پیشنهادهای بلاتکلیف سازمان بورس برای دو صندوق ای تی اف

بورس نیوز: سال ۱۳۹۹ و در روز‌هایی که شاخص کل بورس از مرز دو میلیون واحد گذر کرده بود، دولت دوازدهم دو صندوق ETF با نام دارا یکم و پالایش یکم را وارد بورس کرد.

دولتمردان قصد داشتند سومین صندوق را نیز وارد بورس کنند، اما این مساله هیچگاه اتفاق نیفتاد، صندوق ETF نخست، بانکی و بیمه‌ای، صندوق ETF دوم پالایشی و صندوق سوم که وارد بورس نشد، خودرویی و فلزی بود.

در واقع دولت قصد داشت باقیمانده سهم خود در برخی بانک ها، بیمه‌ها، پالایشگاه ها، شرکت‌های خودرویی و فولادی را به مردم واگذار کند.

این صندوق‌ها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف به مردم واگذار شد و هر ایرانی می‌توانست ۲۰۰ واحد از این نماد‌ها را خریداری کند. وزیر سابق اقتصاد در تابستان ۹۹ تاکید کرده بود این صندوق‌ها فرصت خوبی برای توزیع ثروت بین آحاد ایرانی است.

دارا یکم در اوایل تابستان سال ۱۳۹۹ عرضه و در سوم تیرماه قابل معامله شد، در واقع دولت، باقیمانده سهام خود در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمه‌های البرز و اتکایی امین را واگذار کرد.

پس از بازگشایی، این صندوق تا ۲۰۰ درصد سود هم پیش رفت. سوددهی دارایکم به گونه‌ای بود که حتی با وجود سقوط چشمگیر شاخص کل بورس از دو میلیون واحد به کمتر از یک میلیون واحد، این صندوق همچنان در سود قرار داشت. اما عمر این سود طولانی نبود و سقوط‌های پی در پی بازار سرمایه در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، قیمت این صندوق نیز به ارزش فروش نزدیک شد.

اما وضعیت پالایش یکم کمی متفاوت از قبلی بود. این سهم که از ابتدا با اختلاف وزیر اقتصاد و وزیر نفت متولد شد، از همان ابتدا با ضرر متولد شد و هنوز هم نتوانسته است به ارزش فروش نزدیک شود. پالایش یکم باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس بود.

هر واحد این صندوق نیز در روز عرضه ۱۰ هزار تومان قیمت داشت، اما در روز‌های ریزشی بازار به ۵۰۰۰ تومان، یعنی نصف قیمت روز عرضه نیز رسید. برخی از تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند اختلاف دو وزیر در تابستان ۹۹ و خروج شرکت‌های حقوقی از بورس عامل ریزش تاریخی بورس در آن سال بوده است.

طبق بررسی آخرین روز معاملاتی یعنی روز شنبه ۱۵ مردادماه، هر واحد از صندوق دارایکم حدود ۹ هزار و ۳۲۰ تومان قیمت دارد. این درحالی است که NAV این صندوق حدود ۱۴ هزار ۳۰۳ تومان بوده و قیمت هر واحد این صندوق هنوز فاصله چشم گیری با NAV دارد.

قیمت پالایشی هم در آخرین روز معاملات در هفته جاری به حدود ۷ هزار و ۵۰۲ تومان رسید. درحالی که قیمت NAV آن ۱۱ هزار و ۷۸۱ تومان است.