رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تاكید كرد: در زمان آقای احمدی‌نژاد، دولت تمایلی برای همكاری با مجمع تشخیص مصلحت نظام نداشت و حتی خیلی صریح می‌گفت كه مجمع تشخیص را قبول ندارم و ابایی از زدن این حرف نیز نداشت. در مورد سند چشم‌انداز نیز نشان دادند اصلا چنین سندی مورد قبول‌شان نبود و هرگونه كه می‌خواستند به آن عمل می‌كردند. همچنین در برنامه چهارم چون مبنای آن را قبول نداشتند بر اساس آنچه كه صاحب‌نظران اعلام كردند فقط 23 درصد از آن را در كشور اجرا كردند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آیت‌الله اكبر هاشمی رفسنجانی در نشست تبیین سیاست‌های كلی نظام و نظارت بر حسن اجرای آن در اشاره به شكل‌گیری بدیع تشكیل مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: هیچ كس انتظار چنین تشكیلاتی را نداشت و حتی زمان وضع قانون، تفكری حول این محور صورت نگرفته بود اما واقعیات میدانی و توصیه‌های امام (ره) ما را به این نتیجه رساند كه خلائی در مسائل كشور وجود دارد و لازم است آن هر چه زودتر برطرف شود.
وی ادامه داد: در نظام‌های قبلی چنین چیزی را نمی‌بینیم كه خودشان را بخواهند مقید به اجرای امور در چهارچوب اسلام ببینند كمااینكه در گذشته حكومت‌هایی این چنین نبود تا مسلمانان یا تشیع حاكم بر امور باشند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاكید بر اینكه تشكیل مجمع تشخیص مصلحت نظام با توصیه امام(ره) صورت گرفت، اظهار داشت: پس از تدوین قانون اساسی و حتی نظارت شورای انقلاب، كسی بحث از مجمع تشخیص و ولایت فقیه نمی‌كرد تا به نوعی همان شیوه‌های گذشته در اداره امور انجام شود تا نهایتا برای اولین بار در مجلس خبرگان طرح ولایت فقیه مطرح گشت اما همچنان خبری از ضرورت تشكیل مجمع تشخیص نبود.
هاشمی رفسنجانی با اشاره به برخی از بن‌بست‌ها در امور اجرایی و قانونگذاری در سال‌های دفاع مقدس تصریح كرد: سرانجام بعد از گذشت ده سال بن‌بست‌هایی بر امور اجرایی و قانونگذاری كشور ایجاد شد كه حقیقتا بن‌بست‌های خطرناكی بود. خیلی از قوانین مادر كه به شورای نگهبان می‌رفت و پس از آن به مجلس باز گردانده می‌شد با اختلاف‌نظرهایی همراه بود كه مورد قبول طرفین قرار نمی‌گرفت تا نهایتا ما در همان دوران در باب همین مشكلات به امام(ره) گلایه كنیم و ایشان طی نامه یا درخواستی به شورای نگهبان خواستار رفع این اختلافات شود.
عضو مجلس خبرگان افزود: به دنبال همین جریان‌ها بود كه امام توصیه كردند تا این خلاءهای موجود پر شده و بن‌بست‌ها شكسته شود. ما كه در جریان این اختلافات بودیم وقتی با این توصیه امام روبرو شدیم به امام اعلام كردیم كه نظر خود را درباره چگونگی شكست این بن‌بست‌ها اعلام كنید كه این در ادامه منتهی به تشكیل مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.
به گفته هاشمی رفسنجانی، مصلحت نظام یعنی آنكه اگر مصلحتی برای نظام گرفته شود می‌تواند خلاءهای قوانین اساسی و خطاهای شرعی را دور بزند كه لاجرم در هر دو صورت باعث می‌شود تا مجمع تشخیص مصلحت نظام با شورای نگهبان سروكار داشته باشد.
وی با بیان اینكه نظرات اصلی درباره تشكیل مجمع تشخیص مصلحت نظام با شخص امام بود، یادآور شد: ایشان اعضای مجمع را خودشان انتخاب می‌كردند و همچنین آیین‌نامه را نیز با نظر خودشان تدوین كردند كه البته در انتخاب اعضای شورا با صاحب‌نظران مشورت‌هایی صورت می‌گرفت و درباره آیین‌نامه مجمع نیز به این دلیل با ما كمتر مشورت می‌شد چون ما بنا نداشتیم خیلی مزاحم دستگاه‌های دیگر شده و آنها را در اختیارات‌شان محدود كنیم اما شخص امام(ره) چنین مسئله‌ای را درباره آیین‌نامه قبول نكرده و آن را خیلی باز و بالا برای مجمع تدوین كردند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: این در حالی شد كه ما محدودیت خودمان را تا به آنجا رساندیم كه به مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان تا جایی كه ممكن است، آسیب نرسد.
هاشمی رفسنجانی با یادآوری اینكه تا زمان حضور امام(ره) چیزی به عنوان سیاست‌های كلان وجود نداشت چون جهت‌گیری خاصی در كشور صورت نگرفت، خاطرنشان كرد: اكنون با تعیین سیاست‌های كلان نظام، بناست تا در ضمن ایجاد هماهنگی بین تمام قوا و دستگاه‌ها امور كشور تصویب و ارتقا بخشیم. اما هنوز خیلی‌ها از این سیاست‌ها مطلع نیستند و خیلی در فرهنگ جا نیفتاده و بعضا مردم اسم آن را هم نشنیده‌اند و بر این اساس شد كه ما احساس كردیم باید یك راه عملیاتی برای اجرای سیاست‌های كلان نظام تعریف و تعیین كنیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینكه در قانون اساسی آمده است كه امور ابتدا باید با مجمع تشخیص مصلحت نظام مشورت و سپس تحت نظارت رهبری سیاست‌های كلان انجام شوند، ابراز داشت: خود رهبری نیز در توصیف و تفسیر این مهم آورده‌اند كه برای نظارت نیاز به تهیه و ایجاد دستگاه‌های جدیدتر نیست و مجمع را موظف به نظارت و مشورت در امور مختلف كشور دانسته‌اند.
وی با بیان اینكه قوانین مجلس نباید با سیاست‌های كلی نظام مغایر باشد، عنوان كرد: حتی خود رهبری نیز انطباق قوانین با سیاست‌های كلی نظام را ضروری دانست كه ما نیز با همین شرایط وارد عمل شده‌ایم.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه كرد: مثلا وقتی بودجه و قوانین آن به مجمع می‌رود علی‌رغم عبور از شورای نگهبان ما می‌بینیم كه تخلفات عدیده و حداقل هفتاد تا هشتاد مورد مغایرت با سیاست‌های كلی نظام وجود دارد. این در حالی است كه وقت بسیار محدود است و ما تعداد كمی از این مسائل را در نظر می‌گیریم كه وقتی آن را در كمیسیون نظارت مجمع و پس از آن در صحن مجمع بررسی می‌كنیم زمان زیادی را از ما می‌برد.
هاشمی رفسنجانی در ادامه این مطلب بیان كرد: علاوه بر این، ابلاغ مجدد به شورای نگهبان و پس از آن ارسال به مجلس و بررسی در صحن مجلس هم باعث می‌شود، زمان دیگری اتلاف شده كه البته مجلس درباره نظرات مجمع حول طرح‌ها و قوانین نمی‌تواند بی‌تفاوت از آن عبور كند در حالی كه چنین اتفاقی كمتر از سوی مجلس درباره نظرات شورای نگهبان رخ می‌دهد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با تاكید بر اینكه مجمع تشخیص مصلحت نظام تجربه بدیعی از جمهوری اسلامی در سطح جهان است و در هیچ جای دنیا نیست، گفت: وقتی كه ما بنا داشتیم آیین‌نامه‌ای تحت عنوان همكاری با قوای سه‌گانه و تنظیم اختیارات و محدودیت‌های آنها را بنویسیم با مشكلاتی روبرو شدیم، به عنوان مثال در دوران آقای خاتمی اختلاف‌نظرهایی وجود داشت كه باعث شد آیین‌نامه خیلی محدود اصلاح شود كه البته درباره قوه قضاییه و مجلس هم چنین اختلاف‌نظراتی وجود داشت كه البته خیلی كمتر از قوه مجریه بود.
وی ادامه داد: فراتر از آن وقتی كه یك دولت اصلا تمایلی به همكاری با مجمع نداشته باشد مشكلات بیشتر نیز می‌شود. در زمان آقای احمدی‌نژاد چنین تمایلی اصلا نبود و حتی خیلی صریح می‌گفت كه مجمع تشخیص را قبول ندارم و ابایی از زدن این حرف نیز نداشت. در مورد سند چشم‌انداز نیز نشان دادند اصلا چنین سندی مورد قبول‌شان نبود و هرگونه كه می‌خواستند به آن عمل می‌كردند. همچنین در برنامه چهارم چون مبنای آن را قبول نداشتند بر اساس آنچه كه صاحب‌نظران اعلام كردند فقط 23 درصد از آن را در كشور اجرا كردند.
