توافق کردیم که دلار گران شود؟!

صراط:رکوردشکنی قیمت ارز که در طول 2 سال گذشته بی‌سابقه است، مدعیان تأثیر مثبت توافق هسته‌ای بر افزایش قدرت خرید پول ملی را به چالش کشیده است.

دیروز در حالی که روزنامه‌های اعتماد و شرق از تاخت و تاز قیمت دلار سخن می‌گفتند، روزنامه آرمان خاطر نشان کرد: نرخ ارز و دلار علی‌رغم برخی تحولات مثبت در حوزه بین‌المللی، افزایش یافته است.

آرمان با اشاره به سیاست دولت برای یکسان‌سازی نرخ ارز که در عمل موجب گران‌تر شدن نرخ دلار و حتی صعود قیمت دلار در بازار از 3200 تومان به نزدیکی 3500 تومان شده، می‌نویسد: یکسان‌سازی نرخ ارز ممکن است زمینه سوءاستفاده را فراهم کند. ندیمی نماینده مجلس می‌گوید یکسان‌سازی نرخ ارز عیوبی هم دارد که خود دولت چون عرضه‌کننده ارز بیشتر است، اگر ارز را درست مدیریت نکند، ممکن است رانت ایجاد شود. وقتی عرضه کننده ارز بخش خصوصی باشد و ارز منشأ خارجی داشته باشد تعریفی دارد، اما اگر ارز ناشی از فروش نفت و پتروشیمی یا کالاهایی است که به نوعی از یارانه یا حمایت دولت برخوردار هستند، این نگرانی را به همراه دارد که ممکن است منجر به سوءاستفاده‌های افراد در ضمن انحصاری شدن شود.

او ادامه داد: در موضوع یکسان‌سازی ارز این آفت را باید در نظر گرفت زیرا بیشترین ارز متعلق به خود دولت است و عرضه آن با سامانه‌ها و تشکل‌هایی توسط دولت، ممکن است منجر به این شود که عده‌ای آنها را خرید کنند و در عناوین مختلف موجبات سوءاستفاده فراهم شود. بنابراین با چنین رویکردی مسائل مالی و ارز حتما بر بازار ارز اثر می‌گذارد و از این جهت مفید است و این نگرانی را هم نمی‌شود از بین برد که موجب کسری بودجه یا رانت‌خواری‌های خاص و ویژه می‌شود. راه‌اندازی بورس ارز نیز می‌تواند موجب شفافیت در سوءاستفاده‌های مالی شود و با ارزش است، اما چون منشأ عرضه ارز دولت است قوانین باید به گونه‌ای تنظیم شود که دولت ضرر نکند یا کسری بودجه پیدا نکند. راه‌اندازی بورس ارز نباید به گونه‌ای باشد که عده‌ای بتوانند با توجه به کارگزاری‌ها و دسترسی به اطلاعات و قیمت پایه پایین عملا به یک ثروت بادآورده دست پیدا کنند.

آرمان این را هم نوشته که «نوسانات در بازار ارز که در روزهای اخیر خود را به شکل افزایش قیمت نشان داده است در حالی اتفاق می‌افتد که پیش‌بینی می‌شد با حصول توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای 5+1 نرخ ارز کاهش پیدا کرده و به ثبات برسد.»

اما روزنامه شرق در همین زمینه نوشت: پرش دلار به 3500 تومان. اگرچه انتظارات روانی پس از توافق هسته‌ای بر این بود که قیمت دلار در بازار کاهش قابل توجهی پیدا کند، اما افزایش 300 تومانی دلار به خوش‌بینی‌ها پایان داد. در روزهای گذشته برخی همچون رئیس اتاق بازرگانی به صورت ضمنی گریزی به دست‌کاری نرخ ارز توسط بانک مرکزی داشتند. عده‌ای از اقتصاددانان هم بازیگر اول و آخر افزایش قیمت دلار را در این روزها دولت می‌دانند. از آنجایی که افزایش 300 تومانی قیمت بنزین کمک زیادی به دولت برای جبران کسری بودجه نکرد، این بار دولت در یک ماه گذشته دست به افزایش آهسته و پیوسته 300 تومانی دلار زد.

شرق از قول محمود جامساز اقتصاددان تصریح می‌کند: بانک مرکزی بازار ارز را رها کرده است. بسیاری از مردم و فعالان اقتصادی به نتیجه توافق هسته‌ای، خوشبینانه به آینده فعالیت‌های اقتصادی می‌نگریستند و کاهش ارزش دلار را نیز در مخیله خود تصویر می‌کردند؛ اما با نتیجه‌ای که از این توافق حاصل و مشخص شد که به این زودی‌ها اقتصاد از آن منتفع نمی‌شود، انتظارات خوشبینانه آنان خود به خود فروکش کرد.

وحید شقاقی اقتصاددان هم گفته است: اکنون حق اعمال تحریم هم در پی توافق هسته‌ای متوقف شده و تحریم اولیه و ثانویه‌ای وضع نشده که به واسطه آن بگوییم مشکل حادی داریم و اتفاقا امیدها به کاهش تحریم‌هاست. بنابراین در شرایط فعلی هیچ‌گونه عامل داخلی و خارجی به غیر از دولت وجود ندارد که بتواند روی افزایش قیمت دلار تاثیر بگذارد.

روزنامه فرهیختگان دیگر روزنامه‌ اصلاح‌طلب است که به ماجرا پرداخته و می‌نویسد: قیمت دلار در یک ماهه گذشته رکورد زده است. در حالی که سیاستگذار پولی دولت سکوت کرده است. پس از توافق هسته‌ای این نخستین‌بار است که قیمت دلار از محدوده سه هزار و 200 تومان خارج و به سه هزار و 500 تومان نزدیک شده است؛ توافقی که پس از آن بسیاری تصور می‌کردند اگر قیمت ارز قرار نیست کاهش یابد، دست کم روند افزایشی هم نخواهد داشت.