اثر توسعه بازار سهام بر عملکرد بنگاه‌های غیر ‌مالی در ایران

چکیده

مطالعه حاضر با به‌کارگیری داده‌های تابلویی نامتوازنِ مربوط به 175 بنگاه غیر ‌مالی حاضر در سازمان بورس و اوراق بهادار کشور و استفاده از یک سیستم معادلات برگشتی شامل دو معادله مربوط به ساختار سرمایه و عملکرد بنگاه‌ها، از یک‌سو اثر توسعه بازار سهام بر ساختار سرمایه و از سوی دیگر اثر ساختار سرمایه بر عملکرد بنگاه‌ها را در کنار تعدادی از متغیرهای مربوط به ویژگی بنگاه‌ها آزمون کرده است. ارزیابی اثر توسعه بازار سهام بر ساختار سرمایه در کنار توجه به نحوه اثرگذاری ساختار سرمایه بر عملکرد بنگاه‌ها، این امکان را فراهم کرد که افزون بر ارزیابی اثر مستقیم توسعه بازار سهام بر ساختار سرمایه بنگاه‌ها، اثر توسعه بازار سهام بر عملکرد بنگاه‌ها نیز به صورت غیر‌مستقیم و از مسیر ساختار سرمایه آنها بررسی شود. در این راستا تعدادی از شاخص‌های رایج توسعه بازار سهام از حیث اندازه، فعالیت و کارایی بازار و نیز معیارهای عملکردی ارزش افزوده بازار بنگاه و Q توبین آزمون شده است. نتایج مطالعه اثر مثبت و معنادار نسبت بدهی بر عملکرد بنگاه‌ها، اثر مثبت و معنادار اندازه و فعالیت بازار سهام بر ساختار سرمایه و در نهایت اثر مثبت و معنادار اندازه و فعالیت بازار سهام بر عملکرد بنگاه‌های غیر ‌مالی ایران را نشان می‌دهد. نتایج همچنین دلالت بر ضرورت توسعه بازار سرمایه به‌ویژه از طریق ابزارهای مالی مدرن مبتنی بر بدهی و منطبق با شریعت اسلامی دارد.

نویسندگان:

آمنه شهیدی: دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

 کاظم یاوری: عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

 محمدعلی دهقان دهنوی: عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

 حسن حیدری: عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

دو فصلنامه جستارهای اقتصادی ایران - دوره 12، شماره 23، بهار و تابستان 1394.