دردسر آموزش‌های فست‌فودی برای بورس
به گزارش بورس‌نیوز، برخی در فضای مجازی با جملات زیبا و به‌صورت فست‌فودی به آموزش سرمایه‌گذاری در بازار سهام و ارزهای دیجیتال و طلا و... پرداخته‌اند و برای تبلیغ کارشان اقدام به تهیه کلیپ‌های تصویری از خود در ویلاهای لاکچری و در کنار خودروهای گران‌قیمت می‌کنند و از آنجا که این اشخاص، معمولاً به‌جای علم، شبه‌علم عرضه می‌کنند و زبان ساده‌تری هم برای آموزش دارند، مخاطب عام راحت‌تر تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
این در حالی است که اکثر تحلیل‌گران واقعی، فرصت یا امکانات کافی برای تهیه چنین کلیپ‌های آموزشی ندارند و به همین دلیل هم ناشناخته باقی می‌مانند. این شرایط باعث شده که برخی سرمایه‌گذاری را با توهم ثروتمند بودن و پولدار شدن اشتباه بگیرند. به همین دلیل بسیاری از افرادی که تا قبل از این پکیج‌های موفقیت و لاغری و... می‌فروختند؛ امروز عرضه‌کننده کلیپ‌های آموزش سرمایه‌گذاری در بازار سهام شده‌اند و شاید فردا که بازار دیگری در کانون توجهات مردم قرار بگیرد، این افراد هم به همان سمت متمایل شوند.
این‌ها بخشی از صحبت‌های محمد گرجی‌آرا کارشناس بازار سرمایه است که درباره مشکلات آموزش‌های غیراصولی و سطحی در فضای مجازی توضیح می‌دهد.
هر کسی نمی‌تواند دوره‌های آموزش بورس برگزار کند
آموزش بورس نیاز به دانش و تخصص دارد؛ صرف اینکه یک نفر یکی دو دوره شرکت کند، صلاحیت ارائه آموزش‌های بورسی را ندارد. زمانی که آموزش با حوزه‌های مالی نظیر سرمایه‌گذاری در طلا، مسکن، بورس و… پیوند می‌خورد، بسیار چالش‌برانگیز است. افرادی که ادعای آموزش حرفه‌ای دارند، در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن - اگر دانش کافی هم داشته باشند - الزاما توانایی و تجربه لازم برای بحث آموزش را ندارد.
گرجی‌آرا به تخصص و تجربه در حوزه آموزش بورس معتقد است و تاکید می‌کند: «همچون هر کار تخصصی دیگری، سرمایه‌گذاری در بورس هم باید با استفاده از تجربیات متخصصان این کار و به‌صورت حرفه‌ای صورت بگیرد. در این میان نه‌فقط سرمایه‌گذارانی که قصد سرمایه‌گذاری مستقیم در این بازار را دارند، بلکه کسانی هم که قصدشان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است، درک بهتری از خدماتی که دنبال آن هستند، خواهند داشت.»
وی با اشاره به وجه‌تمایز بازار سرمایه از سایر بازارهای موازی، این‌طور ادامه می‌دهد: «آنچه موجب تمایز بازار سرمایه از بازارهای ارز و طلا، خودرو و مسکن می‌شود، تعداد متغیرهای متعددی است که روی ارزش‌گذاری سهام اثرگذار است. از جمله این متغیرها می‌توان به قیمت‌های جهانی کالاها، نرخ ارز، هزینه‌های حقوق و سربار و همچنین حجم فروش شرکت‌ها در دوره‌های زمانی مختلف فصلی و ماهانه اشاره کرد. این‌ها حداقل متغیرهایی هستند که قبل از انتخاب سهم، باید تک‌تک آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی این متغیرها زمان‌بر بوده و ضمناً به دانش تخصصی نیاز دارد. زمانی که تصمیم به تحلیل سهمی می‌گیریم، لازم است بدانیم در واقع یک کسب‌وکار را مورد بررسی قرار دهیم و قطعاً هر کسب‌وکار، زوایای خاص خود را دارد و هر موضوعی که روی آن کسب‌وکار اثرگذار است، باید مدنظر قرار بگیرد. آموزش این فرصت را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد تا با حداقل متغیرهای اثرگذار بر صنایع و شرکت‌ها، اعم از متغیرهای کلان بین‌المللی، متغیرهای کلان اقتصادی و همچنین وضعیت عملکرد داخلی هر شرکت، آشنایی داشته باشند.»
مردم در جستجوی راه‌کارهای مطمئن سرمایه‌گذاری هستند
در شرایطی که اقتصاد کشورمان با مشکلات متعددی در چند سال اخیر روبرو بوده، اغلب مردم به‌‌شدت دنبال راه‌کارهای مطمئن سرمایه‌گذاری هستند. در این میان مراکز آموزش حرفه‌ای که اعتبار کافی داشته باشند، بسیار کم هستند. در همین فضا خیلی‌ها هم فرصت را غنیمت شمرده و به‌اصطلاح از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند. این افراد با عناوین جعلی خود را استاد آموزش بورس و اصول سرمایه‌گذاری معرفی می‌کنند، در حالی‌که دانش‌شان بسیار سطحی و کم‌عمق است.
از سوی دیگر به‌اعتقاد گرجی‌آرا «در سیستم آموزشی کشور ما، مبحث آموزش‌های اقتصادی گنجانده نشده و بیشتر تمرکز بر آموزش مباحث ریاضیات و فیزیک و... است و آن نکاتی که به افراد کمک می‌کند تا منابع مالی خود را مدیریت کنند، آموزش داده نمی‌شود. نه تنها در سیستم آموزشی ما آموزش‌های اقتصادی گنجانده نشده، بلکه تحقیقات و مطالعات مراکز دانشگاهی کشور خودمان هم حاکی از آن است که به لحاظ سواد اقتصادی، از سایر کشورهای دنیا عقب هستیم. از همین رو اکثر سرمایه‌گذاران با مباحث اقتصادی در حد افراد کوچه و بازار آشنایی داشته و قدرت تحلیل ندارند و بیشتر تمرکزشان بر اخباری است که از طریق رسانه‌ها به دست آن‌ها می‌رسد. در فضایی که پر از خبر است، تشخیص سره از ناسره کار دشواری است.»
مرجع معتبر آموزش بورس کجاست؟
آن‌طور که این کارشناس بازار سرمایه توضیح می‌دهد، دریافت آموزش‌های حرفه‌ای در کنار نهادهای مالی فعال بازار سرمایه، کارکرد و بازدهی بیشتری برای متقاضیان دارد.
به‌گفته گرجی‌آرا «مرجع معتبر برای آموزش بورس، آموزش در کنار نهادهای مالی وابسته به بازار سرمایه است. سرویس‌های آموزشی وابسته به صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها و سبدگردان‌ها مناسب‌ترین محل برای آموزش سرمایه‌گذاری در این بازار هستند. مدرسان آموزش سرمایه‌گذاری در بورس، نباید فقط نقش معلم را داشته باشند و باید به‌عنوان مجری در این بازار فعالیت عملی داشته باشند.
چه بسیارند افرادی که دانش مالی خوبی دارند، اما در بازار سرمایه معامله‌گران خوبی نیستند. برای مثال اقتصاددانان بسیاری داریم که هیچ تجربه عملی از سرمایه‌گذاری در بورس ندارند. به عبارتی آنچه لازمه سرمایه‌گذاری در بورس است، صرفاً اطلاعات آکادمیک نیست و به همین دلیل باید در کنار نهادهای مالی به آموزش سرمایه‌گذاری در این بازار پرداخت.»
در تکمیل صحبت‌های این کارشناس بازار سرمایه می‌توان به ویژگی‌های «آموزین» به‌عنوان یکی از مراجع رسمی و موفق آموزش بورس و سرمایه‌گذاری اشاره کرد. این مرکز وابسته به کارگزاری فارابی است و با توجه به فعالیت‌هایی که این کارگزاری در بازار سرمایه دارد، به‌لحاظ علمی و تجربی مزیت‌های قابل‌توجهی برای متقاضیان آموزش بورس دارد.
آموزین به‌عنوان یکی از کامل‌ترین مراجع آموزش بورس و سرمایه‌گذاری کشورمان در چند سال اخیر دوره‌های آموزشی متنوعی را برگزار کرده است.
دوره‌های آموزشی این مرکز متناسب با سه‌سطح مخاطب برنامه‌ریزی شده است. نخست افرادی که هیچ اطلاعاتی از بورس و بازارهای مالی ندارند. گروه دوم مختص افرادی است که با فضای سرمایه‌گذاری و بازارهای مالی آشنا هستند. گروه سوم نیز مربوط به مخاطبانی است که به‌صورت حرفه‌ای در بازار فعالیت می‌کنند.
یکی دیگر از مزایای آموزین، تنوع دوره و روش‌های دسترسی به دوره‌های آموزشی است. دوره‌های آموزشی در آموزین به‌صورت وبینار و خودآموزین ارائه می‌شود. به همین دلیل متقاضی می‌تواند با توجه به نیازی که دارد، در هر یک از دوره‌های مورد نظر شرکت کند.
به‌غیر از تنوع دوره و اعتباری که آموزین به لحاظ آموزشی دارد، پشتیبانی ۲۴ساعته در ۷ روز هفته از کاربران، کمک بسزایی در دریافت آموزش‌های مورد نیاز دارد. در واقع دوره‌های آموزشی شامل خودآموزین‌ها (دوره‌های آفلاین با پشتیبانی آنلاین) است که کاربر در بازه مشخص شده ویدیوهای مورد نظر را تماشا می‌کند و با انجام تمرین و پاسخ دادن به تست‌ها با اساتید دوره در ارتباط است و به جلسات بعدی دسترسی خواهد داشت.
ضرورت به‌روزرسانی دانش مالی
یکی دیگر از مواردی که گرجی‌آرا به آن تاکید می‌کند، بحث به‌روزرسانی دانش مالی سرمایه‌گذاران است. به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه: «سپری کردن یک دوره آموزشی به این معنا نیست که سرمایه‌گذاران تا پایان عمر حرفه‌ای خود نیازی به به‌روزرسانی دانش مالی خود ندارند. حتی فعالان حرفه‌ای بازار سرمایه باید هر یک سال یک‌بار دانش مالی و اقتصادی خود را به‌روز کنند. ارتقای دانش مالی و اقتصادی هم از طریق مطالعه کتب آموزشی و مقالات بین‌المللی و هم از طریق شرکت در دوره‌های آموزشی امکان‌پذیر است؛ اما با توجه به پویایی و عمق اطلاعات این بازار و نیز تعدد متغیرهای اثرگذار بر بازار سرمایه، حداکثر عمر دانش تخصصی در این بازار، یکسال است و این دانش باید هرساله به‌روزرسانی شود.»
گرجی‌آرا در پایان نیز به این نکته اشاره می‌کند که «بازار سرمایه محلی برای تخلیه هیجانات فردی نیست و اگر سرمایه‌گذاران علاقه به هیجان دارند بهتر است به مکان‌های مناسب این کار از جمله شهربازی‌ها مراجعه کنند. این بازار یک بازار کاملاً حرفه‌ای بوده و نیاز به رفتار حرفه‌ای دارد.»
وی تاکید می‌کند «علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در این بازار بهتر است به آموزش و یادگیری اهمیت بیشتری بدهند و علاوه بر خدماتی که از نهادهای مالی دریافت می‌کنند، از خدمات آموزشی نهادها هم استفاده کنند؛ چراکه افرادی که در نهادهای مالی مشغول به آموزش دوره‌های بورسی هستند، از نزدیک با شرایط، مسائل و مشکلات بازار سرمایه آشنایی دارند و اطلاعاتشان صرفاً آکادمیک نیست. ضمن اینکه این افراد معمولاً تجربه‌ای از سرمایه‌گذاری در بورس دارند که برای به دست آوردن این تجربه سال‌ها زمان صرف شده است.»
