بازار مالی ایران از FATF انتظار معجزه نداشته باشد/ محدودیت فعالیت‌های ارزی با لو رفتن صرافی‌ها

به گزارش واحد آبسیم (ABSIM) بورس‌نیوز، «گروه ویژه اقدام مالی» (Financial Action Task Force – FATF) باهدف بررسی وضعیت قوانین مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم در سراسر جهان تشکیل شد تا کشورها بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هدف را موردبررسی قرار دهند. در همین راستا، در گزارش‌های سالانه خود، پرخطرترین کشورها برای سرمایه‌گذاری را معرفی می‌کند که نام ایران در "لیست سیاه" قرار دارد و این سازمان ایران را یک تهدید جدی علیه یکپارچگی سیستم مالی بین‌المللی متهم کرد که نیازمند اقدام و مقابله از طرف دیگر اعضا بود.

چرایی اهمیت FATF

دولت که پس از برجام همواره بر ضرورت برقراری روابط با نهادهای بین‌المللی تأکید کرده، یکی از قفل‌های باز نشده ورود سرمایه به کشور را حضور نام ایران در لیست سیاه FATF می‌دانست. با توجه به نیاز شدید ایران برای برقراری روابط بانکی با دنیا، اکنون بیش از هرزمانی برقراری تعامل سازنده با FATF احساس می‌شود تا با کاهش هزینه‌های نقل‌وانتقال پول، ورود سرمایه‌های خارجی به کشور تسهیل و تسریع شود.

موافقان و مخالفان FATF چه می‌گویند؟

مخالفان FATF معتقدند با پیوستن ایران به این سازمان، اطلاعات نظام مالی کشور در اختیار بیگانگان قرار می‌گیرد و با شفافیت بانکی، راه برای تحریم‌های شدیدتر آمریکا باز می‌شود اما موافقان FATF را مرتبط باسیاست‌ها، قوانین و مقررات می‌دانند که به مبالات داخلی ارتباطی پیدا نمی‌کند.

مخالفان اعتقاددارند این سازمان حزب‌الله لبنان را نیز در زمره گروه‌های تروریستی قلمداد می‌کند، اما موافقان عنوان می‌کنند لیستی که حزب‌الله لبنان را تروریستی می‌داند، لیست آمریکا است نه FATF.

مخالفان FATF معتقدند پس از پیوستن به این سازمان باید با افرادی که در لیست تحریم‌های آمریکا هستند، قطع رابطه کنیم، حتی اگر آن افراد از مسئولان ایران باشند. اما طرف مقابل معتقد است که گروه ویژه اقدام مالی در خصوص لیست تحریم‌های آمریکا کسی را وادار به تبعیت نمی‌کند.

آیا پیوستن به FATFنرخ ارز را کاهش می‌دهد؟

به گزارش واحد آبسیم (ABSIM)، در برهه‌ای از زمان که صحبت‌هایی مبنی بر پذیرش FATF از سوی ایران منتشر شد، شاهد کاهش نرخ دلار بودیم. شاید همین رخداد عاملی شد تا در نظرسنجی که بورس نیوز به اشتراک گذاشت، 43 درصد از 4999 شرکت‌کننده، معتقد باشند نرخ دلار پس از پیوستن به FATF به کمتر از 10 هزار تومان افت می‌کند.

اما از سوی دیگر، هرچند FATF به لحاظ بانکی مؤثر است اما فعالیت صرافی‌ها را محدود می‌کند و ازآنجاکه ۲۵ درصد انتقالات ایران از درگاه بانکی و ۷۵ درصد مربوط به صرافی‌ها است، این موضوع تنها بر ۲۵ درصد حوزه ارزی کشور مؤثر است و نقاط اصلی و حساس متأثر نمی‌شوند. عده‌ای که کاهش نرخ ارز را به FATF گره می‌زنند به تجربه ناکام برجام رجوع کنند.

در آن زمان، کاهش نرخ ارز به‌عنوان یکی از دستاوردهای اصلی برجام وعده ‌داده شد اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداد. درواقع، تحریم‌های آمریکا بیش از هر عامل خارجی دیگری می‌تواند بر نرخ ارز اثر بگذارند، زیرا این جرائم و تحریم‌های آمریکا بوده که مانع مراوده بانک‌های خارجی با ایران شده، نه حضور در لیست سیاه FATF.

درنتیجه، نمی‌توان ارتباط قوی بین این موضوع و بازار ارز و سکه متصور شد و آرامش اقتصاد ایران را درگرو پیوستن به FATF دانست.