تصمیم گیران هیچ کاری انجام ندهند!

مهرناز سلطانی در گفتگو با بورس نیوز، درخصوص شرایط این روز‌های بازار سرمایه اظهار کرد: بازار بورس مانند سایر بازار‌ها در حالت رکودی قرار گرفته و شاهد معاملات با ارزش کم و درجا زدن هستیم. این رکود پس از عرضه شدید ۱۷ اردیبهشت و افت‌های پشت سر آن رخ داد که میتوان چند تا دلیل اصلی را برای این معاملات کم فروغ برشمرد.

وی افزود: یکی ازدلایل این است که بازار به طور سنتی با نرخ دلار همگرایی دارد و دنباله رو دلار می‌باشد (به جز سال ۹۹) که یکی از دلایل رشد اخیر بازار هم افزایش قیمت دلار بود. اکنون با اتفاقات سیاسی رخ داده و آرامش نسبی دلار، بورس هم وارد رکود شده و تعدادی از خریداران سهام منتظر مشخص شدن وضعیت سیاسی و اقتصادی هستند که پس از بازشدن دریچه‌ها مجدد وارد بورس شوند.

کارشناس بازار سرمایه در این باره ادامه داد: اقتصاد دستوری و تصمیمات خلق الساعه و ناگهانی باعث ایجاد نویز‌های شدیدی در تحلیل سودآوری شرکت‌ها شده و تحلیل را چه برای فعال حوزه صنعت چه برای فعال بازار سخت و پیچیده کرده و این امر باعث شده که فعالان تا برطرف شدن ابهامات دست از معامله بردارند.

سلطانی بیان کرد: افزایش نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها و سوخت صنایع باعث تغییر و کاهش ناگهانی سودآوری شرکت‌ها و علی الخصوص متانول ساز‌ها و اوره ساز‌ها شد که این امر بر کلیت بازار تاثیر منفی گذاشت. شاید دلیل پررنگ‌تر شدن این اثر منفی، نامه‌ای بود که در تیر ماه به تاریخ ۱۷ اردیبهشت منتشر شد و نشان داد که به نظر از این تصمیم به شکل رانتی کسانی مطلع بودند و آن فروش‌های سنگین را رقم زدند. 

وی همچنین خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته همواره انتقادی بر پتروشیمی‌ها وارد بود که این صنعت خوراک را زیر قیمت‌های جهانی خرید می‌کند و محصولات را به قیمت‌های جهانی می‌فروشد. اگرچه به این مسئله توجه نمی‌شد که این صنعت اصلی‌ترین شاهراه ارزآوری کشور بود و با این کار صنایع پتروشیمی مزیت رقابتی با صنایع مشابه خارجی داشتند. حالا، اما دولت سعی دارد این روش را ازمیان بردارد، ولی جای درست کردن ابرو، چشم صنعت هم کور کرده است. 

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: اگر قرار است به این صنایع، گاز خوراک داده شود، چرا بر اساس قیمت‌های جهانی به آن‌ها خوراک داده نمی‌شود و قیمتی بیش از ۵۰ درصد قیمت‌های جهانی با نرخ ثابت برای آن‌ها در نظر گرفته شده است؟ مگر تعیین نرخ خوراک فرمول نداشت، چرا این فرمول به یکباره حذف و نرخ ثابت برای آن‌ها در نظر گرفته شد؟ تمام این‌ها سوالاتی است که دولت باید در مورد آن‌ها پاسخ دقیق و قانع کننده داشته باشد. چرا که این تصمیم، منجر به ضربه سنگین بر این صنعت شده و برخی پتروشیمی‌ها حتی به دلیل این اتفاق از احتمال تعطیلی خود در شرایط بحرانی کشور خبر داده اند که این امر باعث خواهد شد یکی دیگر از قطب‌های صنعتی کشور به همسایگان واگذار شود.

وی ادامه داد: همان طور که میدانیم ما ۲ نوع ریسک داریم. ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک. افزایش و تغییرات ناگهانی قیمت یک محصول یا کالا و مواد اولیه با قیمت گذاری دستوری تنها باعث افزایش ریسک غیرسیستماتیک می‌شود و این افزایش ریسک باعث خواهد شد تا سهامداران و فعالان بازار دچار ضرر‌های هنگفتی شوند. در نتیجه شاهد خروج و فرار سهامداران و فعالان بازار بورس به سمت بازار‌های غیرمولد هستیم تا پولی که می‌توانست باعث رونق صنعت شود به سمت سوداگری جرکت کند. 

سلطانی همچنین توضیح داد: درشرایط فعلی شاید بهترین کاری که تصمیم گیران و تصمیم سازان می توانند انجام دهند این است که هیچ کاری انجام ندهند! ما به طور مکررشاهد تصمیمات ناگهانی و بدون پیش زمینه و اعلام قبلی هستیم که بازار را دچار طوفان‌های عجیبی می‌کند و برای بازگشت فعالان به بازار باید آرامش در آن برقرار شود که این امر نیازمند یک ثبات است و در صورت نبود تصمیمات جدید تحقق می یابد. 

وی درباره عضویت ایران در سازمان همکاری شانگ‌های عنوان کرد: با توجه به اینکه جمعیت سازمان شانگ‌های حدود ۲۰ درصد جمعیت کل دنیا را شامل می‌شود و از طرفی ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی دنیا و بیش از نیمی از کل منابع دنیا مربوط به این حوزه بوده و دارای چهار قدرت هسته‌ای دنیا و دو عضو دائم شورای امنیت است، همکاری‌های اقتصادی فرصتی مشترک برای اعضای سازمان محسوب می‌شود تا بتوانند مبادلات تجاری و اقتصادی خود را گسترش دهند، عضویت ایران در این سازمان تأثیر بسزایی در زمینه افزایش سطح بازرگانی با کشور‌های عضو سازمان ایفا می‌کند و فرصت بهره‌برداری از امکانات و تسهیلات سازمان را در این زمینه فراهم می‌کند. ایران با عضویت دائم در این سازمان می‌تواند از امتیازات این پیمان استفاده کند و به بازار بزرگ و پرجمعیت کشور‌های عضو سازمان دسترسی پیدا کند.

وی خاطرنشان کرد: عضویت در پیمان شانگ‌های باعث خواهد شد تا احتمالا اندکی اوضاع صادرات و واردات بهبود پیدا کند و روابط با کشور‌های شرقی عضو این پیمان رسمی‌تر و محکم‌تر شود. گرچه تحریم‌ها هنوز پابرجاست و این تحریم‌ها باعث میشود تا عضویت در این پیمان خود را به طور کامل نشان ندهد، اما گشایش‌های سیاسی در روابط جهانی باعث شکوفایی کامل عضویت در پیمان شانگ‌های خواهد شد، چرا که کشور‌های عضو این پیمان، خود شرکای تجاری بزرگ کشور‌های غربی هستند و ریسک مبادله با ایران را به طور کامل نمی‌پذیرند. البته می‌توان چین را از سایر کشور‌های عضو این پیمان مستثنی دانست، به این دلیل که چین از استقلال عمل بسیار بیشتری نسبت به بقیه کشور‌های عضو برخوردار است. در واقع کشور‌هایی مانند روسیه و چین می‌توانند در زمینه سرمایه‌گذاری در ایران و همچنین گشودن مسیر‌های مالی و اعتباری برای ایران نقش‌آفرین باشند. 

کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: مسئله بعدی تأمین مالی است که ایران به دلیل موضوع تحریم با مشکل انتقال منابع ارزی و ارتباطات بانکی روبه‌رو بوده و این مشکل در سازمان شانگ‌های قابل حل خواهد بود. 

سلطانی گفت: یکی از اهداف مالی و اقتصادی سازمان همکاری شانگ‌های پیش‌بینی جایگزین‌هایی برای سوئیفت آمریکا عنوان می‌شود. یکی از این جایگزین‌ها تشکیل بانک توسعه شانگ‌های است بجز آن نیز ارتباطات مالی و اعتباری بین اعضای شانگ‌های امکان‌پذیر خواهد بود و با توجه به تحریم روسیه توسط غرب، سرعت این همکاری‌ها در حال افزایش است، زیرا روسیه و چین علاقه‌مند به همکاری با ایران هستند و برای کشور ما نیز رهایی از زیر فشار تحریم‌های غرب اهمیت زیادی دارد.