بهرهبرداری از طرح 15.000 میلیون ریالی تا دی ماه سال جاری
به گزارش بورس نیوز، مفهوم کلی طرحهای توسعهای در شرکتهای دارویی را میتوان در سه بخش طرحهای ایجادی، توسعهای و ارتقای کیفی و GMP تقسیم بندی کرد. در شرکت زهراوی طبق برنامه و بودجههای تصویبی یک طرح شامل طرح ارتقای کیفی و GMP با عنوان آزمایشگاه میکروبیولوژی با برآورد حدود 15.000 میلیون ریال در دست اقدام است که براساس پیشرفت فیزیکی طرح پیشبینی میشود حداکثر تا دیماه سال جاری به بهره برداری برسد. با اجرای این طرح بخشی مهم از الزامات GMP و ارتقای کیفی شرکت مطابق با آخرین استانداردهای روز دنیا در این زمینه محقق خواهد شد و تمدید گواهینامههای GMP خطوط صورت میپذیرد. این طرح یکی از موارد و نکات مهم در بازرسی ممیزان سازمان غذا و دارو و همچنین ممیزان شرکتهای خارجی دائماً مد نظر بوده است. "حسین اسلامی"، مدیرعامل شرکت داروسازی زهراوی به تبیین چالشهای صنعت و دیگر برنامههای توسعهای مجموعه خود پرداخته است.
گویا به جز محصولی که پیشتر اعلام کردید، برنامههای توسعهای دیگری هم در دست اجرا دارید؟
بله، طرح توسعه دیگر شرکت که بهعنوان طرح ایجادی با عنوان پروژه بیوتکنولوژی از سال 1390 مصوب و اجراء شد به ارزش بالغ بر 153 میلیارد ریال است که با بیش از 85 درصد پیشرفت فیزیکی و تقریبا اتمام عملیات سختافزاری یکی از مهمترین طرحهای توسعهای برای شرکت محسوب میشود. در حال حاضر تولید آزمایشی 2 محصول بیوتکنولوژی که در درمان بیمارانی که تحت عمل شیمی درمانی قرار گرفتهاند نیز انجام و مطالعات پایداری آن هم صورت گرفته است. با اتمام عملیات جمعآوری مدارک و مستندات لازم از سوی طرف خارجی قرارداد، عملیات مربوط به مطالعات بالینی و ریجستریشن خطوط و محصولات در اداره مربوطه در سازمان غذا و دارو صورت خواهد پذیرفت. با توجه به اینکه مطالعات بالینی این محصولات معمولاً زمانی بیشتر از سایر محصولات دارویی میبرد، انتظار میرود از اوایل سال آتی، شاهد تولید انبوه و متعاقباً ورود به بازار این محصولات باشیم، ضمن اینکه پروژه مذکور قابلیت تولید و اضافه کردن سایر محصولات بیوتکنولوژی را نیز خواهد داشت که این موضوع میتواند آینده شرکت و سهم آن از بازار دارویی کشور را تضمین کند.
با این تفاسیر به نظر وضعیت شرکت مناسب است، سهم بازار شما چقدر است؟
داروسازی زهراوی بهعنوان شرکت پیشگام در تولید کپسولهای نرم با روکش ژلاتینی و داروهای مورد نیاز برای بیماران پیوند اعضاء و نفرولوژی، دیالیزی و بیماران مغز و اعصاب (نورولوژی) و MS در ایران از سال 1365 شروع به کار کرده است. در حال حاضر شرکت با داشتن خطوط تولید مختلف قادر به تولید و عرضه بیش از 150 قلم محصول با اشکال مختلف دارویی است. علاوه بر آن شرکت امروز درصدد تکمیل سبد داروهای جدید بهشکل سرنگهای آماده تزریق و تولید داروهای بیوتکنولوژی و محصولات دارویی فوق تخصصی و ارزشمند است. رعایت اصول GMP و اهمیت به کیفیت محصولات موجب شده این شرکت در عرصه داروهای پیوند اعضا همگام با شرکتهای داروسازی بینالمللی اعتماد پزشکان و بیماران را جلب کند و موفق به ایجاد همکاری با شرکت Roche سوئیس برای تولید داروهای تحت لیسانس شود. همچنین شرکت از سال 1384 اقدام به تولید و عرضه قرص و کپسول مایکوفنولات موفتیل با نام تجاری سل سپت (cellcept) تحت لیسانس شرکت Roche سوئیس کرده که یک داروی شناخته شده در جهان است. این دارو برای استفاده بیمارانی که تحت عمل جراحی پیوند کلیه و کبد قرار گرفتهاند، کاربرد دارد. این دارو به همراه سایر داروهای دیگر از جمله کوگرافت (تاکرولیموس)، ایمینورالها (سیکلوسپورینها) در خطوط اصطلاحاً هازارد (پرخطر) بهعنوان خطوط اختصاصی و تحت شرایط خاص تولید و عرضه میشوند، در حال حاضر بیش از 40 درصد از نیاز بیماران عزیز به این داروها در داخل کشور و توسط شرکت زهراوی تأمین و مرتفع میشوند.
تولیداتی هم در زمینه محصولات تخصصی مغز و اعصاب دارید؟
بله، شرکت با تولید و عرضه محصولات تخصصی در زمینه مغز و اعصاب و MS تحت عناوین فینگولیا (فینگولیمود) کوپامر (گلاتیرامر) نیز بخشی قابل توجه از نیاز بیماران به این داروها را تأمین میکند. رعایت اصول GMP و ممیزیهای مستمر و سالانهای که توسط تیم ممیزی انجام میشود، باعث شده تا شرکت Roche سوئیس با اطمینان از این روند در خرداد ماه سال جاری تفاهمنامهای را برای تولید محصولات سل سپت، روآکوتان و همچنین داروی زلودا (مورد استفاده برای بیماران مبتلا به سرطانهای گوارش و سینه
* لطفاً به دستاوردهای شرکت هم اشارهای کنید؟ (قسمت دوم) دزهراوی
از مهمترین دستاوردهای شرکت زهراوی در زمینه ارتقای صنعت داروسازی کشور میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- با تولید و عرضه کپسولهای نرم ژلاتینی ایمینورال، انحصار 20 ساله واردات این محصول شکسته شد و در حال حاضر بخش عمده بازار این محصول به شرکت زهراوی اختصاص دارد.
- با تولید آمپول کوپامر بیماران نیازمند این دارو خوشبختانه از محدودیتهای ناشی از واردات آن که در انحصار شرکتهای آمریکایی و اسرائیلی بوده، رهایی یافتهاند.
- با تولید و عرضه کپسولهای نرم ژلاتینی روآکوتان براساس تفاهمنامه منعقده با شرکت Roche سوئیس کل نیاز به واردات این داروی پرمصرف در کشور بر طرف خواهد شد و با این موضوع از خروج بخشی قابل توجهاز ارز کشور جلوگیری بهعمل خواهد آمد.
برآورد شما از وضعیت مالی و عملکرد شرکت در سال جاری و سالهای آتی چیست؟
شرکت در 6 ماهه نخست سال جاری توانست با کسب درآمد فروش خالص بالغ بر 1450 میلیارد ریال بیش از 369 میلیارد ریال سود عملیاتی را محقق کند که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته به ترتیب 80 و 82 درصد رشد را منعکس میکند. این امر موجب شد تا زیان خالص شرکت نیز از حدود 333 میلیارد ریال در مدت مشابه سال قبل به حدود 84 میلیارد ریال (حدود 75 درصد بهبود) کاهش و تعدیل یابد که پیشرفتی بسیار چشمگیر در گذر از زیان انباشته شرکت و رسیدن به سود است.
با توجه به استراتژی شرکت در تمرکز بر روی تولید و عرضه محصولات تخصصی مورد نیاز بازار با حاشیه سود مناسبتر به جای تولید انبوه محصولات، پیشبینی میشود روند 6 ماهه نخست در نیمه دوم سال نیز با شدت و حتی با روندی بهتر دنبال شود و این موضوع موجب خواهد شد تا بودجه عملکرد شرکت برای کسب درآمد فروش بالغ بر 3400 میلیارد ریال و خروج از زیان و کسب سود خالص محقق شود.
ترکیب بهینه تولید و فروش دارو و مکملهای تخصصی و مورد نیاز بازار از یک سو و بهتر شدن روند ماندگاری موجودی محصولات شرکت نزد شرکتهای پخش طرف قرارداد که جریان ورود منابع نقدی به شرکت را مطلوبتر میکند از سوی دیگر موجب خواهد شد تا وضعیت تولید و عرضه محصولات در سالهای آتی بهمراتب بهتر از سالهای قبل باشد و همین موضوع نویدبخش استهلاک زیان انباشته قابل توجه شرکت که ناشی از تحمیل هزینههای مالی سنوات قبل و تخفیفات نامناسب در سنوات قبل بوده، خواهد شد. در این رابطه با مجموعه اقدامات انجام شده در راستای شفافسازی حسابها و عملیات مالی شرکت و از جمله احتساب ذخائر لازم و کافی در حسابها، صورتهای مالی و گزارشات ارائه شده از اعتبار و قابلیت اتکای بالایی برخوردار خواهند شد.
بزرگترین مشکل شما در چه حوزهای است؟ برای رفع آن چه راهکاری دارید؟
در حال حاضر بزرگترین مشکل ما همان بدهیهای بانکی شرکت است که عمدتا از چند سال قبل ایجاد و انباشته شده که البته بهرغم مشکلات نقدینگی، شرکت توانسته با اخذ استمهال، تسویه و مدیریت در بازپرداخت مستمر اقساط از سررسید شدن و قرار گرفتن در سر فصل بدهکاران بانکی جلوگیری کند، اما هزینههای ناشی از تسهیلات مالی مذکور یکی از علل اصلی زیانده شدن شرکت در چند سال اخیر است. افزایش تولید و فروش محصولات با حاشیه سود بالاتر از یک سو و پیگیری استفاده از امکانات پیشبینی شده در قانون برنامه بودجه برای تهاتر بدهیهای مراکز و دانشگاههای علوم پزشکی دولتی از طریق شرکتهای پخش از طرف دیگر، بهعنوان راهکارهای مقابله با این مشکل در دستور کار مدیریت شرکت قرار دارد.
نوسانات نرخ ارز چه تأثیری بر شرکت شما داشته و برای کنترل آن چه راهکاری را مدنظر قرار دادهاید؟
با عنایت به اینکه بخشی قابل توجه از مواد جانبی و مصرفی تولید و مواد بستهبندی و همچنین ماشینآلات، تجهیزات، قطعات و لوازم یدکی مصرفی آنها مشمول دریافت ارز نوع یک (دولتی) نمیشوند طبیعتا نوسانات نرخ ارز تأثیری قابل توجه در بهای تمام شده تولیدات شرکت بهواسطه تغییر نرخ این اقلام خواهد داشت همانگونه که از ابتدای سال نیز این موضوع کاملا در بهای تمام شده مشهود بوده است؛ در این رابطه و برای برخی از محصولات تولیدی با ارائه اسناد و مدارک مثبته نرخ فروش محصولات افزایش یافته ولی تمام موارد را بهصورت کامل پوشش نداده است. در خصوص مواد موثره دارویی با وجود محدودیتهای موجود در ارائه نوع ارز دولتی بخشی قابل توجه از آن در 6 ماهه اول محقق شده است، ولی روند در 6 ماهه دوم سختتر و محدودیت بیشتر خواهد بود. با توجه به اینکه موضوع ارز تماما به سیاستهای دولت و بانک مرکزی و همچنین شرایط و تصمیمات سیاسی مملکت بستگی دارد، این متغیر چندان قابل پیشبینی نبوده و تنها راهکار موجود افزایش متناسب نرخ فروش محصولات و همچنین اقدام به تهیه و تدارک لوازم و مواد مصرفی براساس برنامه بودجه 6 ماهه دوم و ابتدای سال آتی خواهد بود.
شرکت علاوه بر اقدامات مستمر در جهت انتخاب و ترکیب بهینه تولید و عرضه محصولات با حاشیه سود بالاتر و مورد نیاز بازار که موجب بهبود و اصلاح مجدد دوره وصول مطالبات خواهد شد، طرح پیشنهادی افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران را به مبلغ 500 میلیارد ریال در دستور کار دارد که در صورت تصویب آن در مجامع عمومی میتواند در بازپرداخت تسهیلات بانکی و به تبع آن در کاهش هزینههای مالی کمکی بسزا کند ضمن اینکه تهاتر بانکی از طریق شرکتهای پخش نیز در حال بررسی و پیگیری است.
استراتژی شما در قبال سهامداران چیست؟
صیانت از دارائیها و اموال متعلق به سهامداران شرکت به عنوان اولویت مهم و اصلی مدیریت شرکت است، این امر از طریق حفظ و افزایش ارزش بازار سهام ایشان امکانپذیر خواهد بود. ارزش بازار سهام و سرمایه سهامداران نیز عمدتا متاثر از نتایج عملکرد و وضعیت مالی شرکت از یک طرف و سرمایهگذاری و اجرای طرحهای توسعهای با بازدهی بالا از سوی دیگر خواهد بود. خوشبختانه شرکت در هر دو مورد اقداماتی مناسب را در دستور کار خود قرار داده است بهطوریکه با انتخاب ترکیبی مناسب از محصولات با حاشیه سود مناسبتر و مورد نیاز بازار در 6 ماهه نخست سال جاری، هم عملکردی بسیار مناسب را ارائه کرده است و هم با تکمیل و راهاندازی پروژههای در دست اقدام، مسیر حفظ و گسترش سهمی مناسب از بازار محصولات خود را هموار ساخته است. بههمین دلیل نیز همراه با روند مثبت بازار سرمایه، شاهد رشدی قابل توجه در قیمت سهام شرکت هم بودهایم.
برنامهای برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها دارید؟
با توجه به اینکه شرکت در سال مالی قبل سرمایه خود را از مبلغ 240 میلیارد ریال به 2.504 میلیارد ریال از محل تجدید ارزیابی داراییها به مبلغ 2.264 میلیارد ریال افزایش داده است، در سال جاری طرح افزایش سرمایه به مبلغ 500 میلیارد ریال از محل آورده سهامداران با هدف تأمین سرمایه در گردش تهیه و پیشنهاد شده است که در صورت تصویب آن توسط دو هلدینگ سرمایهگذاری دارویی تأمین و شستا قابلیت اجرا در نیمه دوم سال 98 را خواهد داشت. در صورت تأمین نقدینگی درخواست شده از این محل علاوه بر اصلاح مجدد ساختار مالی شرکت، امکان تأمین و تدارک مواد اولیه، لوازم و قطعات یدکی برای 6 ماهه دوم سال و همچنین اوایل سال آتی با سهولت و سرعتی بیشتر محقق خواهد شد و لذا نتایج عملیات پیشبینی شده و خروج از زیان و دستیابی به سود قابل دسترستر خواهد انجامید.
سرانجام پرونده مالیاتی شرکت در خصوص مالیات بر ارزش افزوده به کجا رسید؟
لوایح دفاعیه و مدارک و مستندات لازم در خصوص داروی ایزاویت که طی مجوز اخذ شده از سازمان غذا و دارو مبنی بر اینکه محصول تولیدی مذکور دارو بوده و مشمول احتساب و دریافت ارزش افزوده در سال های 1391 لغایت 1396 است، به منظور بررسی توسط ماده 251 مکرر در استانهای آذربایجان شرقی و تهران ارائه شده است. با توجه به اینکه ملاک شمول یا عدم شمول ارزش افزوده به داروها نظر سازمان ناظر یعنی سازمان غذا و دارو است و با توجه به اینکه در مورد شرکت مشابه نیز این موضوع به صراحت از سوی سازمان امور مالیاتی رعایت شده، پیشبینی میشود نتایج بررسی سازمان امور مالیاتی در نهایت بهنفع شرکت زهراوی باشد.
فکر میکنید ارز 4200 تا چه زمانی برای شرکتهای دارویی تخصیص داده شود و استراتژی شرکت در خصوص احتمال عدم تخصیص ارز چیست؟
تخصیص ارز نوع یک و اصطلاحا دولتی در حال حاضر صرفا به مواد موثره دارویی و آن هم بهصورت بسیار محدود و در بازه زمانی نسبتا طولانی صورت میپذیرد. با توجه به برنامه بودجه کل کشور و اعلام این موضوع از مبادی مختلف همانند بانک مرکزی و هیأت وزیران بهنظر میرسد تخصیص ارز دولتی با وجود محدودیتهای اشاره شده تا پایان سال به شرکتهای دارویی صورت پذیرد، هرچند که به دلایلی محدودیت در عرضه برخی از ارزها همانند یورو امکان تخصیص سایر ارزها به یورو و در نهایت با صرف هزینههای تبدیل و انتقال ارز، بهای تمام شده تولید برای شرکتها افزایش خواهد یافت. استراتژی یا بهعبارتی تنها راه حل موجود در این زمینه تعدیل و افزایش مستمر نرخهای فروش محصولات تولیدی از طریق سازمان غذا و دارو است که آن هم با توجه به سیاستهای وزارتخانه بالادستی و دولت، شاید خیلی متناسب با افزایش بهای تمام شده شرکتها نباشد ولی فعلا تنها راه موجود برای مقابله با این وضعیت خواهد بود.
درخصوص تأمین مواد اولیه با مشکلی مواجه نیستید؟
همانگونه که قبلا توضیح داده شد بخشی قابل توجه از مواد موثره، مواد و لوازم جانبی و بستهبندی، افزودنیها، استانداردها، قطعات، تجهیزات و ماشینآلات مورد نیاز شرکت از خارج از کشور تهیه و تأمین میشود که شرکتهای اروپایی نقشی مهم در این زمینه دارند. طبیعتا محدودیت در دریافت ارز، تبدیل و انتقال آن از طریق واسطهها (بهدلیل اینکه خیلی از منابع بهطور مستقیم با شرکتهای ایرانی کار نمیکنند) موجب شده است خریدها همگی بهصورت نقد و پیش پرداخت انجام شود، ضمن آنکه با هزینهی بیشتر بهدلیل محدودیتهای انتقال ارز مواجه باشیم و این موضوع مهم، خریدهای شرکت را محدودتر کرده است. درحال حاضر بهدلیل محدودیتهای اشاره شده تقریبا قریب به اتفاق خریدها از واسطهها و بهصورت غیرمستقیم صورت میپذیرند.
درخصوص خریدهای داخلی نیز چون شرکتهای مواد اولیه نیز بهصورت مشابه برای تهیه مواد حد واسط و شیمیایی، مشابه با مشکلات شرکت اشاره شده در دریافت ارز و نقل و انتقال آن با مشکل مواجهاند، طبیعتا بهای تمام شده خرید داخلی نیز بهطوری سرسامآور افزایش یافته و گاه نیز با محدودیت در مقادیر درخواستی مواجهاند.
مواد اولیه شرکت از کدام کشورها تأمین میشوند؟
علاوه بر تأمین برخی مواد از داخل کشور، عمده کشورهای تأمین کننده مواد اولیه مصرفی شرکت شامل سوئیس، ایتالیا، فرانسه، ترکیه، هندوستان، کانادا و چین هستند.
آیا شرکت مجوز صادرات برای محصولات را گرفته است؟
با توجه به سیاستهای سازمان غذا و دارو در تأمین نیازهای دارویی کشور و با در نظر داشتن ترکیب محصولات شرکت که عمدتا نیز جزو داروهای خاص و مورد نیاز کشور است، بهرغم وجود بازارهای صادراتی در برخی از موارد درخواستی مجوز از طرف سازمان صادر نشده است و در یکی دو مورد محدود نیز با وجود صدور مجوز، عملا صادرات آن محصولات، صرفه اقتصادی برای شرکت نداشته. زهراوی برای 6 ماهه دوم سال جهت برخی از بازارهای هدف در کشورهای منطقه از جمله آذربایجان همزمان با سرمایهگذاری و انجام پروژههای توسعهایی از سوی شرکت سرمایهگذاری دارویی تأمین (تیپیکو) اقدام به انجام عملیات ثبت داروهای خود و ارسال مدارک و مستندات و نمونههای محصولات را کرده است که بهتازگی نیز ممیزان و بازرسان وزارت بهداشت کشور مذکور بازدید و ممیزی از شرکت و خطوط تولید را انجام دادهاند. علاوه بر بازار هدف مذکور، اقداماتی دیگر در زمینه شرکت در مناقصات مختلف در سایر کشورهای همسایه و منطقه نیز در دست اقدام است.
درصد و مبلغ تخفیفات فروش از ابتدای سال به صورت ماهانه چقدر بوده و نسبت به دوره مشابه سال قبل چه تغییراتی کرده است؟
همانگونه که قبلا توضیح داده شد خوشبختانه انتخاب و ترکیب بهینه محصولات تولیدی موجب شده که نه تنها ماندگاری موجودیهای شرکت در نزد شرکتهای پخش، متناسب و تعدیل شوند بلکه میزان تخفیفات ارائه شده و زمان بازپرداخت وجه نیز بر همین اساس به میزانی قابل توجه تعدیل و اصلاح شده است. ضمن اینکه عمده تخفیفات ارائه شده در 6 ماهه نخست نیز مربوط به چند قلم کالای تولیدی شرکت که در سنوات گذشته بدون بررسی دقیق بازار آنها و تحت شرایطی خاص نسبت به تولید و عرضه چند برابری آنها اقدام شده بود. در حال حاضر یا به دلیل وجود رقبای زیاد، یا به دلیل نزدیک شدن تاریخ انقضای آنها، شرکت ناگزیر به ارائه تخفیفات بیشتر به مشتریان خود شده است. البته از ابتدای سال تا پایان شهریور ماه سال جاری بهطور متوسط به میزان 13 درصد تخفیفات فروش اعطا شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که 19 درصد بوده، بیش از 30 درصد کاهش را نشان میدهد، پیشبینی میشود کل تخفیفات قابل اعطا در پایان سال جاری به کمتر از 10 درصد ارزش کل فروش شرکت برسد.
دوره وصول مطالبات شرکت چند روز است و برای کاهش دوره وصول مطالبات چه اقداماتی شده است؟
با توجه به توضیحات قبلی تولید و عرضه محصولات مورد نیاز بازار و مشتریان از یک سوء که ماندگاری موجودیها را نزد شرکتهای پخش بهشدت کاهش داده است و برنامهریزی و مدیریت جریان نقدینگی شرکتهای پخش همگروه توسط شرکت سرمایهگذاری دارویی تأمین (با توجه به اینکه حدود 85 درصد از فروش محصولات شرکت به سه شرکت پخش همگروه صورت میپذیرد) از سوی دیگر موجب شده است تا جریان ورود وجه نقد به شرکت در مقایسه با دوره مشابه سال قبل بهطوری قابل توجه بهبود یافته و اصلاح شود. اکنون دوره وصول مطالبات شرکت از حدود 577 روز به حدود 320 روز کاهش یافته است.
طلب شما از دولت در حال حاضر چه مقدار است؟ برای وصول آن اقداماتی شده و آیا از برنامه دولت برای تسویه این مطالبات اطلاع دارید؟
شرکت ما بهطور مستقیم هیچ فروشی به دانشگاهها و مراکز علوم پزشکی دولتی ندارد بنابراین طلبی هم از این بابت وجود ندارد ولی تا جایی که اطلاع دارم همانند سال گذشته برنامه تهاتر برخی بدهیهای دانشگاهها و مراکز علوم پزشکی به شرکتهای پخش از طریق تهاتر بانکی در دستور کار قرار دارد.
برنامه زهراوی برای کنترل هزینههای مالی چیست؟
طبق صورتهای مالی و یادداشتهای همراه آن با وجود مشکلات عدیده شرکت در خصوص بدهیهای بانکی و مسائل نقدینگی خوشبختانه با مدیریت و برنامهریزی صحیح و همچنین بهبود دوره وصول مطالبات هزینههای مالی شرکت از مبلغ حدود 548 میلیارد ریال در مدت مشابه سال گذشته به حدود مبلغ 460 میلیارد ریال، (حدود 16 درصد) کاهش یافته است.