خرید اعتباری عقلانی نیست/ تسعیر نرخ ارز، مانع سودآوری شرکت‌های صادرات محور

مهدی حیدرزاده مدیرعامل کارگزاری مدبر آسیا در گفت‌وگو با بورس نیوز در خصوص وضعیت فعلی بازار سرمایه بیان کرد: بازار سرمایه همواره با دو ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک مواجه بوده در شرایط کنونی ریسک‌های سیستماتیک نمود بیشتری داشته و تأثیر رویدادهای سیاسی و موضع‌گیری‌های بین‌المللی علیه ایران کاملاً ملموس است.

وی ادامه داد: تنش‌های اقتصادی داخلی و نوسان‌های غیرعادی بازار ارز و طلا هم مزید بر علت شده و به التهاب بیشتر بازار سرمایه دامن زده است.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: از سوی دیگر، گرچه افزایش نرخ ارز، این روزها به تهدیدی برای اقتصاد کشور مبدل شده؛ اما همین تهدید به‌نوعی فرصتی برای برخی صنایع تلقی خواهد شد تا روند مثبت شاخص نشان‌دهنده واکنش مثبت بازار سرمایه به این اتفاق بوده است.

وی در پاسخ به این سؤال که "چرا بازار سرمایه متناسب با نرخ ارز رشد نکرده؟" به بورس نیوز گفت: محدودیت‌هایی که برای تسعیر نرخ ارز بر سر راه تولیدکنندگان بزرگ قرارگرفته، سودآوری شرکت‌های صادرات محور را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است.

وی اضافه کرد: شرکت‌های گروه پتروشیمی و فلزات اساسی، باوجود حجم بالای صادرات و درآمد ارزی قابل‌توجه، ناچار به تبدیل درآمدهای ارزی خود با نرخ 4200 تومانی هستند؛ حال‌آنکه نرخ ارز در بازار آزاد فاصله فاحشی با این نرخ دارد که با این روند، افزایش نرخ ارز هنوز اثر چندانی بر سودآوری شرکت‌ها نداشته و عقب ماندن شاخص بورس از رشد بازارهای موازی ناشی از همین اتفاق است.

حیدرزاده افزود: این محدودیت نه‌تنها از سودآوری صادرکنندگان کاسته و انگیزه‌ای برای صادرات باقی نخواهد گذاشت؛ بلکه شفافیت فعالیت شرکت‌ها را نیز زیر سؤال برده و احتمال رانت و تبدیل ارز از مجاری غیر شفاف را شدت خواهد بخشید.

این فعال بازار سرمایه تأکید کرد: قطعاً اگر چنین الزامی مطرح نبود، جهش سودآوری بسیاری از شرکت‌ها و به‌تبع آن رشد فزاینده بازار سرمایه به‌راحتی قابل‌دسترس بوده و بدون شک اعمال محدودیت و تعیین نرخ تکلیفی برای تسعیر ارز شرکت‌های خصوصی، دوام چندانی نداشته و دیر یا زود مسئولان ناچار به تغییر شرایط و پذیرش نرخ واقعی‌تری برای ارز خواهند شد.

حیدرزاده در ادامه افزود: تبدیل ارز صادرکنندگان در بازار ثانویه، خبری که هنوز صحت‌وسقم آن به‌درستی مشخص نشده؛ شرایط را دگرگون خواهد کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: نرخ ارز در بازار ثانویه تکلیفی نبوده و نرخ‌گذاری بر مبنای عرضه و تقاضای بازار خواهد بود. در غیر این صورت، اگر نرخ ارز در بازار ثانویه به صادرکنندگان تکلیف شود؛ بازهم مشکلات پابرجا خواهد بود.

مدیرعامل مدبر آسیا در معرفی صنایع برتر نیز گفت: خوش‌بینی به رشد بازار سرمایه وجود دارد زیرا بدون شک اثر مثبت افزایش نرخ ارز، آثار منفی تحریم‌ها را بر بازار سرمایه خنثی خواهد کرد؛  حتی در صورت تداوم شرایط فعلی، صنعت پتروپالایشی و فلزات اساسی، جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری خواهند بود؛ مگر آنکه تنش‌های سیاسی منجر به بروز جنگ شود که البته در آن صورت اوضاع تغییر کرده و مناسب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری، ارز و طلا خواهند بود.