افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها؛ مغفول مانده بورس

به گزارش بورس نیوز، بعدازآن که فعالان بازار سرمایه به این باور رسیدند که دلار ۱۵ یا ۲۰ هزارتومانی، وعده‌ای بیش نیست، بازار سرمایه هم کمی جان گرفت و از ابتدای امسال رشد ملایمی در کارنامه بازار سرمایه ثبت‌شده است. البته به‌رغم آنکه شاخص کل بورس بعد از مدت‌ها مجدداً کانال ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را از آن خودکرده، اما هنوز تا جبران ضرر و زیان سهامدارانی که سال ۹۹ وارد این بازار شده بودند، راه درازی باقی است.

امیر سیدی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: عوامل تأثیرگذار بر بازار سرمایه را می‌توان به چند دسته تقسیم‌بندی کرد. نکته اینجاست بازار سرمایه ما به‌طور سنتی قبل از شروع مجامع، سبز می‌شود و معمولاً هرساله از فروردین‌ماه تا پایان فصل مجامع بازار سرمایه روند مثبتی دارد. نکته بعدی این است که بازار سرمایه یک دوره اصلاح نسبتاً بلندمدت را پشت سر گذاشته است. (البته تجربه اصلاح یا روندهای نزولی و فرسایشی بلندمدت‌تر هم در کارنامه بازار سرمایه وجود دارد)

وی افزود: از منظر عوامل بنیادی، تورم در اقتصاد ایران کاهش نداشته و ضمن اقتصاد جهانی هم در حال تجربه کردن یک موج تورمی است و اگر در اقتصاد جهانی تورم شکل بگیرد، در کشورهایی همچون کشور ما که اقتصاد ضعیف‌تری دارند، تورم به‌اندازه پایه تورم قبلی بعلاوه تورم جهانی خواهد بود.

این کارشناس بازارسرمایه گفت: به‌طور مثال اگر پایه تورم ما به‌طور میانگین ۲۰ درصد باشد و تورم مواد غذایی در آمریکا به ۲۰ درصد برسد، ما تورم ۴۰ درصدی خواهیم داشت! نکته بعدی این است که قیمت کامودیتی ها در بازارهای جهانی رشد کرده و بسیاری از صنایع و شرکت‌های بورسی ما کامودیتی محور هستند.

ریسک "بورس" کجاست

سیدی در همین راستا افزود: به‌هرحال با ریسک بزرگی به نام دولت هم مواجه هستیم و هرلحظه امکان دارد که دولت با یک تصمیم ناگهانی، سودآوری شرکت‌ها صنایع بورسی را تحت تأثیر قرار دهند. مثل تصمیمی که در مورد صادرات گروه فلزات اتخاذ شد و کل زنجیره فلزات را تحت تأثیر قرار داد.

این فعال بازار با اشاره به اینکه در شرایطی که دولت با کسری بودجه مواجه است، چنین اتفاقاتی دور از انتظار نیست تاکید کرد: به دلیل همین نگرانی‌هاست که صنعت پالایشی باوجود افزایش قیمت نفت و پتانسیل بالا برای رشد سودآوری، رشد چندانی نکرده است و اقبال سرمایه‌گذاران عمدتاً متوجه سهامی است که دولت کمتر امکان دست‌کاری در سود آن‌ها را داشته باشد.

وی اضافه کرد: حتی صنعت خودرو به‌رغم اخبار مثبت مربوط به این صنعت، همچون همیشه به خبرهای مثبت واکنش نشان نمی‌دهد و هرچند که صنعت خودرو پتانسیل رشد دارد و قیمت خودرو هم افزایش داشته و اگر در دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور اصلاح ساختاری صورت بگیرد، شاهد رشد و سودآور شدن این شرکت‌ها هم خواهیم بود. کما اینکه به‌جز دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا، سایر شرکت‌های خودروسازی خصوصی زیان ده نیستند.

سیدی در ادامه در پیش‌بینی وضعیت گروه پتروشیمی گفت: برخی سهم‌های گروه پتروشیمی ما با توجه به اتفاقاتی که در بازارهای جهانی رخ‌داده، چشم‌انداز روشن پیش ‌رو دارند؛ چراکه برخی محصولات پتروشیمی در حالت عادی هم در بازارهای جهانی با کمبود عرضه مواجه بوده و تحت تأثیر جنگ روسیه و اوکراین، این کمبود تشدید شده است. (البته این نگرانی وجود دارد که در سال‌های آینده نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مجدداً دست‌کاری شود و سقفی که برای خوراک پتروشیمی‌ها تعیین‌شده بلندمدت نیست.)

مالیات سنگین بر بورسی‌ها و اشتباه دولت

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: دولت به لحاظ مباحث مالیات و مالیات بر ارزش‌افزوده، شریک تمامی کسب‌وکارهای فعال در کشور است و به همین دلیل هرچقدر سودآوری شرکت‌ها افزایش یابد، سهم دولت از درآمدهای مالیاتی هم بیشتر خواهد شد. همه جای دنیا دولت‌ها مسائل و مشکلات خود را با همین سهم مالیاتی برطرف می‌کنند و دوباره اقدام به دست‌کاری در سود شرکت‌ها برای سهم بیشتر نمی‌کنند. رویکرد فعلی دولت ما اشتباه است و امیدواریم دولت به همان سهمی که از درآمدهای مالیاتی دارد، قناعت کند.

ارزنده‌های بورس و سهم‌های کوچک

سیدی در خصوص وضعیت سهم‌های کوچکی که از رشد بازار سرمایه جامانده‌اند، اظهار کرد: به نظر می‌رسد بازار سرمایه با در نظر گرفتن احتمال دست‌کاری سود شرکت‌های بزرگ بازار توسط دولت، به‌درستی به سمت گروه‌های به سمت بعضی گروه‌های کوچک‌تر بازار متمایل شده ضمن اینکه از منظر ارزندگی در حال حاضر اکثریت سهم‌های بازار سرمایه ارزنده هستند.

این کارشناس بازارسرمایه در ادامه با اشاره به ارزندگی سهم‌ها، تاکید کرد: قیمت‌ها نسبت به سال ۹۹ حداقل رشد ۱۰۰ درصدی داشته و اگرچه نرخ ارز در مقایسه با سایر بازارها رشد کمتری داشته، اما کماکان چشم‌انداز نرخ ارز هم‌افزایشی است.

وی همچنین اضافه کرد: با توجه به تورم داخلی و جهانی، ارزش جایگزینی شرکت‌های بورسی نسبت به سال ۹۹ افزایش قابل‌توجهی داشته است و حتی اگر بعضی از این کسب‌وکارها ازجمله شرکت‌های پالایشگاهی با ریسک احتمال نوسان سودآوری مواجه باشند، اما به دلیل ارزش جایگزینی بالا، پتانسیل رشد دارند. به‌طورکلی راه‌اندازی هر یک از این شرکت‌ها و صنایع بورسی در حال حاضر نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی خواهد بود و بازار سرمایه ما در قیمت‌های فعلی قطعاً ارزنده است.

کدام گروه‌ها برای سرمایه‌گذاری مناسب هستند

سیدی در معرفی سایر گروه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری عنوان کرد: هنوز برخی صنایع ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کنند و اگرچه دولت به سبب برخی نگرانی‌ها، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را به تعویق می‌اندازد؛ ولی به نظر می‌رسد دولت باید به‌زودی تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی را مشخص کند. در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، بعضی صنایع(غذایی، دارویی و زراعی) که تاکنون ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کرده‌اند، متأثر شده و رشد خوبی در درآمدهای فروش و به دنبال آن سودآوری خواهند داشت و به همین علت هم اخیراً مورد اقبال بازار قرارگرفته‌اند.

این فعال بازارسرمایه همچنین افزود: علاوه بر این تک سهم‌هایی در گروه فنی مهندسی و تجهیزات و... در بازار سرمایه وجود دارد که هم در بازار سرمایه و هم خارج از این بازار، بی‌رقیب بوده و از مزیت برخوردار هستند. در شرایطی که زنجیره تولید کالا در دنیا دچار اختلال جدی شده و تحت تأثیر جنگ روسیه و اوکراین در برخی حوزه‌ها کمبودهایی هم ایجادشده؛ خودبه‌خود هم در بازار داخل و هم در بازارهای صادراتی تقاضای خوبی برای کالاهای تولیدی صنایع بورسی ایجاد خواهد شد و انتظار می‌رود قیمت این کالاها باقیمت‌های جهانی هم‌راستا شود؛ چراکه نمی‌توان قیمت‌ها را خیلی آربیتراژی تعیین کرد و دلالی را تقویت نمود.

این کارشناس بازار سرمایه در خاتمه تصریح کرد: با در نظر گرفتن کلیه شرایط و عوامل تأثیرگذار بر بازار سرمایه، به‌رغم رشد چند هفته اخیر در بازار سرمایه این بازار هنوز از منظر بنیادی پتانسیل رشد دارد. انتظار می‌رود شاخص کل بورس رشد خوبی داشته باشد، اما این رشد احتمالاً با تعداد محدودی از نمادها انجام خواهد شد. البته که هر شرکتی که پتانسیل‌هایی داشته باشد، در حال رشد است؛ اما رشد سهم‌های کوچک‌تر بازار اثر چندانی روی شاخص کل بورس ندارد.