ابزار تامین مالی برای هر سرمایه گذار وجود دارد/ بازار توافقی؛ بازاری خاص با بازیگران خاص

به گزارش بورس نیوز، محمدعلی شیرازی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران در مراسم رونمایی از بازار توافقی شرکت فرابورس درخصوص عملکرد شرکت فرابورس اظهار کرد: در ۶ ماهه نخست سال جاری ارزش بازار‌های فرابورس به ۲۵۰۰ میلیارد تومان و ارزش بازار سهام به ۲ هزار میلیارد تومان رسید که ۴۱ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. ارزش کل معاملات فرابورس ایران اعم از معاملات اوراق و سهام ۷۰ درصد رشد را ثبت کرد و به ۷۸۶۰ میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات سهام با ۱۲۰ درصد رشد، ارزش معاملات سهام بازار اول و دوم ۱۵۰ درصد رشد داشت که بازار پایه به تنهایی ۷۰ درصد رشد را محقق کرده است. 

وی ادامه داد: سیاست‌هایی که سازمان و فرابورس درباره بازار پایه داشته در حجم معاملات منعکس شده است. در حالی که بازار اول و دوم ۱۵۰ درصد رشد داشته، بازار پایه به تنهایی رشد ۷۰ درصدی را ثبت کرد که رغبت سرمایه گذاران به بازار‌های کم ریسک‌تر و باثبات‌تر را نشان می‌دهد. ارزش معاملات اوراق بدهی ۶۳ درصد رشد، ابزار مشتقه ۱۵۲۰ درصد، ETF ۲۲۸ درصد، میزان سهام شناور آزاد شر کت‌ها از ۲۶ درصد در سال گذشته به حدود ۲۷ درصد رسیده که نشان دهنده این است که شناوری بازار رشد داشته است. میانگین ارزش میزان شناوری در حالی که سال گذشته ۳۷ درصد بوده امسال به ۵۴ درصد رسیده و نشان از بالارفتن شناوری و نقدشوندگی بازار دارد. 

مدیرعامل فرابورس همچنین افزود: در ۶ ماهه امسال، ۹ شرکت در بازار توافقی و بازار پایه گشایش داشتند که رشد ۸۰ درصدی نسبت به سال گذشته داشته است. در بازار پذیرشی از ۱۰ شرکت در ۶ ماهه ابتدای سال گذشته به ۱۶ شرکت رسیدیم که ۶۰ درصد رشد گشایش در بازار اول و دوم را نشان می‌دهد. از نظر شرکت‌های پذیرش شده نیز در ۶ ماهه ابتدای سال گذشته ۷ شرکت پذیرش شده بود که امسال ۱۶ شرکت را در این مدت پذیرش کردیم و رشد ۱۲۸ درصدی را نشان می‌دهد. تعداد شرکت‌های عرضه شده از ۱۲ شرکت به ۱۴ شرکت رسیده و مبلغ تامین مالی از طریق عرضه اولیه به ۳۶۰۰ میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال گذشته ۱۱۶ درصد رشد داشته است. سال گذشته ۳۰ درصد از کل حجم معاملات بازار سهام، مربوط به فرابورس بوده که امسال به ۳۵ درصد رسد و رشد ۱۳ درصدی را ثبت کرده است. از نظر تامین مالی جمعی رشد خوبی محقق شد. ۶ موافقت اصولی درباره سکو‌ها داشتیم. ۸۰ طرح تامین مالی شده اند که در مقایسه با ۴۴ طرح سال گذشته رشد ۸۲ درصدی تعداد طرح‌ها و ۴۲۰ درصد در مبلغ تامین مالی شده را داشتیم. 

شیرازی بیان کرد: در ۶ ماهه نخست سال جاری ۷ صندوق خصوصی و جسورانه پذیرش شدند که نسبت به سه صندوق سال گذشته رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و سرمایه ثبت شده این صندوق‌ها ۴۶۴۰ میلیارد تومان بوده است. پذیره نویسی، ۱۲ ETF نسبت به سال گذشته رشد ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: در بعد اوراق مالی اسلامی آمار قابل توجه این است که ۲۰۰ درصد رشد در تعداد شرکت‌های تامین مالی شده از طریق اوراق مالی اسلامی داشتیم یعنی از ۷ شرکت به ۲۱ شرکت رسیده است. از نظر مبلغ ۸۱ درصد که از ۷ هزار میلیارد تومان به ۱۲۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است. نکته قابل توجه این است که عملا تامین مالی‌ها خردتر شده است. در بازار‌های فرابورس رشد قابل توجهی داشتیم که به کمک سازمان بورس این روند تداوم داشته باشد. 

مدیرعامل فرابورس ادامه داد: آن چیزی که تاکنون گفته شد از نظر بورسی بودن فرابورس گفتیم. OTC به معنای دقیق خود بازار ندارد. در جلسه امروز عملا یک بیزنس جدید نسبت به آن چیزی که تاکنون گفتیم، خواهیم داشت. برای اینکه یک فعالیت غیربورسی داشته باشیم بازار توافقی را راه اندازی می‌کنیم. در سنوات گذشته درباره گسترش فرابورس در ابعاد بورسی اقدامات زیادی انجام شد. تقریبا برای هر سرمایه گذار ابزاری برای تامین مالی و سرمایه گذاری داریم. 

وی افزود: درخصوص OTC در دنیا کار‌های خوبی انجام داده است. در حال حاضر ۴۲ درصد ارزش معاملات بازار سرمایه آمریکا مربوط به OTC است. این رقم در سال ۲۰۱۸، ۳۶ درصد بوده و به طور متوسط روزانه فقط در OTC سهام آمریکا حدود ۲ میلیارد دلار ارزش معاملات می‌شود. 

شیرازی توضیح داد: در هند به عنوان یک کشور نوظهور ارزش معاملات OTC سال گذشته ۴۴۲ میلیارد دلار بوده است. با توجه به ضرورتی که بازار‌های OTC در کشور وجود دارد، امروز روز خوبی است که بازار جدیدی در این زمینه داشته باشیم. بخشی از اقتصاد ما نیاز به OTC دارد. شرکت‌هایی که نمی‌توانند پذیرش شوند یا سهامداران شان نمی‌خواهند تمایل به پذیرش ندارند، این بازار این گروه از شرکت‌ها را مخاطب قرار داده که امیدواریم در کنار بازار توافقی و فعال شدن مجدد بازار سوم فرابورس این نقیصه بازار به کمک سازمان بورس برطرف شود و بازار فعال خوبی داشته باشیم.

در ادامه ابن نشست، مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: روند توسعه فرابورس با شتاب نسبتا منطقی و مناسب ادامه دارد. از زحمات مدیران قبلی تشکر می‌کنیم. کار‌ها ادامه فعالیت‌هایی است که از قبل شروع شده و به نتیجه رسیده است. بازار توافقی از جمله این کارهاست. 

وی ادامه داد: یکی از ایرادات جدی که در بازار پایه می‌دیدیم این بود که بازار پایه هیچ تفاوتی با بازار شرکت‌های پذیرش شده نداشت. یعنی شخصی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کرد، وقتی سهم‌های پذیرفته شده را با سهام بازار پایه مقایسه می‌کرد در ظاهر تفاوت چندانی مشاهده نمی‌شد. این موضوع می‌توانست ریسک‌های زیادی را به سهامداران وارد کند. عمده شرکت‌هایی که در بازار پایه با رنگ‌های مختلف وجود دارند، شرکت‌هایی هستند که امکان پذیرش آن‌ها در بازار‌های بالاتر وجود ندارد. شرکت‌ها بدون پذیرش نمادشان بازگشایی شده که معاملات آن‌ها ریسک‌های متعددی برای سهامداران به همراه دارد. سهامداران بدون توجه به ریسک‌های این نماد‌ها اقدام به خرید و فروش می‌کنند.

رئیس سازمان بورس گفت: نیمه دوم سال گذشته شرکت فرابورس پیشنهادی مبنی بر راه اندازی بازار توافقی را ارائه کرد که رسالت اصلی شرکت فرابورس همین راه اندازی OTC بود. شرکت‌هایی که در این بازار به صورت توافقی معامله شوند، دارای معاملات پیوسته نخواهند بود. پیام ما از راه اندازی بازار توافقی این بود که تفاوت جدی بین شرکت‌های پذیرفته شده و پذیرفته نشده اند قائل شویم و این مساله در بازار محسوس باشد. از شرکت‌های مختلف در بازار پایه فرابورس دعوت می‌کنیم که اگر شرایط پذیرش در بازار‌های فرابورس را دارند، اقدام کنند. البته تمام شرکت‌های بازار پایه لزوما شرکت‌های ورشکسته یا ناتوان برای حضور در بازار‌های بالاتر نیستند. در بازار توافقی سهامداران باید بیانیه ریسک را امضا کنند تا بتوانند در این بازار فعالیت کنند. این بازار، شرایط بسیار سخت تری نسبت به بازار‌های اصلی دارد و دامنه‌ها باز است. خریداران با محددیت‌های کمتری فعالیت می‌کنند. 

وی ادامه داد: تجارب بین المللی نیز نشان داده که بازاری مانند بازار پایه ما مشابهی ندارد که بازار‌های لغو پذیرش شده، سهم‌های پذیرش نشده و ... دارای شرایط بغرنج بتوانند مثل سایر شرکت‌ها معامله شوند. بازار توافقی بازار خاص با بازیگران خاص است تا بتوانند برآورد‌های درستی از ریسک معاملات داشته باشند. با راه اندازی این بازار، ورودی بازار پایه بسته است. شرکت‌های جدیدی که لغو پذیرش شدند، شرکت‌هایی که براساس قانون باید سهام شان در بازار سرمایه معامله شود و... اینجا درج نماد می‌شوند. ازشرکت‌هایی که در بازار پایه هستند دعوت می‌کنیم یا به بازار توافقی منتقل شوند یا به بازار‌های بالاتر بروند. 

عشقی در پایان گفت: زحمات زیادی در تدوین دستورالعمل و زیرساخت‌های فنی این بازار انجام شد. ممکن است در عمل مشکلاتی پیش آید. تقاضا می‌کنیم مشکلات یا نقص‌های موجود را به کمک یکدیگر رفع شود تا یک بازار روان و بازاری که دارای ریسک‌های مشخص، تعریف شده و کنترل شده داشته باشیم.