صندوق‌های بخشی در مسیر ورود به بورس

بورس نیوز:

ویژگی‌ها و مزایای صندوق‌ها باعث شده است افراد با هر هدفی بتوانند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری بیابند. در راستای تنوع بخشیدن به گزینه‌های سرمایه‌گذاری، در تابستان ۱۴۰۱ خبری منتشر شد مبنی بر فراهم کردن بستر مناسب برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی و ورود این صندوق‌ها به بازار سرمایه؛ در آذر ماه همین سال نیز سازمان بورس و اوراق بهادار موافقت خود را در مورد این خبر اعلام کرد.

صندوق بخشی و سازوکار آن

صندوق‌های بخشی (Sector Fund) صندوق‌هایی هستند که دارایی خود را در یک صنعت خاص سرمایه‌گذاری می‌کنند. ویژگی‌های صندوق بخشی برای سرمایه‌گذاران امکانی فراهم می‌کند تا سرمایه خود را به یک صنعت متمرکز اختصاص دهند. این صندوق‌ها عموما در بورس معامله می‌شوند و از نوع ETF هستند، اما در بازار‌های مختلف نوع صدور و ابطالی آن هم وجود دارد.

صندوق‌های بخشی با ایجاد صرفه به مقیاس می‌توانند از یک سو موجب جذب نقدینگی برای بزرگ‌ترین و فعال‌ترین صنایع کشور شوند و از سوی دیگر برای سرمایه‌گذاران تولید سود کنند.

این صندوق‌ها با تمرکز بر یک صنعت مشخص، در مقایسه با دیگر صندوق‌های فعال در بازار سرمایه، ریسک و بازدهی بالاتری دارند. متغیر‌های اثرگذار بر شرایط اقتصادی، تحریم‌ها، نوسانات نرخ ارز، مسائل سیاسی و ... تاثیر بیشتری بر این نوع صندوق‌ها می‌گذارند؛ در نتیجه سرمایه‌گذاران با پذیرش ریسک‌های محتمل در یک صنعت خاص (مثلا صنعت پتروشیمی)، می‌توانند از پتانسیل سودآوری بلندمدت آن صنعت بهره‌مند شوند.

صندوق‌های بخشی می‌توانند در صنایع مختلفی اعم از فلزات اساسی، معدنی، دارویی و ... فعالیت داشته باشند و به این ترتیب، دسترسی عموم مردم به منافع موجود درصنایع مختلف فراهم می‌شود. نکته قابل توجه این که با مدیریت حرفه‌ای و تخصصی این صندوق‌ها، دیگر لازم نیست سرمایه‌گذاران برای شناسایی و تحلیل شرکت‌های یک صنعت زمان صرف کنند و این ویژگی، مزیت کلیدی صندوق‌های بخشی است.

تقسیم دارایی صندوق‌های بخشی

صندوق‌های بخشی به علت تمرکز بر صنایع مشخص یا یک بخش معین از اقتصاد، این پتانسل را دارند که به عنوان یک دارایی تخصصی مورد ارزیابی قرار گیرند. سرمایه‌گذاری متمرکز این صندوق‌ها باعث می‌شود از تنوع آن‌ها کاسته شود؛ اما از طرف دیگر سرمایه‌گذاران می‌توانند از تمامی پتانسیل‌های موجود برای رشد یک صنعت بهره‌مند شوند.

در امیدنامه هر صندوق فعال در بازار، میزان تقسیم دارایی‌های آن صندوق در صنایع مختلف ذکر می‌شود. صندوق‌های بخشی در این مورد دید سختگیرانه‌تری دارند. این صندوق‌ها باید حداقل هفتاد درصد از دارایی خود را در صنعت مربوطه سرمایه‌گذاری کنند. مابقی دارایی این صندوق می‌تواند به بخش‌های دیگری، چون طلا، اوراق بهادار، قرضه و ... اختصاص یابد. حداکثر ده درصد از دارایی این صندوق می‌تواند در صنایع دیگر سرمایه‌گذاری شود.

سهم صنعت شیمیایی از بازار بورس ایران

مطابق اخبار منتشر شده، در مرحله اول صندوق‌های بخشی مربوط به صنایع شیمیایی در بازار بورس ایران فعال می‌شوند. به همین دلیل، در ادامه کمی در مورد بازدهی صنعت شیمیایی صحبت می‌کنیم:

به علت جغرافیای استراتژیک ایران صنایع شیمیایی فعال در بازار سرمایه از مهم‌ترین بخش‌های بازار سرمایه هستند و ارزش بالایی در بازار تولید می‌کنند. محصولاتی که صنایع شیمیایی تولید می‌کنند تنوع و اهمیت بالایی دارد و همین مسئله باعث می‌شود این صنعت سهم قابل توجه ۲۵ درصدی از بازار را به خود اختصاص دهد. از سوی دیگر می‌توان ادعا کرد بخش زیادی از درآمد کشور وابسته به این صنعت است و همین مسئله اهمیت آن را بیش از پیش آشکار می‌کند.

با توجه به عوامل یاد شده، پیش‌بینی می‌شود صندوق‌های بخشی مربوط به صنعت شیمیایی در میان سرمایه‌گذاران محبوبیت بالایی به دست آورند چرا که یکی از مهمترین ویژگی‌های شرکت‌های پتروشیمی، درصد بالای تقسیم سود است که برای سرمایه‌گذاران اهمیت بالایی دارد.

در نمودار زیر جایگاه صنعت شیمیایی را در مقایسه با سایر صنایع بورسی مشاهده می‌کنید:

کلام آخر

فعالیت صندوق‌های بخشی در بازار سرمایه منجر به افزایش تنوع ابزار‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم خواهد شد. با فعالیت این صندوق‌ها در صنایع مختلف می‌توانیم شاهد مدیریت دارایی تخصصی‌تر و عمق بخشیدن به ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف فعال در بازار سرمایه باشیم. سازمان بورس و اوراق بهادار در آذر ماه سال ۱۴۰۱ مجوز راه‌اندازی این صندوق‌ها را صادر کرد و شرکت سبدگردان آگاه به عنوان اولین شرکت سبدگردان، موفق به دریافت مجوز تاسیس صندوق‌های بخشی در بازار سرمایه ایران شد. اخبار و اطلاعات مربوط به پذیره‌نویسی این صندوق، از طریق درگاه‌های اطلاع‌رسانی آگاه به زودی منتشر خواهد شد.