امتحان نهایی ناظران بازار سهام در این هفته

به گزارش بورس نیوز، حمایت همه جانبه ناظران بازار سرمایه و وعده‌ها و حرف‌های پر طمطراق بانک مرکزی و دولت مبنی بر اینکه همه کاری برای حمایت از بازار سهام خواهند کرد می‌بایست از امروز شنبه به اجرا گذاشته شود و این اتفاق در بورس به نمایش در آید در غیراینصورت موج گسترده‌ای از فروشندگان هیجانی فراری از بورس به سمت بازار ارز و سکه و طلا و هر آنچه که به این دو بازار ربط دارد هجوم خواهند برد.

طی اردیبهشت ماه امسال بطور متوسط بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان نقدینگی روزانه وارد بازار سهام شده و این در حالی است که متولیان این بازار هنوز هیچ برنامه مدونی برای حفظ این نقدینگی و بسط و توسعه فرهنگ سهامداری ارایه نکرده اند.

پافشاری گاه و بیگاه برخی اشخاص غیر بورسی پیرامون وجود حباب نیز امنیت فکری سرمایه گذاران جدید این بازار را در حالی تهدید کرده که نرخ ارز و طلا و سکه دوباره به مرز‌های روانی و تاریخی خود بازگشته اند و معلوم نیست برای بازار سهام که طی ۴۰ سال پس از انقلاب اسلامی همواره پربازده‌ترین بازار برای سرمایه گذاران بوده قرار است چه سرنوشتی رقم زده شود.

سرمایه گذاران بورسی که در مواجه با ریسک‌های ارزی و تورمی به بازار سرمایه پناه آورده اند با ریسک‌های دیگری نیز دست و پنجه نرم می‌کنند که شاید پوز دادن با عبارت حباب در برخی رسانه‌های دیداری و شنیداری و حتی مکتوب می‌تواند به ریزش‌های دسته جمعی در کلیت بازار سهام منجر شود در حالی که رشد غیر منطقی قیمت سهام در چند نماد معدود اغلب حاضر در بازار پایه فرابورس به معنای حبابی بودن تمام بازار سهام نیست.

اما رویکرد خاموش سازمان بورس به عنوان متولی بازار سرمایه و مدافع سهامداران در عدم تضییع حقوق آن‌ها با رویه‌های اجرایی عجیب و غریب بر فشار این ریسک‌ها افزوده است.

بطوریکه اقدام‌های بعضا سلبی سازمان بورس منجر به افت شفافیت در بازار و حتی خاکستری شدن دورنمای این بازار برای کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه شده است.

برخی از این اقدام‌ها را می‌توان به عملکرد ناظر بازار در فرایند معاملات به وضوح دید.

بطور مثال زمان اعلام عرضه اولیه سهام شستا در حالی ۷ اردیبهشت اعلام می‌شود که در اقدامی شوکه کننده زمان عرضه اولیه این سهام روز ۲۷ فروردین صورت می‌گیرد.

در این سهم پر سروصدا معلوم نیست چرا باید به مردم اعلام شود که شستا قرار است بدون محدودیت نوسان عرضه شود، اما به دلایل نامعلوم و بدون هیچ توضیحی، یک ساعت بعد ناظر، حراج انجام شده را باطل اعلام می‌کند. روز بعد اعلام می‌شود گشایش دوباره این سهم به روش حراج، بدون محدودیت نوسان برگزار می‌شود، ولی وقتی نماد را بازگشایی می‌کنند برای معامله گران مشخص می‌شود که با محدودیت نوسان ۵ درصدی مواجه هستند و به اشتباه می‌افتند.

ناظر بازار در جایی دیگر اعلام می‌کند که نماد "صبا" ساعت ۱۲:۳۱ بازگشایی می‌شود، اما در آن ساعت اعلام شده به یکباره نماد "شگویا" بازگشایی می‌شود و نماد "صبا" با فاصله چند دقیقه بعد از آن بازگشایی می‌شود.

یک روز دیگر اعلام می‌شود که نماد معاملاتی سایپا و ایران خودرو هفته آینده بازگشایی خواهند شد، اما در اقدامی عجیب در میانه روز یک باره نماد معاملاتی سایپا را بازگشایی می‌کنند و بعد که بازار به هم می‌ریزد و "خساپا" با صف خرید هزار میلیاردی خرید مواجه می‌شود تا اینکه ناظر بازار بدون نیاز به هیچ توضیح بیشتری نماد را متوقف و معاملات را به روز دیگری موکول می‌کند.

هر روز نماد‌های بسیاری توسط ناظر بازار به دلیل نوسان‌های ۲۰ درصدی و ۵۰ درصدی بسته می‌شود و روند معاملات سهام به هم ریخته می‌شود. دامنه نوسان سکه به یک درصد کاهش داده می‌شود در صورتی که دامنه نوسان صندوق‌هایی که بر مبنای سکه هستند باز است و عملا رابطه ارزش دارایی‌های صندوق سکه با قیمت آن صندوق از بین می‌رود و برای مردم قابل درک نیست.

به نظر برخی کارشناسان نقش سازمان بورس این روز‌ها شگفت زده کردن معامله گران، تخریب نقدشوندگی و شفافیت بازار و افزایش ابهام و سردرگمی در بازار است.

هرچند که ریسک ناشی از عملکرد ضعیف هسته معاملاتی بورس و خدمات نامطلوب سامانه‌های معاملات آنلاین کارگزاری‌ها و هنگ کردن دایمی این سامانه‌ها در کنار به روز نبودن اطلاعات آن‌ها به سوهان روح هر روزه معامله‌گران تبدیل شده و با افزایش معامله گران در بازار، بر شدت این مشکلات هر روز افزوده می‌شود.

حال این پرسش مطرح می‌شود که چرا بورس و بازار سهام در این روز‌های طلایی که فرصتی ناب برای توسعه فرهنگ سهامداری در کشور است با ناهنجاری‌های خود ساخته و ناخواسته مواجه شده و به نوعی در حال تخریب بجای پیشگیری است؟

افزایش فشار حجم کاری و بالارفتن خطا اگر چه بدیهی است، اما بدون تردید بازار سهام هر چه با اقدام‌های سلبی مواجه نباشد راه صلاح خود را پیدا خواهد کرد و دولتمردان و سیاسیون اگر هر چه بیشتر فاصله خود را از این بازار دورتر کنند به نفع خودشان خواهد بود.

ایجاد فضای رعب و وحشت و یا تلاش برای فراری دادن مردم از این بازار با اقدام‌های دستوری در فرایند معاملات فقط به برهم خوردن قواعد بازی خواهد انجامید که با یک فاز تاخیر دوباره بازار راه و مسیر خود را پیدا کرده و هرآنچه که مانع آن بوده را از جلوی پای خود برمی دارد.

رییس مردم دار و باسابقه سازمان بورس در این روز‌های تکرار نشدنی بازار سرمایه به خوبی تجربه واکنش اقدام‌های سلبی و تخریبی را با چشمان خود دیده و بطور حتم می‌داند که مقاومت در برابر روند طبیعی بازار بی فایده و فراری دهنده اعتماد مردم است.

شاید این روز‌ها فرصتی باشد برای شنیدن صدای اهالی بازار سرمایه و پیشنهاد‌هایی از قبیل حذف دامنه نوسان قیمت و برچیدن محدودیت‌های من درآوردی که نه تنها به بازار سهام کمکی نمی‌کند بلکه محل رانت و تضییع حقوق سهامداران به نفع عده‌ای قلیل شده که منفعت خود را در رونق چهارراه استانبول می‌بینند.

با توجه به تغییر فضای سرمایه گذاری به سمت بازار سهام بر همگان پرواضح است که با رشد نرخ ارز، می‌توان در بازار سرمایه تاثیر بالاتری را برجای گذارد چرا که اغلب صنایع بورسی، صادرات محور بوده و قیمت‌های فروش آن‌ها بالاتر از نرخ‌های جهانی مبادله می‌شود.

براین اساس توصیه مردم به سهامداری در بازه‌های میان مدت یکساله و بلندمدت سه ساله یا بیشتر می‌تواند علاوه بر کند‌تر کردن جریان نقدینگی سرگردان در کشور و همچنین فعالیت‌های سفته بازانه، طعم شیرین سهامداری را مطابق با سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی برتوزیع عادلانه ثروت به کام مردم بچشاند.