دخالت سیاستگذاران در معاملات بورس باعث کاهش اعتماد

به گزارش بورس نیوز، محسن جلال پور در خصوص پیش‌شرط‌ های لازم برای عملکرد موفق و اثرگذاری بورس کالا در اقتصاد کشور، گفت: بورس کالا مانند هر بورس دیگری برای آنکه بتواند براساس ماهیت خود کار کند نیازمند سه پیش‌شرط اساسی است. اولین شرط؛ رقابت، که باید فضایی در اقتصاد شکل گیرد که همه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان حاضر در بورس کالا متقاعد شوند که در فضای بورس کالا هیچ گونه تحمیل قیمت یا موارد دستوری دیگر صورت نمی‌گیرد و رقابت کامل در این بستر وجود دارد.

وی افزود: مساله بعدی شفافیت در معاملات بورس کالا است. یعنی باید شرایط بازار رقابتی بوده و شفافیت طوری باشد که معامله‌گران حاضر در بورس کالا مطمئن باشند که فعالیت‌ها و منافع آنها قربانی هیچ تصمیم بیرونی نمی‌شود.

جلال‌پور ادامه داد: سومین نکته نیز که بسیار مهم است، مداخله نکردن نهادهای حاکمیتی و دولت در روند معاملات حوزه بورس کالاست. هرگونه ورود و دخالت سیاست‌گذاران در معاملات بورس، برنامه‌ریزی را برای همه فعالان اقتصادی سخت کرده و در نهایت، اعتمادها به بورس کاهش می‌یابد.

به گفته رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران، نمونه بارز این اتفاق در موضوع گندم اتفاق افتاد. پس از مدت‌ها تلاش، گندم وارد بورس کالا شد اما به خاطر قیمت‌گذاری دولت و شفاف نبودن شرایط بازار، عرضه این محصول در بورس کالا تداوم نیافت و گندم باردیگر به شیوه سنتی عرضه می‌شود.

وی افزود: به این ترتیب تا زمانی که وضعیت این چنین باشد و تصمیمات غیرکارشناسی و در مواردی منفعت جویی‌های گروهی، بورس کالا را تحت فشار قرار دهد، انتظار بهره‌مندی حداکثری از این بورس در بازارهای غیرشفاف ما، منطقی نیست؛ باید توجه کنیم که بورس‌های کالایی موفق در دنیا، سازوکار مشخص خود را دارند و دولت‌ها دخالتی در مسیر مبادلات آنها ندارند و مدیران آن بورس‌ها نیز بر مبنای اصولی علمی و حرفه‌ای از آزادی عمل برخوردارند.

رئیس پیشین اتاق بازرگانی درباره ارزیابی خود از فعالیت بورس کالا بیان کرد: به طور حتم مسئولان بازار سرمایه و بورس کالا به دنبال پیشبرد اهداف خود براساس قواعد بین‌المللی هستند ولی متاسفانه همواره شاهد تمایل دولت به خصوص در مواقع پرالتهاب بازار برای دخالت در بورس کالا هستیم. این فشارها یا دخالت‌ها به طور حتم مانع استفاده از ظرفیت بورس کالا خواهد شد.

جلال پور ادامه داد: مطابق یک قاعده کلی در بورس، قیمت محصولات برمبنای عرضه و تقاضا تعیین شود و هرعاملی که این قاعده را نقض کند، موجب دور شدن بورس‌ها از اصول پایه خود یعنی رقابت خواهد شد. ما نیز در اقتصادمان برای پایان دادن به قیمت‌های دولتی و دستوری، حرکت در مسیر عرضه و تقاضا و کشف واقعی قیمت‌ها در بورس کالا را در پیش گرفته‌ایم اما کماکان با دخالت در روند معاملات، در مسیر واقعی شدن قیمت‌ها خدشه وارد می‌کنیم.

رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران گفت: حفظ رسالت بورس کالا به استقلال نیاز دارد و این استقلال زمانی به دست می‌آید که سیاست‌گذاران در روند معاملات کالاها دخالتی نداشته باشند و برای بازار تعیین تکلیف نکنند.