بازی نوسان‌گیران با قیمت‌ها/ جدول
درحالی‌که قیمت دلار و شاخص بورس در دو هفته پایانی خرداد تحت‌تاثیر رویکرد خوش‌بینانه حرکت می‌کردند در هفته جاری به‌دلیل تزریق رویکردهای هیجانی تغییر مسیر دادند. دلار روند افزایشی در پیش گرفت و شاخص بورس با کاهش ارزش روبه‌رو شد. اثرپذیری از برخی اخبار بیرونی علت مشترک تغییرات جدید دو بازار عنوان می‌شود؛ اما در کنار این عامل در هر دو بازار نیز اتفاقات تازه‌ای در حال رقم خوردن است. به‌طور مشخص در بازار ارز افزایش حجم تقاضا به‌واسطه «نوسان‌گیری جغرافیایی» مهم‌ترین عامل افزایش قیمت دلار بود. کاهش ارزش دینار در سلیمانیه عراق موجب افزایش تقاضا برای دلار برای فروش ارز با نرخ بالاتر در این منطقه جغرافیایی شده است. در بورس نیز فشار فروش در معاملات افزایش قابل‌توجهی پیدا کرد؛ به‌طوری‌که فقط سه صنعت رشد قیمت را تجربه کردند. کاهش شدید حجم و ارزش معاملات، زمینه برای تشدید فعالیت نوسان‌گیران در بورس را فراهم کرده است. این گروه با اشاعه رفتار صف‌نشینی و کسب سود از نوسانات یکی از عوامل افت شاخص به حساب می‌آیند. با توجه به تحولات جدید «دنیای اقتصاد» در گزارش‌هایی به زیر پوست نوسان در بازارها پرداخته است.
بورس تهران روزگذشته را با افت قابل توجهی به پایان رساند تا بعد از صعود 4 درصدی در 10 روز کاری دو هفته اخیر، دومین روز از هفته جاری را با نزول به پایان برساند. با نزدیکی به روزهای پایانی ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای نماگر شاخص کل بورس روز گذشته با 8/0 درصد افت معادل 511 واحد به سطح 64 هزار و 301 واحد رسید تا نشان دهد بیش از هر عاملی تحت تاثیر جو روانی مذاکرات هسته‌ای قرار دارد. در این بین بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که بی‌اطمینانی به شرایط بازار در بین سهامداران زمینه را برای فعالیت هرچه بیشتر سفته‌بازان و نوسان‌گیران افزایش داده و از سوی دیگر کاهش قابل توجه حجم معاملات را نیز به همراه داشته است. بااین حال به نظر می‌رسد بازار سرمایه تحت تاثیر فعالیت این افراد به شرایط نزولی رسیده و تا حصول اخبار درخصوص مذاکرات هسته‌ای همچنان این روند ادامه داشته باشد. این گروه با خرید در قیمت‌های پایین و فروش در قیمت‌های بالاتر در تلاشند سودهای کوتاه‌مدتی را کسب کنند و این موضوع در معاملات ضعیف کنونی در بورس به نوسانات قابل توجهی منجر می‌شود. در این میان درخصوص روند مذاکرات هسته‌ای در شرایطی همچنان ابهاماتی وجود دارد که بسیاری از صنایع مهم کشور، پتانسیل رشد قابل توجهی را برای دوران پساتحریم دارا هستند.
دلسردی فعالان بازار با کاهش تعداد معاملات
نماگر شاخص کل بورس روز گذشته در حالی با افت 511 واحد همراه بود که این ریزش توانست با اثر روی گروه‌های بورسی منجر به منفی شدن عمده این گروه‌ها شود، به‌طوری‌که از میان 37 صنعت بورسی تنها سه گروه کوچک با رشد همراه بودند. بر‌اساس این گزارش شاخص قیمت (وزنی- ارزشی) با 212 واحد افت به سطح 26 هزار و 663 واحد، شاخص کل (هم‌وزن) با 70 واحد افت به 9هزار و 815، شاخص قیمت(هم‌وزن) با 60 واحد افت به 8هزار و 604 واحد رسیدند.
همچنین ارزش کل معاملات روز گذشته بورس تهران به اندکی بیش از 58 میلیارد تومان بالغ شد که ناشی از دست به‌دست شدن 326 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله در این بازار طی بیش از 35 هزار دفعه خریدوفروش بود. بر همین اساس روز گذشته سه نماد معاملاتی پالایش نفت بندرعباس با 73 واحد، بانک ملت با 39 واحد و بانک صادرات با 35 واحد کاهش بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس تهران برجای گذاشتند. این درحالی بود که بانک پارسیان با 7 واحد افزایش به تنهایی بیشترین تاثیر مثبت را در برآورد این نماگر برجای گذاشت.
طی معاملات روز گذشته ناظر بازار سهام اقدام به توقف نماد معاملاتی شرکت‌های گسترش صنایع و خدمات کشاورزی، سایپا دیزل و سرمایه‌گذاری مسکن شمال غرب کرد و در عین حال نماد معاملاتی شرکت فولاد هرمزگان جنوب و محورسازان ایران خودرو بازگشایی شدند.
سفته‌بازان در حوالی بازار سهام
حجم و ارزش معاملات که در هفته‌های اخیر به روزهای خوب رونق رسیده بود، روز گذشته بار دیگر به روند نزولی ماه‌های قبل بازگشت. بر‌اساس آمارها حجم و ارزش معاملات روز یکشنبه نسبت به متوسط هفته گذشته به ترتیب با 46 و 50 درصد افت همراه بود. همچنین حجم و ارزش نسبت به بالاترین رقم این مولفه‌ها در هفته‌های اخیر حدود 60 درصد افت داشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد سهامدارانی که اخیرا با دید میان مدت وارد بازار شده‌اند به دلیل بی‌اطمینانی به شرایط بازار و همچنین وجود ابهامات از فعالیت خود به میزان زیادی کاسته‌اند و همین امر منجر به افت شدید حجم معاملات شده است. از سوی دیگر با خروج این سهامداران زمینه برای ورود سفته بازان به بازار افزایش یافته است. این در حالی است که در هفته‌های اخیر بسیاری از کارشناسان بر این عقیده بودند که بخش اعظمی از افرادی که در این مدت وارد بازار شده‌اند سفته بازان و نوسان گیران بوده‌اند. در این حالت به دلیل نبود سهامداران برای حمایت از قیمت‌ها در بازار شرایط برای ایجاد نوسان توسط سفته‌بازان در بازار تشدید شده است. سفته‌بازان با ایجاد نوسان در بازار به تشکیل صف‌های فروش می‌پردازند و با افت قیمت‌ها خریدهای خود را افزایش می‌دهند که به‌طور کلی اثر این رفتار هیجانی را می‌توان آشکارا در روند صنایع روز گذشته بازار سرمایه مشاهده کرد که افت دسته جمعی صنایع از رهاوردهای آن برای بازار سهام بود.
رفتار هیجانی و اثر خبرهای هسته ای
به گزارش «دنیای اقتصاد»، افت قابل توجه رقم شاخص در شرایطی رخ داد که دو پارامتر بیش از دیگر عوامل بر منفی شدن بازار اثر داشتند. خبرهای کم و بیش قابل تامل درخصوص روند مذاکرات هسته‌ای شرایطی را به وجود آورده که ابهامات درخصوص حصول توافق جامع را تحت تاثیر قرار داده است؛ روز گذشته وزیر امورخارجه فرانسه پس از ورود به وین در جمع خبرنگاران اعلام کرد: محدودیت طولانی مدت بر برنامه تحقیق و توسعه، نظارت شدید بر سایت‌ها و بازگشت خودکار تحریم‌ها در صورت نقض ایران شرط‌های یک توافق سفت و سخت است.
همچنین در خبری دیگر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از ورود به محل مذاکرات هسته‌ای در وین اعلام کرد که در صورت نیاز این مذاکرات چند روز بیشتر تمدید خواهند شد.از سوی دیگر روند فعالیت پالایشی‌ها در روز گذشته به گونه‌ای بود که افت دو نماد شپنا و شبندر منجر به ریزش 108 واحد از شاخص شد. ابهامات درخصوص فعالیت پالایشی‌ها در شرایطی همچنان ادامه دارد که زمزمه‌هایی درخصوص پرداخت یارانه به فعالان این صنعت همچنان شنیده می‌شود.
4 صنعت بزرگ در پساتحریم
در همین رابطه «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگویی با پیمان حدادی، مدیر بخش تحلیل کارگزاری صباجهاد به بررسی عملکرد صنایع در دوران بعد از توافق پرداخته است. وی در این رابطه بیان کرد: در صورت توافق احتمالی در مورد برنامه هسته‌ای، لغو تحریم‌ها یکی از پیامدها خواهد بود. در وهله اول با توجه به توافق احتمالی، شاهد رشد دسته جمعی در بازار خواهیم بود، اما در ادامه صنایعی که از لغو تحریم‌ها تاثیرپذیری بیشتری داشته باشند، به روند رشد خود ادامه خواهند داد.حدادی در ادامه افزود: لغو تحریم‌ها باعث افزایش مبادلات کالا بین کشورمان با سایر کشورها خواهد شد که بر صنعت حمل و نقل تاثیر مثبت بسیاری خواهد داشت. این تاثیر وقتی بر صنعت حمل و نقل بیشتر می‌شود که مشکلات مربوط به امور بیمه بین‌الملل با لغو تحریم‌ها کاهش یابد. وی با اشاره به پیشرفت صنعت خودرو در پایان تحریم‌ها و صنایع وابسته به آن بیان کرد: ثبات قیمت ارز و ورود سرمایه‌گذار خارجی به کشور، بر صنعت خودرو که نقش بسزایی در رشد اقتصادی دارد، اثر‌گذار خواهد بود. در صنعت خودرو اگر همچنان سیاست‌ها بر عدم واردات استوار باشد، قطعا یک فرصت مطلوب برای رشد و ارتقا به وجود می‌آید. با توجه به کاهش فعلی تورم و احتمال افزایش قدرت خرید مردم بعد از لغو تحریم‌ها، خودرو یکی از کالا‌های مورد توجه خواهد بود.حدادی در ادامه افزود: در این بین صنایع مکمل صنعت خودرو از جمله قطعه‌سازی، لاستیک و لیزینگ نیز تحت تاثیر این رشد قرار خواهند گرفت. در تولید خودرو حدود 80 درصد مواد از فولاد و مواد پتروشیمی تشکیل شده است که در بازه زمانی دورتر، می‌تواند بر این صنایع هم تاثیر داشته باشد. لغو تحریم‌ها افزایش صادرات محصولات پتروشیمی و افزایش تولید این صنعت را به همراه خواهد داشت و این صنعت در آینده‌ای نزدیک بعد از توافق هسته‌ای، باید پذیرای سرمایه‌گذاران خارجی باشد که چشم‌انداز این صنعت را روشن جلوه می‌کند. مدیر بخش تحلیل کارگزاری صباجهاد درخصوص صنایع بانکی بیان کرد: گروه بانکی نیز از لغو تحریم‌ها تاثیر مثبت خواهد گرفت. انتقال ارزهای بلوکه شده به داخل کشور و افزایش مبادلات پولی با خارج از کشور، از آثار مثبت لغو تحریم‌ها بر گروه بانکی است. از طرفی با بهبود فضای کسب و کار بعد از توافق هسته‌ای، نقش بانکی‌ها در اقتصاد کشور پررنگ‌تر خواهد بود. وی در پایان بیان کرد: در بلند‌مدت نیز صنایع عمرانی کشور از جمله فولاد، سیمان و تجهیزات و پیمانکاران، از لغو تحریم‌ها منتفع خواهند شد؛ اما این نکته را نباید نادیده گرفت که رونق چهار صنعت بزرگ حمل‌و‌نقل؛ خودرو، فرآورده‌های نفتی و بانک‌ها می‌تواند به میزان زیادی دیگر صنایع را تحت تاثیر خود قرار دهد.
