عاقبت تلخ تسلط نزدیکان همتی بر ۳ بانک خصوصی/ از جهش ۵ برابری زیان تا تعلیق‌ مداوم نماد در بورس

به گزارش بورس نیوز، عبدالناصر همتی کاندیدای ناکام اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری امسال، در هفته‌های اخیر تلاش کرده با ژست مخالف دولت، دوباره نگاه‌ها و توجهات را به سمت خود جلب کند و با انتشار مطالبی یکطرفه از وقایع پولی و اقتصادی کشور، نام خود را در رسانه‌ها و افکار عمومی زنده نگه دارد.

یکی از موضوعاتی که در حملات جدید رییس کل سابق بانک مرکزی و رکورددار رشد تورم و نقدینگی به چشم می‌خورد، تلاش برای ارائه تصویر و تحلیلی مثبت از وضعیت بانک‌ها در دوره فعالیت وی است، در حالی که آمار‌ها نشان می‌دهد او و تیم تحت امرش، یکی از اسفناک‌ترین آمار‌ها را در این بخش به ثبت رسانده اند.

همتی در یکی از مطالب اخیر خود مدعی شده بود که با تلاش مداوم وی در زمان خروج از بانک مرکزی، اضافه برداشت بانک‌ها به ۳۰ همت (هزار میلیارد تومان) کاهش یافته بود، اما ۲۷ دی ماه، اضافه برداشت بانک‌ها به ۱۲۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

در حالی که آمار‌ها نشان می‌دهد یکی از اقدامات قابل تامل همتی در دوران ریاست بر بانک مرکزی، تبدیل اضافه برداشت برخی بانک‌ها به خط اعتباری بود چرا که بانک‌هایی که اضافه برداشت کرده‌اند مشمول جریمه ۳۴ درصدی می‌شوند و این بانک‌ها برای جبران بدهی خود، حاضر به جذب سپرده با نرخ‌های سود بالاتر از متوسط نرخ‌ها در شبکه بانکی بودند؛ بنابراین این روش، به معنای وصول و یا کاهش واقعی اضافه برداشت بانک‌ها نیست بلکه تبدیل اضافه برداشت به خط اعتباری است.

اما یکی از اتفاقات مهمی که در دوران رییس کل سابق بانکی مرکزی رخ داد و کمتر مورد توجه قرار گرفته است، نقش مخرب او و یاران نزدیکش در اداره ۳ بانک خصوصی بود.

در سال ۱۳۹۸، مسئولان وقت بانک مرکزی بویژه همتی، با ادعای ضرورت آغاز اقدامات اصلاحی، اقدام به خلع ید سهامداران ۳ بانک خصوصی یعنی آینده، سرمایه و دی کرده و با اخذ اختیارات خاص، رأسا برای این ۳ بانک مدیرعامل و هیات مدیره تعیین کردند.

به نام سهامداران خرد و به کام نزدیکان همتی

اگرچه تصور می‌شد با هدایت و حمایت مسئولان وقت بانک مرکزی، قرار است سهامداران خرد و سپرده گذاران این بانک ها، با آرامش بیشتری منتظر سوددهی بانک باشند، اما با این وجود، روند کلی حاکی از سیر نزولی و رشد شدید زیان، به علت کم کاری مدیران منصوب شده داشت.

اولین نام در میان بانک‌های تصاحب شده توسط نزدیکان همتی، آینده است. آمار‌ها نشان می‌دهد از زمانی که تیم نزدیک به رییس کل سابق بانک مرکزی که حتی برخی از آن‌ها بر خلاف دستورالعمل‌های مصوب بانک مرکزی و شورای عالی امنیت ملی، فاقد تجربه مدیریتی بانکی یا دارای اقامت کشور‌های اروپایی بودند، مدیریت بانک را تحویل گرفتند، رقم زیان انباشته آینده حدود ۱۷ هزار میلیارد تومان بود، اما این میزان با رشد ۳۸۲ درصدی، حالا به ۸۱ هزار و ۹۵۵ میلیارد تومان رسیده است.

به عبارتی دیگر، زیان انباشته این بانک در دوره مدیریت تیم همتی ۴.۸ برابر شده و اگر قرار بود تحول مد نظر رییس کل سابق بانک مرکزی در این بانک، افزوده شدن حدودا ۵ برابری زیان باشد چه نیازی به اخذ مجوز‌های خاص و انتخاب هیات مدیره‌ای با ابهامات ویژه بود؟!

بخصوص آنکه با تعلیق نماد بانک در ماه‌های گذشته و عدم انجام اقدام فوری و جدی برای حل این مشکل، مشخص شد پس از پایان دوره دو ساله انتصاب هیات مدیره فعلی، قرار نیست اقدام موثری برای حل مشکلات بانک برداشته شود.

آب رفتن تدریجی «سرمایه» مردم

بانک سرمایه ازجمله بانک‌های غیردولتی است که یکی از بالاترین زیان انباشته را بین بانک‌های کشور دارد. براساس صورت‌مالی ۹ ماهه نخست امسال، زیان انباشته این بانک به رقم عجیب ۳۸ هزار و ۵۰۳ میلیارد تومان رسیده است.

براساس توضیحات حسابرس صورت‌مالی، مانده مطالبات غیرجاری بانک سرمایه در ۶ماهه نخست سال جاری معادل ۹۰درصد کل تسهیلات اعطایی بانک بوده و اقدامات بانک جهت وصول مطالبات، علی‌رغم پرداخت مبلغ ۳۳۵ میلیارد تومان جهت هزینه‌های دادرسی و وصول مطالبات، چندان نتیجه‌بخش نبوده است.

طبق اطلاعات صورت مالی بانک سرمایه، مطالبات معوق (غیرجاری) ۶۷ شخص حقیقی و حقوقی تا ۶ ماهه نخست سال جاری، ۲۲ هزار میلیارد تومان بوده است.

همچنین در توضیحات حسابرس صورت مالی آمده مانده بدهی به بانک مرکزی بابت اضافه برداشت در پایان ۶ ماهه نخست امسال، بالغ بر ۲۷ هزار میلیارد تومان است. همچنین سرمایه نظارتی بانک تا مبلغ منفی ۳۷.۵ میلیارد تومان کاهش یافته است. همچنین درجه اهرمی به منفی ۲۴۷ درصد و کفایت سرمایه به منفی ۴۰۳ درصد رسیده است.

درحال حاضر زیان انباشته این بانک معادل ۹۶ برابر سرمایه شده و همان‌گونه که از صورت‌های مالی بانک مشهود است، طی دوره مورد گزارش درآمد بانک از تسهیلات اعطایی و سود سپرده‌گذاری نزدیک به ۱۶۱ میلیارد تومان و سود پرداختی به سپرده‌های بانکی ۱۴۹۱ میلیارد تومان بوده و به‌عبارتی، سود پرداختی به سپرده‌ها حدود ۱۳۳۰میلیارد تومان بیشتر از درآمد تسهیلات بوده که این مقدار را بانک از جیب خود پرداخت کرده است.

دغدغه خانواده شهدا و ابهامات فروش اموال ارزشمند

مدیریت بانک دی هم مانند دو بانک سرمایه و آینده، در نیمه دوم سال ۹۸ با نظر و دستور مسئولان بانک مرکزی بخصوص همتی تعیین شد. براساس صورت مالی حسابرسی نشده این بانک، مدیریت جدید، اقدام به فروش دارایی‌های ارزشمند بانک برای جبران زیان کرده و با فروش اموال، بالغ بر ۶۴۳۲ میلیارد تومان درآمد کسب کرده است که این اقدام، در ظاهر موجب کاهش زیان انباشته بانک از ۱۲ هزار میلیارد تومان به ۶.۷ هزار میلیارد تومان کاهش شده است.

اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، ساختار مالی و دارایی بانک است و در صورت ادامه این روند، بانک با فروش پی‌درپی دارایی‌ها، خالی از دارایی‌های ارزشمند خواهد شد در حالی که چشمان هزاران نفر از خانواده شهدا به عنوان سهامداران خرد این بانک، در انتظار یک اقدام زیربنایی و اساسی برای حفظ دارایی‌ها و سهام آن است بویژه آن‌ها در خصوص نماد و وضعیت بانک در بورس هم ابهامات و سوالات جدی زیادی وجود دارد که همتی و یارانش، تا آخرین روز اقدامی در جهت پاسخگویی به این موضوعات انجام ندادند.

رفاقت مداری و عدم توجه به مصالح کشور و سهامداران خرد بانک ها، تنها نتیجه دخالت رییس کل سابق بانک مرکزی در برخی بانک‌های خصوصی نبود و تمامی اقشار جامعه، از این مدیریت سیاسی و غیرکارشناسی ضربه خوردند بخصوص آنکه همتی در ۲ سال و ۱۰ ماهی که بر کرسی ریاست بانک مرکزی تکیه زد، نرخ ارز را ۲.۵ برابر کرد و رکورد تورم را در دهه‌های اخیر شکست.

به همین خاطر است که توصیه کارشناسان آن است که مسئولان اقتصادی دولت قبل بخصوص رییس کل سابق بانک مرکزی به جای تلاش برای دیده شدن به هر قیمت حتی آمار‌های غلط و تحلیل‌های غیرواقعی، ضمن طلب بخشش از مردم کشورمان، دفاعیه خود را جهت ارائه به دستگاه قضایی آماده کند.

منبع:مشرق