صنایع لبنی در آستانه ورشکستگی

هومان امیری :

زیربنای تولیدات صنایع لبنی تابع تولید شیر خام است، افزون بر اینکه لبنیات فساد پذیر است، بیش از ۷۰ درصد محصولات لبنی از شیر خام تولید می‌شود که نقش قیمت شیر خام در آن را جدی تر کرده‌ است.

 قیمت هر کیلو شیر خام توسط ستاد تنظیم بازار در سال گذشته دو هزار و ۳۹۰ تومان اعلام شده بود و امسال با تمام تلاش‌های شده، این محصول فقط دو هزار و ۹۰۰ تومان قیمت گذاری شد.

در فاصله کمتر از یک ماه پس از اعلام این قیمت توسط ستاد تنظیم بازار در خردادماه، دامداران به این قیمت اعتراض کردند و خواستار افزایش آن شدند.

دامداران به عرضه با این نرخ پایبند نیستند و ما نیز نمی‌توانیم در برابر آنان مقاومت کنیم، دامداران بارها اعلام کرده‌اند دولت آذوقه و سایر ملزومات تولید شیرخام که بخشی از یارانه آن است، در اختیار آنان قرار نمی‌دهد، بنابراین گرانی آذوقه و ناتوانی تهیه آن در بازار آزاد را بهانه می‌کنند تا قیمت شیرخام را خودسرانه افزایش دهند.

از طرف نمایندگان مجلس از اقدامات دامداران حمایت‌هایی می‌شود و در نهایت می‌توانند بازار و کارخانجات را تحت تأثیر قرار دهند. عملاً اکنون شیر خام ممتاز که باید با قیمتی معادل با دو هزار و ۹۰۰ تومان به ازای هر کیلو داشته باشد با قیمت سه هزار و ۶۰۰ تومان توسط دامداران به فروش می‌رسد.

اکنون شیرخام ۲۵ درصد گران‌تر از قیمت مصوب تنظیم بازار توسط دامداران به فروش می‌رسد، افزایش ۲۴ درصدی حقوق کارگران، مالیات، عوارض، هزینه آزمایشات متعدد اداره کل استاندارد، هزینه‌های حمل و نقل، حق‌الزحمه مغازه‌دار و نقش ۷۵ درصدی افزایش قیمت شیر خام در تعیین قیمت، همگی عوامل مؤثر بر افزایش قیمت محصولات لبنی است.

برای حل این مشکل با استانداری اصفهان، جهاد کشاورزی و صمت مکاتباتی داشته‌ایم و تا کنون جلساتی نیز برای بررسی این موضوع برگزار شده است.

 البته باید توجه داشت که نرخ لبنیات برای دامدار و تولید کننده، به صورت متمرکز در تهران تعیین می‌شود اما دامداران با وجود الزاماتی که جهاد کشاورزی به آنان اعلام می‌کند، از قیمت‌های تعیین شده پیروی نمی‌کنند اما تولید کنندگان صنایع لبنی نمی‌توانند از این قیمت‌ها تخطی کنند.

در محصولات لبنی تحت حمایت دولت شامل انواع ماست ۲.۵ درصد و شیر نایلونی و بطری در اوزان و چربی‌های مختلف و پنیر UF با اوزان مختلف که یارانه آن به دامدار تعلق می‌گیرد و در استان اصفهان نیز تولید می‌شود، تا کنون افزایش قیمتی خلاف مصوبه تنظیم بازار نداشته‌ایم و متضرر نیز شده‌ایم.

 برای این سه محصول کارخانه‌ای را سراغ نداریم که در استان اصفهان افزایش قیمت غیرمجاز داشته باشد، مابقی محصولات لبنی از جمله سایر پنیرها، ماست‌ها و دوغ‌ها با طعم‌های مختلف محصول زیر نظر تعزیرات نیست، البته باید با آنان نیز برخورد شود.

 سفره مردم هر روز در حال کوچک‌تر شدن است، کارخانه‌های بزرگ محصولاتی پرمصرف مردم را تولید نمی‌کنند و به تولید شیر خشک مشغول می‌شوند. باید توجه داشت که برخی از نیازهای این کارخانه‌ها ارزش ارزی دارد که دلیل گرانی تولیدات آن‌ها و همچنین ضرر کردن بسیاری از کارخانه‌های کشور است.

 این کارخانه‌ها می‌توانند شیر خشک تولید کنند و از راه قاچاق یا قانونی آن را صادر کنند دولت نیز به دلیل ارزآوری با آنها ضعیف برخورد می‌کند، این دسته از کارخانه‌ها در استان اصفهان وجود ندارد اما همچنان شیرهای مرغوب را نیز با قیمت بالا خریداری می‌کنند و کمتر محصولاتی که تحت نظارت تعزیرات حکومتی است تولید می‌کنند.

اتحادیه صنایع لبنی پاستوریزه وظیفه نظارتی بر کارخانه‌ها ندارد با این حال بارها تذکراتی به آنها داده شده است که توجه نکرده‌اند.

 اگر قیمت شیر خام ثابت نگه داشته نشود و توان برخورد با افزایش آن را نداشته باشیم کارخانجات تولید لبنیات ورشکسته خواهند شد و یا مجبور به افزایش قیمت تمام شده محصولات خواهند بود.