عملکرد نفت ایران رضایت بخش بود
بورس نیوز: تحولات بازار نفت در سال ۲۰۲۲ دو روند متفاوت را در نیمه نخست و نیمه دوم سال تجربه کرد. در حالی که روند بهبود اقتصاد جهانی با روندی متفاوت بین مناطق مختلف در بیشتر سال ۲۰۲۲ تداوم داشت، با کاهش قابلتوجهی در سه ماهه پایانی سال روبهرو شد. قیمت نفت در سه ماه نخست و دوم سال ۲۰۲۲ با توجه به روند بهبود اقتصاد جهانی و در ادامه با تشدید تنشهای ژئوپولیتیکی در اروپا با روندی افزایشی همراه بود. سیاستهای انقباضی پولی از سوی بانکهای مرکزی و نگرانی در مورد بحران احتمالی انرژی در منطقه یورو باعث افزایش قیمتها شد.
سیاستهای اتحادیه اروپا در پر کردن ذخیرهسازیهای راهبردی گاز از یکسو سبب افزایش قیمت گاز و بالا رفتن تقاضا نفتخام بهمنظور جایگزینی در نیروگاهها شد، از سوی دیگر به تسریع در افزایش ظرفیت تولید برق از منابع غیر فسیلی با توجه به افزایش قیمتهای سوختهای فسیلی در نیمه نخست سال انجامید، اما در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، با توجه به شیوع مجدد ویروس کووید-۱۹ در چین و سیاست سختگیرانه کووید صفر از سوی این کشور، رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ تحت تأثیر قرار گرفت و با توجه به کاهش فعالیتهای اقتصادی در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی (اوئیسیدی)، تقاضای نفت در بازار نیز رشد کمتری داشت.
با توجه به تکمیل ذخیرهسازی گازی مطابق برنامههای ازپیشتدوینشده در اروپا و کاهش نگرانیها در رابطه با بحران انرژی در فصل زمستان اروپا، همچنین آزادسازی مرحلهای ذخایر راهبردی نفتخام از سوی کشورهای عضو اوئیسیدی، قیمت نفتخام در نیمه دوم سال با روند نزولی همراه بود.
از سوی دیگر تصمیمهای سازنده اعضای اوپک پلاس مشارکتکننده در بیانیه همکاری مشترک (DoC) با توجه به شرایط بازار سبب ایجاد ثبات و تعادل بیشتر در بازار جهانی نفت در سال ۲۰۲۲ شد. در مقایسه با سال گذشته، قیمت سبد نفتی اوپک ۳۱.۰ دلار یا ۴۴.۶ درصد افزایش را نشان میدهد، بهنحوی که از میانگین ۶۹ دلار و ۴۵ سنت برای هر بشکه در سال گذشته میلادی به میانگین ۱۰۰ دلار و ۴۵ سنت به ازای هر بشکه در سال ۲۰۲۲ رسیده است.
همزمان با تأثیر سیاستهای پولی بانکهای مرکزی بر اقتصاد جهانی و تقاضای نفتخام، قرنطینه مجدد در چین بهشدت بر تقاضای نفت تأثیر گذاشت و این کشور در سال ۲۰۲۲ تقاضای نفت را کاهش داد، بهطوری که رشد سالانه تقاضای نفتخام در کشورهای غیر اوئیسیدی، به ۱.۲ میلیون بشکه در روز رسید. بر این اساس رشد تقاضای جهانی نفتخام نیز در سال ۲۰۲۲ سالانه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز بوده است.
در این بین، اما وضعیت ایران چندان نامطلوب نبود، چراکه شاهد تحولاتی در حوزه صادرات و تولید نفت بودیم، درحالی که تولید نفت که در سال ۱۳۹۹ به زیر ۲ میلیون بشکه در روز هم رسیده بود، اکنون به رقم ۳ میلیون بشکه در روز رسیده همچنین فروش نفت و گاز و وصول درآمدهای آنها هم بیشتر شده است. اگرچه صادرات نفت ایران هیچگاه به صفر نرسید، اما کاهش چشمگیری را تجربه کرد. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، استفاده از راهکارهای مختلف برای افزایش فروش و صادرات نفت با وجود تحریمها مورد توجه قرار گرفت تا آنجا که طبق اعلام مسوولان اکنون شرایط صادرات نفت بهتر است. همچنین دسترسی به منابع مالی ایران در خارج از کشور نیز بهبود داشته است.
آنطور که محسن خجستهمهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده یکی از دستوردهای ما در ۶ ماهه نخست فعالیت دولت، افزایش یک میلیون بشکهای ظرفیت تولید و رسیدن به ظرفیت تولید قبل از تحریمها بود که هزینه ۵۰۰ میلیون دلاری را در بر داشت. این سرمایهگذاری رشد ۶۰ درصدی متراژ حفاری در این دوره را در پی داشت و موفق به افزایش ۸۰ درصدی سرعت حفاری شدیم و سرعت حفاری ما از ۱۰.۵ متر در روز به ۱۸.۲ متر در روز رسیده است و از ۱۴۷ هزار متر حفاری در سال ۹۹ به ۲۳۵ هزار متر در سال ۱۴۰۰ رسیدیم.
وی درباره ذخایر نفت و گاز صنعت نفت ایران توضیح داد: شرکت ملی نفت ایران در بخش نفت ۱۵۸ میلیارد بشکه معادل نفت خام و ۱۸۲ میلیارد بشکه معادل نفت خام، ذخایر گاز در اختیار دارد که در مجموع ۳۴۰ میلیارد بشکه معادل نفت خام میشود و مقام نخست در جهان به حساب میآید. در تولید نفت و گاز در بین شرکتهای نفتی ملی و بینالمللی رتبه سوم جهان را در اختیار داریم و ۴۱۰ مخزن نفت و گاز را مدیریت میکنیم.