصيف مي‌كند، در رابطه با زيان‌هاي خريد ليزينگي وارداتي‌ها مي‌گويد: در بيشتر موارد اين نوع خريد به زيان مشتري تمام مي‌شود خصوصا اگر خودروي ليزينگي از سوي نمايندگي عرضه نشده باشد. او در توضيح بيشتر مي‌گويد: براي مثال حالا شركت‌هايي وجود دارند كه خودروهاي وارداتي را به صورت نقدي از نمايندگي‌ها خريداري مي‌كنند و بعد آنها را به صورت اقساطي عرضه مي‌كنند، در چنين مواردي سودهاي كلاني از مشتري گرفته مي‌شود كه در كنار هزينه‌هاي سنگين محضر، قيمت خودرو براي مشتري بسيار گران تمام مي‌شود.

در حال حاضر هزينه محضر خودروهاي وارداتي براي انتقال سند مالكيت، از ۵ ميليون تومان آغاز شده و در خودروهايي كه لوكس‌تر از ساير وارداتي‌ها هستند، تا ۱۵ ميليون تومان ادامه پيدا مي‌كند. اما در نهايت کارشناسان و فعالان بازار خودرو می‌گویند با توجه به رشد آگهي‌هاي فروش اقساطي خودرو، بهتر است خرید خودروهای وارداتی از نمایندگي‌های رسمی فعال در کشور صورت گیرد زیرا این مراکز خودروها را با خدمات پس از فروش و با قطعات اصلی به فروش می‌رسانند در حالي‌كه واردکنندگان غیررسمی خودرو برای افزایش سود خود قطعات اصلی خودرو را با قطعات بی‌کیفیت تعویض کرده و حتي خودرو را با حذف برخی آپشن‌ها به مشتری تحويل می‌دهند.