استفاده پلیس از محصولات داخلی / تویوتا هم در تحریم بهتر از این نیست
به گزارش بورس نیوز، در حالی بدل به یکی از اصلی‌ترین تیتر‌های رسانه‌ها شده است که افراد غیر متخصص هم درباره آن نظر تخصصی می‌دهند! از کارشناسانی که یک روز هم سابقه تولید و مهندسی در کارنامه ندارند گرفته تا مسئولین و مدیران مختلف حتی درباره آلیاژ‌های بدنه محصولات نیز سخن می‌گویند.
- بیشتر بخوانید: ورود قطعات بی‌کیفیت به خطوط تولید ایران‌خودرو ممنوع است
صنعت خودرو در ایران همچون اقتصاد در تمام دوران خود همیشه در معرض طوفان‌های تحریمی و ساختار‌های غلط داخلی قرار داشته است. به شکلی که عملا نتوانسته انتظارات را برآورده کند. این در شرایطی است که در مقام مقایسه با دیگر صنایع غیر نظامی همچون کشاورزی و مواد غذایی در همان جایگاهی قرار دارد که آن‌ها ایستاده اند. حتی در بخش معادن نیز هنوز میزان زیادی از صادرات را مواد خام تشکیل می‌دهد، باز هم این صنعت خودرو است که نوک پیکان انتقادات به سمت آن نشانه می‌رود.
بدون شک با گذشت حدود ۷۰ سال از عمر صنعت خودرو در ایران، این صنعت باید در جایگاهی بهتر از امروز قرار داشته باشد. اما نباید فراموش کرد، برای رسیدن به یک هدف مشخص اولین نیاز یک استراتژی بلند مدت و نقشه راه است. حال سوال اینجاست با نوسانات ارزی، نوسانات در ارتباطات بین المللی و همکاری با شریکان خارجی، تحریم‌های مالی، تغییرات مکرر در استراتژی‌های کلان و مدیران این صنعت، انتظار از صنعت خودرو مبتنی بر واقعیت است؟
با این حال این صنعت سعی کرده در تلاطم‌های دریای اقتصاد ایران غرق نشود. البته انتقاد‌ها به این صنعت به خصوص در دورانی که دریچه‌های ارتباط با جهان به کمک برجام باز شده بود، کاملا وارد است. اما صنعت خودرو کلان‌تر از آن است که با شعار‌های بزرگ و برخورد‌های ضربتی در یک بازه زمانی کم‌تر از سه سال همه عقب ماندگی‌ها را جبران کند. در واقع گستردگی این صنعت از نظر تخصصی به عقیده کارشناسان آن را در کنار علم پزشکی قرار می‌دهد.
مدل ایرانی یا جهانی؟
با این حال در سال‌های اخیر صنعت خودرو همواره به صورت مستقیم از طرف مسئولین، نمایندگان و حالا پلیس راهور مورد انتقاد قرار گرفته است. انتقاد‌هایی که در پی آن هیچ راه کاری وجود ندارد و راهکار‌های تخصصی مدیران این صنعت نیز مورد توجه تصمیم گیران و تصمیم سازان کلان قرار نمی‌گیرد. در روز‌های اخیر نیز رئیس پلیس راهور سیدکمال هادیانفر، این صنعت را به شدت مورد انتقاد قرار داده است. او چنان سخن می‌گوید که گویی دیگر صنایع کشور عملکردی، چون صنایع کشور‌های درجه اول اقتصای جهان دارند و صنعت خودرو با مدل ایرانی فعالیت می‌کند!
رئیس پلیس راهور حتی از آلیاژ‌های به کار رفته در صنعت خودرو انتقاد کرده است. درحالی بخش زیادی از ناوگان پلیس راهور را همین خودرو‌های ساخت داخل تشکیل می‌دهند. این در شرایطی است که دیگر صنایع همچون نساجی و صنایعی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، نیز همین شرایط را دارند و واقعیت اینجاست که از کوزه اقتصاد پر نوسان ایران همان تراود که در اوست.
این انتقاد‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که تهیه مواد اولیه برای قطعه سازان تسریع شده است. همکاری‌های بین المللی در حوزه مالی و انتقال پول بهبودی نیافته و موانع پیش پای قطعه سازان مرتفع نشده است. اگر سفره درد دل‌های قطعه سازان و خودروسازان از همکاری گمرکات کشور را هم به این روضه اضافه کنیم، در نهایت باید پرسید به این دل‌های پرخون چه داده ایم که بستانیم؟
حتی یکی دیگر از مسائل بیان شده اخیر حضور خودرو‌هایی با سوخت ((آّب)) در ناوگان پلیس است! موضوعی که تا به حال در جهان نمونه عینی نداشته و اگر این کشف تاریخی در کشور اتفاق افتاده باشد، چرا آن را جهانی نمی‌کنیم. حیف است این اختراع بزرگ بشری را به تولید انبوه نرسد. البته موتور‌های بخار دهه هاست که از چرخه خارج شده اند و مکانسیم عملکردی خودرو‌های ((آب سوز)) باید جالب توجه باشد.
از دیگر اخبار داغ مطرح شده در این روز‌ها ماجرای پرپیچ و خم واردات خودرو است. ماجرای که منتقدان صنعت خودرو داخلی از آن به شدت دفاع می‌کنند. وارداتی که در پیچ‌های جاده سیاست‌های کلان اقتصادی کشور گم شده است و هر روز مُهر ((آزاد شد، باطل شد)) بر آن می‌خورد. اما سوال اینجاست، واردات خودرو با توجه به نرخ فعلی ارز و هزینه‌های مالی و پولی در کنار تعرفه‌ای واردات و … آیا می‌تواند با خودرو‌های تولید داخل از نظر قیمت تمام شده رقابت کند؟
آیا واردات خودرو‌های کره‌ای مدل ۲۰۲۲ و قیمت تمام شده نجومی در ایران می‌تواند جای چند صد هزار دستگاه خودرو تولید داخل را بگیرد؟ قطعا خودرو‌های وارداتی جدید با برند‌های معتبر جهانی برتر از تولیدات داخل هستند، اما کدام بخش از جامعه از نظر اقتصادی توان خرید این خودرو‌ها را خواهند داشت؟ واردات چند ۱۰ هزار خودرو راهگشای کاهش آمار‌های تصادف‌های جاده‌ای است، یا رفع موانع ارتباطات جهانی خودروسازان در استراتژی‌های سیاسی کلان کشور و انتقال پلتفرم‌های جدید جهانی به خصوص تولید خودروسازان؟
چه کسی به خودرو‌های داخلی مجوز پلاک می‌دهد؟
نکته جالب توجه دیگر در خصوص انتقاد‌های پلیس راهور از خودروسازان و ماجرا‌های اخیر این که مجوز‌های پلاک خودرو‌های تولید داخل را خودِ پلیس راهور صادر می‌کند. در این روند خودروسازان با در دست داشتن مجوز‌های حاصل از پاس کردن استاندارد‌های ۸۵ گانه سازمان استاندارد برای کسب مجوز پلاک به پلیس راهور مراجعه می‌کنند. به این ترتیب یکی از سازمان‌هایی که می‌تواند به صورت تخصصی در این موضوع اظهار نظر کند، سازمان استاندارد و نتایج کارشناسی آنهاست نه مسئول صدور پلاک خودرو‌ها که خود از آن‌ها استفاده می‌کند.
در سال‌های گذشته خودروسازان کشور که همواره در معرض تحریم‌ها قرار داشته اند، نتوانستند پلتفرم‌های روز جهان را وارد خطوط تولید کنند. در این شرایط حداکثر توان خود و صنعت قطعه سازی را برای به روز رسانی پلتفرم‌های موجود به کار گرفته اند. حاصل این تلاش افزودن سیستم‌های ایمنی و به روز رسانی‌هایی در حوزه تکنولوژیکی است که در نهایت محصولات فعلی را پدید می‌آورد. حال سوال اینجاست آیا می‌توان پلتفرم‌های تولید داخل را با پلتفرم‌های خودرو‌های روز جهان و آمار‌های تصادفات جهانی مقایسه کرد؟ پاسخ ساده است، خیر.
آیا خودروسازانی همچون تویوتا می‌تواند در شرایط تحریمی به مدت ۴ دهه، خودرو‌هایی با ایمنی و فناوری‌های پیشرفته راهی بازار‌های جهان کند؟ باز هم پاسخ خیر است. از این رو به نظر می‌رسد، انتقاد‌ها از صنعت خودرو در مسیری واقع بینانه نیست. در غیر این صورت نگاه پوپولیستی به صنعت خودرو نه دردی از صنعت دوا می‌کند و نه دردی از مردم.
صنعت خودرو به خودی خود یک صنعت فاسد و ناکارآمد نیست. بلکه آنچه ضعف‌های این صنعت را باعث می‌شود، تاثیر تصمیمات کلان اقتصای و سیاسی روی این صنعت است. برای این که درخت صنعت خودرو باری به سنگینی هیوندایی و کیا بدهد، باید ابتدا اصلاحات ساختاری و مدیریتی را تجربه کند. امروز در این صنعت همان چیزی را برداشت می‌کنیم که کاشته ایم، نه بیشتر. در پایان فراموش نکنیم، در آمار‌ها و گزارش‌های تصادفات کشور نقش کیفیت جاده‌ها و خودرو‌های فرسوده نیز نباید نادیده گرفته شود.
