شیوه‌های متفاوت معامله در فارکس

به گزارش بورس‌نیوز،  به خاطر هیجان زیاد در فارکس معامله‌گران (تریدر‌ها) با شیوه‌های مختلف سرمایه‌گذاری یا سفته‌بازی به این بازار وارد می‌شوند.
ابزار‌های مالی رایج در بازار فارکس شامل؛ خرده‌فروشی، لحظه‌ای یا اسپات، فیوچر (آتی)، آپشن (اختیار)، صندوق مبادله ارز (ETF)، قرارداد مابه‌التفاوت (CFD)، شرط‌بندی فارکس.

سایر ابزار‌های مالی مانند سوآپ و فوروارد در این یادداشت جای ندارند، چون به معامله‌گران سازمان‌های بزرگ مرتبط هستند.

فیوچر (آتی) ارز

قرارداد‌های آتی، قرارداد‌های خرید یا فروش یک دارایی خاص با قیمت مشخص در تاریخ آینده هستند (به همین دلیل به آن‌ها معاملات آتی گفته می‌شود!).

فیوچر ارزی قراردادی است که جزئیات قیمت خریدوفروش ارز را در تاریخ مشخصی برای مبادله تعیین می‌کند. معاملات آتی ارز توسط بورس کالا شیکاگو (CME) در سال ۱۹۷۲ شکل گرفت. ازآنجاکه قرارداد‌های آتی در بورس متمرکز، استاندارد، معامله می‌شوند، این بازار بسیار شفاف و منظم است. ازاین‌رو اطلاعات قیمت و معاملات به‌راحتی در دسترس است.

آپشن ارز

آپشن یا اختیار ابزار مالی است که به معامله‌گر این اختیار را می‌دهد یک دارایی را با قیمت مشخص در یک تاریخ خاص بخرد یا بفروشد. قرارداد‌های اختیار در بورس تجاری شیکاگو (CME)، بورس اوراق بهادار بین‌المللی (ISE) و بورس سهام فیلادلفیا (PHLX) معامله می‌شوند. نقطه‌ضعف در معاملات اختیار فارکس این است که ساعات بازار برای معاملات آپشن محدود و نقدینگی تقریباً به‌اندازه بازار‌های آتی یا بورس نیست.

صندوق مبادله ارز

صندوق مبادله ارز (ETF) یک ارز یا سبدی از ارز‌ها را در برمی‌گیرد. ETF‌های ارزی به افراد عادی اجازه می‌دهند تا از طریق یک صندوق مدیریت‌شده بدون مسئولیت فردی در معرض بازار فارکس قرار بگیرند. ETF‌های ارزی می‌توانند برای سفته‌بازی در بازار فارکس، متنوع سازی سبد سهام، یا محافظت در برابر نوسانات ارزی مورداستفاده قرار گیرند. ETF را مؤسسات مالی ایجاد و مدیریت می‌کنند و ارز‌ها را در یک صندوق خریداری و نگهداری می‌کنند. سپس آن‌ها سهام این صندوق را در کارگزاری به مردم پیشنهاد می‌دهند تا شما این سهام را در بورس خریدوفروش کنید. این بازار ۲۴ ساعت باز نیست. همچنین، ETF‌ها مشمول کمیسیون معاملات و سایر هزینه‌های معاملاتی هستند.

فارکس لحظه‌ای یا اسپات

بازار لحظه‌ای (spot) بازار خارج از بورس ("OTC") نیز شناخته می‌شود. این بازار، یک بازار مالی بزرگ، در حال رشد با نقدینگی زیاد است که به‌صورت ۲۴ ساعته فعالیت می‌کند و مشتری مستقیماً با یک‌طرف معامله می‌کند.

برخلاف معاملات آتی ارز، ETF و (اکثر) آپشن‌های ارزی که در بازار‌های متمرکز معامله می‌شوند، فارکس لحظه‌ای یا اسپات قرارداد‌های فرابورسی (توافق‌نامه‌های خصوصی بین دو طرف) است. بیشتر معاملات از طریق شبکه‌های تجارت الکترونیکی (یا تلفن) انجام می‌شود.

بازار اصلی فارکس بازار بین واسطه (interdealer) هاست واسطه همان نماینده مالی که آماده خرید یا فروش ارز در هر زمان با مشتریان خود است. بازار واسطه‌ای (Dealer) به دلیل تسلط بانک‌ها به عنوان بازار "بین‌بانکی" نیز شناخته می‌شود. بازار بین واسطه فقط برای مؤسساتی قابل‌دسترسی است که نقدینگی زیاد دارند و شامل بانک‌ها، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بزرگ و سایر مؤسسات مالی بزرگ است که ریسک مرتبط با نوسانات نرخ ارز را مدیریت می‌کنند.

معامله لحظه‌ای فارکس یک توافق دوجانبه ("بین دو طرف") برای مبادله فیزیکی یک ارز با ارز دیگر است. این توافق‌نامه یک قرارداد است و این قرارداد اسپات یک تعهد الزام‌آور برای خرید یا فروش مقدار مشخصی ارز خارجی به قیمت "نرخ ارز لحظه‌ای" یا نرخ فعلی ارز است؛ بنابراین اگر EUR / USD را در بازار اسپات خریداری کنید، قراردادی را معامله می‌کنید که مشخص می‌کند مبلغ مشخصی از یورو را در ازای دلار آمریکا با قیمت توافقی (یا نرخ ارز) دریافت خواهید کرد. ذکر این نکته مهم است که شما خود ارز‌های اساسی را معامله نمی‌کنید بلکه قرارداد مورد مبادله شماست.

علی‌رغم اینکه "لحظه‌ای" یا اسپات گفته شود، معاملات دقیقاً "درجا" تسویه نمی‌شوند. درحالی‌که یک معامله اسپات فارکس با نرخ فعلی بازار انجام می‌شود، ولی تحویل آنچه شما خرید یا فروش می‌کنید باید ظرف دو روز کاری انجام شود. به‌عنوان‌مثال، یک موسسه EUR / USD را در بازار اسپات فارکس خریداری می‌کند. معاملات روز دوشنبه افتتاح و با سررسید روز چهارشنبه پایان می‌پذیرد. در این بازار تریدر‌های خُرد جایی ندارند.

بازار فارکس خرده‌فروشی

این بازار، شامل بازار فرابورس ثانویه است که موقعیت را برای معامله‌گران (تریدر‌ها) خُرد در بازار فارکس فراهم می‌کند. کارگزاران خرده‌فروشی فارکس به شما امکان می‌دهند با اهرم Leverage معامله کنید به همین دلیل می‌توانید موقعیت‌هایی (پوزیشن‌ها) با ارزش حداقل ۵۰ برابر مقدار اولیه را بازکنید. مثلاً با ۲۰۰۰ دلار می‌توانید یک معامله EUR / USD با ارزش ۱۰۰۰۰۰ دلار بازکنید.

اگر در پایان روز کاری موقعیتی بازداشته باشید، برای جلوگیری از تحویل ارز، به‌طور خودکار به تاریخ ارزش بعدی منتقل می‌شود. هنگامی‌که پوزیشن‌ها (معاملات) منتقل می‌شوند، نرخ بهره منجر به پرداخت سود یا دریافت سود از معامله‌گر می‌شود که به عنوان هزینه مبادله شناخته می‌شوند. کارگزار (بروکر) هزینه را برای شما محاسبه و مانده‌حساب (Balance) را بدهکار یا بستانکار می‌کند. تجارت خرده‌فروشی فارکس سفته‌بازی محسوب می‌شود و بدان معناست که معامله‌گران سعی می‌کنند در مورد حرکت نرخ ارز "سفته‌بازی" یا شرط‌بندی کنند. آن‌ها به دنبال به دست آوردن مالکیت فیزیکی ارز‌های خریداری‌شده یا تحویل ارز‌های فروخته‌شده نیستند.

بازار شرط‌بندی فارکس

به این معنی که شما دارایی اصلی را مالکیت نمی‌کنید، اما در هر جهتی که فکر می‌کنید قیمت آن بالا یا پایین می‌رود حدسمی زنید یا پیش‌بینی و تحلیل می‌کنید و شما را قادر می‌سازد در مورد مسیر قیمت آینده یک جفت ارز تصمیم‌گیری کنید. قیمت جفت ارزی که در شرط‌بندی استفاده می‌شود از قیمت جفت ارز در بازار اسپات فارکس گرفته می‌شود. سود یا زیان شما به میزان حرکت بازار بستگی دارد. اگر در ایالات‌متحده زندگی می‌کنید، شرط‌بندی فارکس غیرقانونی است. ایالات‌متحده این شرط‌بندی را قمار اینترنتی می‌داند.

قرارداد مابه‌التفاوت فارکس

قرارداد مابه‌التفاوت ("CFD") مشتق مالی است. CFD قراردادی است، معمولاً بین یک ارائه‌دهنده CFD و یک معامله‌گر، که در آن یک‌طرف موافقت می‌کند اختلاف بین ارزش اوراق بهادار را بین باز و بسته شدن معامله پرداخت کند.

ه‌عبارت‌دیگر، CFD درواقع شرط‌بندی است که دارایی خاصی ازنظر ارزش بالا یا پایین می‌رود. قیمت جفت ارزی CFD از قیمت جفت ارزی در بازار معاملات اسپات فارکس "استخراج" می‌شود. معاملات فارکس CFD به شما این امکان را می‌دهد که یک جفت ارز را در هر دو جهت معامله کنید و می‌توانید موقعیت‌های خریدوفروش داشته باشید.

به زبان ساده شما مالک ارز نمی‌شوید، اما از نوسانات ارز سود یا ضرر می‌کنید به عبارتی اگر قیمت در جهت انتخاب‌شده شما حرکت کند، سود خواهید برد و اگر برخلاف شما حرکت کند، ضرر خواهید داشت.

در یادداشت بعدی "تعریف جامعی از خریدوفروش" در بازار فارکس داریم.

کاری از علی حیدری _ کارشناس اقتصادی