فیبر چیست و چه خواصی دارد؟
به گزارش بورس نیوز، فیبر محلول که در آب حل می شود، می تواند به کاهش سطح گلوکز و همچنین به کاهش کلسترول خون کمک کند. غذاهای دارای فیبر محلول عبارتند از بلغور جو دوسر، دانه چیا، آجیل، لوبیا، عدس، سیب و زغال اخته.
فیبر چیست؟
فیبر نوعی کربوهیدرات است که بدن قادر به هضم آن نیست. اگرچه اکثر کربوهیدرات ها به مولکول های قندی به نام گلوکز تجزیه می شوند، فیبر نمی تواند به مولکول های قند تجزیه شده و در عوض هضم نشده از بدن عبور می کند. فیبر به تنظیم استفاده از قندها در بدن کمک کرده و به کنترل گرسنگی و قند خون نیز کمک می کند.
کودکان و بزرگسالان برای سلامتی سیستم گوارش خود به حداقل ۲۵ تا ۳۵ گرم فیبر در روز نیاز دارند، اما اکثر مردم در کشور ما تنها حدود ۱۵ گرم فیبر در روز دریافت میکنند. منابع عالی غلات کامل، میوهها و سبزیجات کامل، حبوبات و آجیل هستند.
خواص فیبر برای بدن چیست؟
فیبر خوراکی به عنوان یک قسمت از غذاهای ما مصرف می شود و در جهت بهبود عملکرد دستگاه گوارش و حفظ سلامت بدن مفید است. برخی از فواید فیبر خوراکی عبارتند از:
حفظ سلامت دستگاه گوارش: فیبر خوراکی به عنوان یک نوع الیاف غذایی، باعث افزایش حجم محتوای روده میشود که باعث حرکت بهتر مواد غذایی در دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست، انواع بیماریهای مقعدی مانند شقاق (یا شقاق کودکان)، بواسیر و سرطان روده کمک میکند.
کاهش خطر بیماریهای قلبی: مصرف فیبر خوراکی میتواند باعث کاهش سطح کلسترول بد (LDL) در خون شود که این موضوع میتواند خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش دهد.
کنترل قند خون: فیبر خوراکی میتواند به کنترل سطح قند خون کمک کرده و باعث جلوگیری از بروز دیابت و کاهش نیاز به انسولین در بیماران دیابتی شود.
حفظ وزن سالم: مصرف فیبر خوراکی میتواند باعث حس سیری و اشباع طولانی مدت در بدن شود که میتواند به کاهش وزن و حفظ وزن سالم کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی: فیبر خوراکی به عنوان یک نوع پروبیوتیک، باعث رشد باکتریهای مفید در روده میشود که میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
به طور کلی، مصرف فیبر خوراکی به عنوان یک قسمت مهم از یک رژیم غذایی سالم و متعادل، میتواند به حفظ سلامت بدن کمک کند. برای بهره مندی از فواید فیبر خوراکی، میتوانید از مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه ها، سبزیجات، غلات و حبوبات در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
انواع
فیبر خوراکی به دو نوع محلول و غیرمحلول تقسیم میشود که هر کدام فواید و خواص مختلفی دارند.
فیبر محلول: این نوع فیبر در آب حل میشود و گوارش را به سمت جذب آب و رطوبت هدایت میکند. برخی از منابع فیبر محلول عبارتند از: برنج قهوه ای، اسفناج، سبزیجات دارای برگ سبز تیره، سیب، پرتقال، هلو، زردآلو و گیلاس.
فیبر غیر محلول: این نوع فیبر در آب حل نمیشود و به عنوان یک نوع الیاف خام در دستگاه گوارش حضور دارد. برخی از منابع فیبر غیر محلول عبارتند از: غلات، نخود، لوبیا، نخود فرنگی، بادام، بادام زمینی و بادام زمینی.
کدام بیماریهای گوارشی به دلیل کمبود فیبر در رژیم غذایی ایجاد میشوند؟
کمبود فیبر در مواد غذایی میتواند منجر به برخی از بیماریهای گوارشی شود. در زیر به برخی از این بیماریها اشاره کردیم:
یبوست: یبوست یا حرکات کند رودهای یکی از عارضههای شایعی است که به دلیل کمبود فیبر در رژیم غذایی ایجاد میشود. فیبر از طریق افزایش حجم مدفوع و تسریع در عبور آن از روده، به کاهش مشکل یبوست کمک میکند. مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، کنجد، لوبیا و نخود به جلوگیری از یبوست کمک میکند. در صورت ایجاد بواسیر استفاده از شیاف آنتی هموروئید میتواند موثر باشد.
سنگ کلیه: مصرف کم فیبر و آب کم میتواند عاملی اصلی برای ایجاد سنگ کلیه باشد. فیبر در جلوگیری از تشکیل سنگهای کلیه موثر بوده و باعث افزایش حجم ادرار و کاهش غلظت مواد معدنی است. در صورت بروز این بیماری، مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند سبزیجات و میوهها بسیار مهم است.
دیابت نوع ۲: مصرف مواد غذایی فیبردار میتواند در کنترل قند خون در دیابت نوع ۲ مفید باشد. فیبر کمک میکند که گلوکز به طور آهستهتر در بدن جذب شده و باعث کنترل بهتر قند خون میشود. مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و دانه ها، که حاوی فیبر میباشند، به این مورد کمک میکند.
بیماری دیواره روده: کمبود فیبر در رژیم غذایی میتواند عامل ایجاد بیماری دیواره روده باشد. فیبر باعث افزایش حجم مدفوع و تسهیل در عبور آن از روده میشود و از تماس طولانی با مواد ضایعاتی در دیواره روده جلوگیری میکند. این موضوع میتواند به جلوگیری از تشکیل دیواره روده و همچنین به بهبود علایم بیماری کمک کند.
بنابراین، مصرف مناسب فیبر در رژیم غذایی میتواند در پیشگیری و کنترل برخی از بیماریهای گوارشی بسیار مفید باشد. برای اطلاعات دقیقتر درباره مواد غذایی حاوی فیبر و مقدار مصرف آن، میتوانید به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کنید.
آجیل و دانهها برای بیماران دیورتیکولوز ممنوعیت دارد؟
اگر به دیورتیکولوز مبتلا هستید، احتمالاً شنیده اید که شاید باید از غذاهای خاصی که شامل دانه های سفت در غذا بوده و هضم آنها سخت است، اجتناب کنید. که شامل؛ آجیل، دانه ها، ذرت بو داده، ذرت و میوه ها و سبزیجات با دانه هایی مانند تمشک، توت فرنگی، خیار یا گوجه فرنگی میباشند.
دلیل این است که این ذرات کوچک غذای هضم نشده ممکن است در کیسه های دیورتیکولی گیر کرده و در اثر عفونت باکتریایی ملتهب شده و باعث ایجاد وضعیت ناراحت کننده ای به نام دیورتیکولیت شوند. افرادی که علائم شدید دیورتیکولیت را تجربه کرده اند، اغلب رژیم غذایی خود را برای اجتناب از این غذاها تغییر می دهند تا از عود مجدد آن جلوگیری کنند.
ملینهای دارویی و طبیعی
ملینها دسته از داروها بوده که به دو صورت طبیعی و شیمیایی یافت میشوند. وظیفه اصلی این داروها عمدتا رفع یبوست میباشد. دو نوع از ملینهای طبیعی پر کاربرد اسفرزه و پسلیوم هستند. میتوانید ۲ تا ۳ قاشق چای خوری اسفرزه را در آب حل کرده و بنوشید.
در صورت زیاده روی در مصرف ملینها نتیجه عکس خواهند داشت.