«بورس» تنها تجویز برای اقتصادی با بیماری هلندی/ آیا این مثلث در امواج سیاسی کمتر آسیب می‌بینند!
به گزارش بورس نیوز، پنج‌سال پیش در مقاله ای در مورد گره زدن مذاکرات هسته‌ای به اداره کشور هشدار داده شد ولی این اتفاق حادث نشد و با غیر عملیاتی شدن توافق هسته‌ای شاهد افزایش نرخ ارز در کشور بودیم و البته نباید کاهش قیمت نفت و سایر عوامل را بر دامن زدن به این شرایط فراموش کرد.
با افزایش قیمت ارز، تورم بالایی بر جامعه تحمیل شد و به دنبال آن طلا، مسکن، خودرو سایر اقلام رشد قیمتی بالایی را تجربه کردند.
از این رشد سهام شرکت‌ها استثنا نبودند و با اختلاف زمانی این موج تورم به سهام و سهام دار رسید، اتفاقی که هر چند سال یک بار با ضرب آهنگ‌های مختلفی تکرار میشود.
از این رو در سال 97 شاهد استارت حرکت صعودی در بازار بورس بودیم و به تبع آن اشخاص جدیدالورود زیادی وارد این بازار شدند و نقدینگی بالایی به بازار تزریق شد.
در کشورمان یکی از علل ناتوانی در کنترل اقتصاد وجود نقدینگی شدید در بین مردم است، این نقدینگی یا باید مهار شود (بخوانید سوزانده شود) یا باید جهت‌دهی شود، این مهار نقدینگی معمولا هر چند سال یکبار با افزایش قیمت ارز تا حدودی خنثی میشود اما این مُسکن و آرامبخش چاره کار نیست. بازار سرمایه با توجه به پتانسیل موجود در آن توان اداره این نقدینگی سرگردان را به خوبی دارد . با توجه به سیکل (حدود) چهار ساله این بازار که عده‌ای آن را به عوامل سیاسی گره می‌زنند، در حالی که رشد پریودیک نرخ ارز از قلم می‌افتد؛ این پیشنهاد قابل تفکر است که از ورود این نقدینگی به بازار استقبال شود، و محلی امن برای سپرده سهامی مردم باشد . در این حالت نقدینگی محل مناسبی برای پارک پیدا خواهد کرد و بهمن خانه‌برانداز آن هر چند سال یکبار دامنگیر اقتصاد و ایجاد تورم افسار گسیخته و افزایش فاصله طبقاتی و ناکارآمدی دولتی نخواهد شد.
با توجه به وجود بیماری هلندی در اقتصاد ایران و نوسانات شدید قیمت نفت در سال‌های گذشته این تجربه را آموخته است که افزایش نرخ ارز تعادل دولت‌ها را برای اداره کشور را به هم می‌زند و عملا قدرت عملکرد صحیح را از آنان می‌گیرد، نوسانات شدید قیمت نفت هم بر آسیب‌پذیر شدن آن دامن می‌زند.
از این رو با توجه بررسی‌های تکنیکالی روند رشد سهم‌ها در سال۹۸ و همچنین رسیدن به سیکل ۴ساله رشد، فضا برای جذب این نقدینگی و ماندگار کردن آن در بازار سرمایه مناسب ارزیابی میشود.
از طرفی تلاش‌های سازمان بورس در جذب و عرضه شرکت‌های جدید قابل تقدیر است، به طوری که آمار کدهای آنلاین شرکت کننده در عرضه‌های اولیه بیش از ۴۰۰هزار کد فعال است که بسیاری از آنها «سهم اولی» هستند.
با توجه به جمیع جهات تحلیل تکنیکالی از فضای حاکم بر بازار بورس در آخرین روز از بهار تقدیم علاقه‌مندان میشود. همانطور که می‌دانیم هیچ نوشته‌ای مبرا از خطا نیست، پیشاپیش پوزش حقیر را پذیرا باشید.
بررسی شاخص کل در تایم فریم سالانه نشان از رسیدن نمودار قیمت به سقف کانال سالانه دارد، محدوده ۲۷۰ الی ۳۰۰هزار واحد اولین ایستگاه شاخص کل محسوب میشود، با توجه به اینکه ۳ماهه اول سال سپری شده است، شخصیت کندل سالانه هنوز شکل نگرفته است و نمی‌توان در مورد بازگشتی بودن، یا ادامه‌دهنده بودن آن اظهارنظر کرد، اما در صورتی که این مهم در سقف کانال به وقوع بپیوندد، شاهد اصلاح شاخص کل در ماههای منتهی به پایان سال خواهیم بود.
در تایم فریم ماهانه نقاط اوج که در سال‌های گذشته اتفاق افتاده‌اند را مشاهده می‌کنید در این نقاط بازار واکنش‌های اصلاحی را انجام داده و به نظر می‌رسد در ماههای آتی این کار در محدوده ذکر شده دوباره تکرار شود.
در نمودار فوق هم بستگی بین شاخص کل و رشد دلار را ملاحظه می‌کنید، که در ماههای اخیر رخ داده است، حال با کاهش تب و تاب در دلار باید دید شاخص کل نسبت به این مسئله واکنش نشان می‌دهد یا اصل چسبندگی مانع از اصلاح آن خواهد شد با توجه به شرایط کشور و تلاش‌های دولت در زمینه پایین نگه داشتن قیمت دلار و همچنین پیش بینی وجود کسری بودجه در سال جاری و نوسانات قیمت نفت و کاهش فروش نفت کشور، باید دید استراتژی دولتمردان برای مهار این کسری بودجه با افزایش نرخ ارز خنثی میشود و یا با چاپ اسکناس. نمودار تکنیکالی دلار نشان از وجود استعدادی مبنی بر پایین ماندن قیمت دارد. (این سناریو تا پایان سال 98 قابل اتکا است و در پایان سال نیاز به بازتحلیلی مجدد دارد)
در نمودار فوق شاهد همبستگی نمودار دلار با شاخص کل و شاخص هم وزن هستیم. این همبستگی نیازمند یک همگرایی بین قیمت دلار و شاخص است اصلاح قیمتی دلار (یا پایین ماندن قیمت دلار ) در هفته‌های گذشته، اصلاح شاخص را می‌طلبد.
نمودار فوق نسبت شاخص کل هم وزن به شاخص کل است، و نشانه‌هایی از یک اصلاح را گوشزد می‌کند، این بدان معنا است که اصلاح شاخص کل نسبت به شاخص هم‌وزن کمتر است و یا بازدهی شاخص کل نسبت به شاخص هم‌وزن بیشتر است. به عبارتی سهام شاخصساز نسبت به کلیت بازار اصلاح کمتری دارد(در صورتی که بازار اصلاح قیمتی را در پیش گیرد) و یا نسبت به کل بازار بازدهی بیشتری دارد( درصورتی که بازار رشد را در پیش گیرد) سوالی که پیش می‌آید این است که کدام سهام شاخصساز ممکن است این رویه را داشته باشد. در تصاویر بعد در این مورد بحث خواهیم کرد.
سه نمودار زیر مربوط به نسبت شاخص گروه‌های خودروسازی، شیمیایی و فرآورده‌های نفتی است که در موقعیت مناسبی نسبت به سایر گروه‌ها قرار دارند.
تصویر فوق نشان‌دهنده این معنی است که اگر شاخص کل اصلاح کند، گروه خودرویی رشدشان ادامه‌دار است و راهشان از شاخص جدا خواهد شد و یا اگر شاخص کل رشد کند، سرعت رشد شاخص خودرویی بیشتر از آن خواهد بود.
نمودار فوق نسبت شاخص شیمیایی به شاخص کل را نشان می‌دهد که در آن احتمال رشد نمودار نسبت به ریزش آن بیشتر است، بدین معنی که همانند گروه خودرویی نسبت به وضعیت شاخص از موقعیت مناسبی بر خوردار است.
نمودار شاخص گروه نفتی با توجه به پیش‌بینی قیمت جهانی نفت و ذخایر انبارهای شرکت‌ها، استعداد رشد را نسبت به شاخص کل دارد.
در یک جمع‌بندی نهایی میتوان به چند جمله کلیدی اشاره کرد:
* در ماهای آینده به سقف کانال سالانه شاخص کل نزدیک می‌شویم.
* با توجه به افزایش نرخ ارز و تورم در کشور بسیاری از سهام‌ها رشد حبابی را تجربه کرده‌اند که ناشی افزایش بهره‌وری در آن شرکت‌ها نیست.
* تغییرات(رشد/ریزش) شاخص کل نسبت به شاخص هم وزن در هفته‌های آینده کندتر است.
* سهام شاخصساز در فرایند اصلاح در 3 گروه خودرویی، فرآورده‌های نفتی و شیمیایی کمتر آسیب‌پذیر هستند و در فرایند رشد بیشترین بازدهی را خواهند داشت.
* تحلیل فوق مربوط به ماههای آینده است به این معنی که اثر آن در هفته آینده مشخص نخواهد شد.
* تغییرات شدید قیمت جهانی نفت تحلیل فوق را نیازمند بازبینی می‌کند.
* تغییرات شدید و خارج از بحث قیمت ارز تحلیل فوق را دست خوش بازنگری می‌کند.
نتیجه‌گیری:
با توجه به نقدینگی مناسب که در بازار سرمایه مشغول فعالیت است، امیدواریم مسئولان امر توجهی به پتانسیل این بازار در کمک به مهار آن در کشور داشته باشند و ساماندهی به اقتصاد بیمار را در سال رونق تولید داخلی با بها دادن به این اکوسیستم اقتصادی شروع کنند و حرکتی نو را رقم بزنند تا سرمایه‌سازی به جای سرمایه‌سوزی کمک به رشد و بالندگی بیش از پیش ایران عزیز کند.
سید حامد کراری – تحلیل گر بازار سرمایه
