صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی؛ حلقه مفقوده نظام بازنشستگی ایران

بورس نیوز:

صندوق‌های بازنشستگی یکی از مهم‌ترین پیشران‌های رشد و توسعه اقتصادی کشور‌ها محسوب می‌گردند؛ بطوریکه در برخی از کشور‌ها ارزش کل دارایی‌های تحت مدیریت (AUM) صندوق‌های بازنشستگی چندین برابر GDP کشور می‌باشد (برای مثال در هلند این نسبت ۱۸۶ درصد است). این موضوع حاکی از اهمیت بالای صندوق‌ها بوده و اگر به نحو صحیح مدیریت پرتفو صورت گیرد منافع اقتصادی فراوانی برای کشور، بازنشستگان و بهبود معیشت آنان خواهد داشت.

نگاهی به نظام‌های بازنشستگی کشور‌ها نشان می‌دهد که ساختار بازنشستگی آن‌ها در سه لایه ذیل خلاصه می‌شود:

لایه اول: تأمین حداقل حقوق بازنشستگی توسط دولت‌ها که معمولاً به صورت اجباری می‌باشد. برای نمونه صندوق‌های بازنشستگی تأمین اجتماعی و کشوری در ایران.
لایه دوم: تأسیس صندوق‌های بازنشستگی توسط سازمان‌ها و نهادها: در این لایه هر صنف یا سازمان مبادرت به تأسیس صندوق‌های تأمین آتیه و بازنشستگی برای کارکنان خود می‌نمایند که در کنار لایه اول، پوشش مناسبی برای تأمین هزینه‌های بازنشستگی نماید.

لایه سوم: ایجاد بیمه‌های شخصی و به صورت انفرادی که شامل بیمه‌های عمر، سرمایه گذاری و مواردی از این قبیل می‌شود.
نکته بسیار مهم در خصوص مقایسه نظام بازنشستگی ایران با سایر کشور‌ها این است که در اغلب کشورها، لایه دوم بسیار تقویت شده و نقش پررنگی دارد و ساختار‌ها و نهاد‌های گوناگونی در این راستا تعریف و ایجاد گردیده اند که می‌توان به صندوق‌های DC (طرح‌های بازنشستگی با سهم مشارکت معین) اشاره نمود.

در ایران نیز در سال ۱۴۰۲ ساختار صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی (Pension Fund) توسط سازمان بورس و اوراق بهادارتدوین و ابلاغ گردید. این صندوق‌ها بدلیل ماهیتشان، منابع پایدار برای بازار سرمایه تأمین نموده و فواید زیادی برای کارکنان سازمان از قبیل شفافیت (transparency)، بازدهی بالا، انتشار ارزش روز دارایی‌های هر فرد (NAV) و ... دارد.

با توجه به اینکه هم اکنون بسیاری از نهاد‌ها و سازمان‌های بزرگ دارای صندوق‌های تأمین آتیه برای کارکنان خود هستند، استفاده از این ظرفیت جدید سازمان بورس و تبدیل ساختار فعلی صندوق‌های مذکور به صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی فواید فراوانی برای سازمان‌ها و کارمندان آن‌ها خواهد داشت.

میثم علی محمدی،مدرس دانشگاه و کارشناس ارشد پولی و بانکی

پایان مطلب