فرصتی برای تحقق "شعار اولیه" بازارسرمایه

به گزارش بورس نیوز، کاهش زمان صدور مجوز افزایش سرمایه‌ها به یک هفته و الکترونیکی‌سازی تمام فرآیند افزایش سرمایه در دستور کار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفته است.

طبق اظهارات سرپرست مدیریت نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس، "در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی که در حال حاضر ۹ ماه به طول می‌انجامد (به دلیل تکمیل فرآیند‌ها در شرکت‌های بورسی و اداره ثبت شرکت‌ها) سازمان بورس برای کاهش هزینه شرکت‌ها و سهامداران و همچنین افزایش مهلت استفاده از حق تقدم به دنبال الکترونیکی‌سازی فرآیند و کاهش مجموع زمان شروع تا ثبت نهایی افزایش سرمایه است.

در حال حاضر قسمت عمده این پروسه از ارسال پستی و واریز نقدی وجوه لازم برای استفاده از حق تقدم و جمع‌بندی اطلاعات توسط شرکت‌ها، به صورت دستی انجام می‌شود. برآورد می‌شود که با الکترونیکی شدن فرآیند‌ها همزمان در شرکت‌های بورسی و اداره ثبت شرکت‌ها، متوسط زمان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی تا ۲ ماه کاهش پیدا کند. "

مهدی ساسانی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز در خصوص تأثیر کاهش مدت زمان فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌ها بر بازار سرمایه بیان کرد: یکی از شعار‌هایی که از گذشته در بازارسرمایه مطرح بوده، هدایت نقدینگی از طریق بازارسرمایه به سمت تولید بوده تا به جای آن که نقدینگی به سمت معاملات سهام در بازار ثانویه و سفته‌بازی شود، بیشتر به سمت شرکت‌ها هدایت شود و یکی از طرق هدایت نقدینگی به سمت تولید، افزایش سرمایه است چراکه افزایش سرمایه شرکت‌ها به معنای اجرای طرح‌های توسعه‌ای، کاهش هزینه‌های مالی و اصلاح ساختار مالی است اما؛ مادامی که فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌ها به طول بیانجامد، جذابیت افزایش سرمایه برای سهامدارانی که قصد شرکت در این افزایش سرمایه‌ها را داشته باشند، کاهش خواهد یافت و این موضوع، با شعار اولیه بازار سرمایه مغایر است.

ساسانی افزود: زمان‌بر شدن فرآیند افزایش سرمایه موجب عدم رغبت سهامداران برای حضور در افزایش سرمایه شرکت‌ها شده و یکی از راهکار‌های جذاب کردن افزایش سرمایه شرکت‌ها، تسریع فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌ها بوده که البته بار‌ها در مورد طولانی مدت بودن صدور مجوز‌ها و عرضه حق تقدم‌ها و ثبت افزایش سرمایه‌ها صحبت شده است.

وی اضافه کرد: قطعاً کاهش مدت زمان انجام افزایش سرمایه، موجب جذابیت بیشتر افزایش سرمایه‌ها برای سهامداران شده و بر تامین مالی شرکت‌ها و اجرای طرح‌های توسعه‌ای، اثر مطلوبی بر جای خواهد گذاشت. الکترونیکی سازی تمام فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌ها را اتفاق مثبتی برای بازار سرمایه ارزیابی می‌کنم و امیدوارم اقدامات این چنینی تداوم یابد و حتی دستورالعمل‌هایی ابلاغ گردد که به موجب آن، ناشران هم مکلف به، به حداقل رساندن مراحل انجام افزایش سرمایه شوند.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به اشکالات اوراق تبعی عرضه شده در بازار سرمایه و راهکار‌های بهبود کارایی اوراق تبعی اظهار کرد: فعل عرضه اوراق تبعی در بازار سرمایه، اقدامی مثبت بود اما؛ نحوه انجام برخی کار‌ها می‌تواند کار‌های مثبت را بی‌اثر کند؛  صدور اوراق تبعی، دو پیام برای فعالان بازار سرمایه دارد. پیام اول اینکه، از نظر ما بازار سرمایه، بازاری ارزنده بوده و می‌تواند محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری‌ها باشد و پیام دوم اینکه قرار است ریسک‌های بازار به حداقل ممکن برسد. با این دو پیام، فعالان بازار سرمایه می‌توانند در سمت خرید قرار بگیرند.

وی اضافه کرد:باید توجه کرد که ۲ مشکل موجب عدم موفقیت طرح عرضه اوراق تبعی در بازار سرمایه شده و در نگاه نخست، مشکل ابتدایی آن بوده که تعداد اوراق صادر شده، انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری ایجاد نمی‌کرد و مشکل دوم هم این بود که تعداد نماد‌هایی که مشمول اوراق تبعی بودند، آنقدر محدود بود که کلیت بازار را تحت‌الشعاع قرار نمی‌داد.

ساسانی تصریح کرد: در حالت اول، وقتی برای اوراق تبعی محدودیت‌های چند ۱۰ هزارتایی قرار می‌دهیم، عملاً جذابیتی برای ورود نقدینگی به تابلوی معاملات ایجاد نخواهد شد. برای مثال سرمایه‌گذارانی که قصد سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد تومان یا بالاتر در بازار سرمایه را داشته باشند، به سبب همین محدودیت ها، از اوراق تبعی استقبال نخواهند کرد و فقط این اوراق تبعی خروج سرمایه گذاران را به تاخیر خواهد انداخت.

وی ادامه داد: در واقع عرضه اوراق تبعی با شکلی که در بازار سرمایه ما صورت گرفت، پیشنهاد و فرصتی به فروشندگان بود که مدت زمان بیشتری در بازار سرمایه بمانند تا بازدهی بهتری کسب کنند. حال آنکه این فرصت و پیشنهاد باید در اختیار خریداران مخصوصاً خریداران در حجم‌های بالاتر، قرار بگیرد.

این کارشناس بازارسرمایه گفت: علاوه بر این معتقدم صدور اوراق تبعی برای مثلاً ۲۰ یا ۳۰ نماد بازار، اثر آنچنانی بر کلیت بازار سرمایه نخواهد داشت. اگر قرار است اوراق تبعی به بهبود وضعیت بازار سرمایه کمک کند، باید تعداد نماد‌های بیشتری را درگیر عرضه اوراق تبعی کنیم تا از ریسک‌های بازار سرمایه کاسته شود.

ساسانی در پایان خاطرنشان کرد: شخصا معتقدم در صورتی اوراق تبعی به عنوان ابزاری برای بهبود بازار سرمایه موثر خواهد بود که در ساز و کار صدور اوراق تبعی انعطاف بیشتری نشان دهیم. در سال‌های گذشته اعلام شده که اوراق تبعی باید از سوی سهامداران عمده یا ناشران منتشر شود، اما شاید بد نباشد از منابع صندوق توسعه بازار سرمایه برای انتشار اوراق تبعی استفاده کنیم و این صندوق به عنوان یک متولی، برای تعداد زیادی نماد، اوراق تبعی صادر کند و به جای آن که خود این صندوق، در سمت خرید قرار گرفته و در جهت جمع کردن صف‌های فروش تلاش کند، از نقدینگی راکد و پارک شده با استفاده از ابزار اوراق تبعی، تقاضا را تقویت کند تا بازار متعادل تری را شاهد باشیم.