در این قحط‌الرجال تاریخی، ناچاریم به انتخاب "صیدی" خوشبین باشیم

بورس نیوز:

بی شک رخداد‌های هفته گذشته، یکی از هفته‌های به یادماندنی در تاریخ معاصر بازار سرمایه کشور را رقم زد. جایی که رسوایی اعطای تسهیلات ۱۰.۵ میلیارد تومانی جناب عشقی به خود و دوستانش آن هم با نرخ سود ۴ درصدی و دوره بازپرداخت ۱۰ ساله، همه توجه‌ها را به خود جلب کرد. 

عشقی ریاست سازمان بورس ایران که تا پیش از این و به واسطه وقایع و شرایط اسفناک بازار سرمایه، در میان اهالی و فعالان بازار سرمایه چهره‌ای شناخته شده بود، به ناگاه با انتشار نامه‌ای از سازمان بازرسی، سر از تیتر یک نشریات اقتصادی و اخبار رسانه‌های اجتماعی درآورد.

آش آنقدر شور شد و زوایای پنهان وام‌های ۴ درصدی به قدری عیان شد که جناب عشقی چاره‌ای جز استعفای پیش از اخراج نداشت. البته در هفته گذشته به عنوان یکی از نخستین رسانه‌های اقتصادی و بورسی کشور، به بررسی زوایای مختلف رخداد نامیمون وام‌های ۴ درصدی معروف به "عشقی وام" پرداختیم و در انتظار روشن شدن مواضع رسمی قوه قضائیه، خواهیم ماند اما؛ در هفته‌ای که شایعه‌ها و گمانه‌زنی‌ها در خصوص انتخاب نام رئیس جدید سازمان بورس در کانال‌ها و شبکه‌های مجازی داغ و صحبت از افرادی کم‌ نام و نشان در حوزه اقتصادی و مالی کشور بود، "حجت الله صیدی" به عنوان رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار معرفی شد.

قحط الرجالی که دامن مملکت را گرفته است:

متاسفانه یکی از دغدغه‌های چند سال گذشته روشنفکران کشور، قحط‌الرجال موجود در فضای اقتصادی و سیاسی کشور است. سال‌هاست مقالات متعددی در خصوص لطمات و عدم وجود افراد و کاندیدای شایسته در سمت‌های تخصصی کشور منتشر می‌شود و همه اذعان دارند این موضوع به اصلی‌ترین ریشه بحران کنونی کشور مبدل شده است.

نه مدیران انقلابی در سال‌های گذشته کارنامه‌ای قابل دفاع از خود بر جای گذاشته‌اند و نه در این سال‌ها، مجالی به جوان‌تر‌ها و متخصصین برای خودنمایی و پذیرفتن سمت‌های کلیدی داده شده است. 

به کاندیدای ریاست جمهوری که نگاه می‌کنیم جز چند نام همیشگی (محسن رضایی، قالیباف، زاکانی، جلیلی و ...) چیزی نمی‌بینیم و مجلس و پارلمان کشور نیز هم سال‌هاست در سیطره افرادی خاص، با موهبت‌های همیشگی است. 

به وزاری پیشنهادی دولت‌ها که نگاه می‌کنیم، جز چند تیم محدود، چند کاندیدای مسن و رفقایشان چیزی مشاهده نمی‌شود و حتی اگر در دولتی، نام این بزرگواران در لیست وزرای پیشنهادی دیده نشود، سر و کله عده‌ای جوان جویای نام با مدارک تحصیلی ناامیدکننده از دانشگاه امام صادق پیدا می‌شود که نبودنشان بسیار مفید‌تر از بودنشان است.

البته این شرایط تنها معطوف به ساختار فشل دولتی نیست و سال‌هاست حتی در بدنه صنعتی و خصوصی کشور هم شاهد ظهور انسان‌های تاثیر گذار نیستیم. شاید اگر از رانت و اعطای وام‌های کلان بانکی را به افرادی خاص چشم‌پوشی کنیم، تعداد مدیران و افراد تاثیرگذار خصوصی در صحنه صنعتی و اقتصادی کشور هم بسیار محدود است. 

متاسفانه بازار سرمایه کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست و شاید انتخاب مجید عشقی جوان و بی‌تجربه به عنوان رئیس سازمان بورس در دولت رئیسی را می‌توان اوج " قحط‌الرجال " یا " قطع‌الرجال" در فضای علمی و تخصصی کشور دانست.

حتی در هفته پیش که شاهد گمانه زنی در خصوص انتخاب افرادی با شایستگی علمی و حرفه‌ای برای تصدی ریاست سازمان بورس بودیم، شمار کاندید‌های مطرح شده، حتی به تعداد انگشتان یک دست هم نبود. (البته همان تعداد هم به زور شانتاژ خبرگزاری‌ها و داغ کردن بازار انتخابات بود)

بالاخره پس از چند روز، همای سعادت بر شانه حجت‌الله صیدی نشست تا خیال برخی از سهامداران و فعالین بازار سرمایه از نبود عشقی و شیرین کاری هایش راحت شود.

اما آیا روسای سازمان بورس بر اساس رزومه کاری و شایستگی‌های حرفه‌ای انتخاب می‌شوند؟

شاید سختگیرانه باشد، اما به نظر می‌رسید بهتر آن بود که رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، روزمه کاری مناسبی در یکی از نهاد‌های ناظر بازار سرمایه ایران را داشته باشد. حقیقتا شرایط کنونی بازار سرمایه کشور به گونه‌ای نیست که رئیس آن چند ماه و چند سالی را صرف آشنایی با وظایف و موضوعات بااهمیت بازار سرمایه کند. احتمالا شما نیز با ما هم نظر هستید که اوضاع اسفناک اقتصادی و نهاد‌های سرمایه‌گذاری در ایران، امکان آزمون و خطا را برای مدیرانش ندارد و قطعا عشقی و جناب صیدی با سوابق کاریشان توان بهبود شرایط و تغییرات شجاعانه را ندارند.

‌می‌دانیم که قرار نیست جناب عشقی و صیدی را با "گری گنسلر" رئیس کمیسون بورس و اوراق بهادار آمریکا مقایسه کنیم و به این موضوع نیز اشراف داریم که نمی‌توان همان انتظاراتی که از پرفسور و مدرس دانشگاه MIT دارند را از عضو هیات علمی دانشگاه آزاد شمال یا لیسانسه امام صادق داشت، اما بهتر بود کمی بیشتر در خصوص نحوه انتخاب و سوابق کاری افراد فکر می‌شد.

سال هاست به گرفتن تصمیمات محتاطانه از سوی حاکمان و انتخاب اشخاصی با روحیه منفعل در کشور عادت کرده‌ایم، چهره‌هایی که در بهترین حالت اوضاع را تنها خراب‌تر نمی‌کنند، اما توان تغییرات اساسی و حضور تاثیرگذار ندارند.

از دریافت جوایز متعدد گری گنسلر از جمله الکساندر همیلتون و تامار فرانکل که به پاس خدمات فوق‌العاده ایشان در سمت رئیس کمیسیون معاملات آتی ایالات متحده (CFTC) که بگذریم، ثروت ایشان از نکات قابل توجه رزومه کاری رئیس کنونی کمیسیون اوراق آمریکا است.

گنسلر به عنوان رئیس SEC، ماهانه چیزی نزدیک به ۳۲ هزار دلار دریافت می‌کند. این در حالی است که به نقل از فاکس نیوز، ثروت وی معادل ۴۰ تا ۱۱۶.۲ میلیون دلار است. 

گنسلر به خاطر فعالیت در گلدمن ساکس از دارایی‌ها و حساب‌های بازنشستگی اختصاصی بهره‌مند شد که به ترتیب ارزشی معادل ۳.۱ و ۱۲ میلیون دلار دارند، اما گزارش فاکس نیوز حاکی از آن است که سرمایه‌گذاری‌های وی روی برخی صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) اکنون بین ۳۶.۹ تا ۱۰۴ میلیون دلار ارزش دارند و بخش اصلی ثروت او را تشکیل می‌دهند.‌

می‌دانم که در نظام عدالت‌محور و حامی مستضعفان کشور ما، انتخاب مسئولین و مدیران ثروتمند جایز نیست، اما از محاسن انتخاب افرادی با اصالت اخلاقی و مالی در سمت‌های کلیدی، این است که دیگر درگیر ماجرا‌های اخذ وام‌های کم‌بهره و بلندمدت در بین مدیرانمان نمی‌شویم. ریاست سازمان بورس به دلیل افشای وام ۴ درصدی استعفا نمی‌کند و ریاست بانک مرکزی کشور هم در مضن اتهام اخذ چنین وام‌هایی قرار نمی‌گیرد. (بر اساس شایعات)

جناب صیدی، یادتان باشد سازمان بورس جای وعده‌های فضایی و پوشالی نیست

تنها کالایی که در این مملکت به دفعات معامله می‌گردد، زیر نظر هیچ واحد صنفی نیست و بابت آن هیچ مواخذه و مالیاتی در نظر گرفته نمی‌شود، وعده و وعید‌های فضایی و پوشالی مسئولین و متولیان امر است.

امیدواریم جناب صیدی تنها به دنبال انجام وظایف خود در خصوص نظارت و برقراری شرایط عادلانه سرمایه گذاری در بازار سرمایه باشد و شروع به دادن شعار‌های رنگارنگ و نشدنی نکنند.

راستی، جناب صیدی سخنان خود در خصوص ارزش واقعی هر سهم بانک صادرات در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ را به یاد دارند؟ ۲ تا ۳ دلار ارزش واقعی هر سهم بانک صادرات در سال ۱۳۹۹؟

شاید برایتان جالب باشد، در زمان مصاحبه ایشان در سال ۱۳۹۹، ارزش بازار بانک صادرات در حدود ۲۲.۰۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر دلار در بازار آزاد ۱۶.۰۰۰ تومان بود. با محاسبات دقیق و موشکافانه جناب صیدی در آن زمان که البته قیمت‌های موجود در بازار را حباب نمی‌دانستند، ارزش ۲۲.۰۰۰ هزار میلیارد تومانی بانک صادرات می‌بایست ۲۶۶ برابر تا ۳۹۹ برابر می‌شد تا وعده‌های ایشان محقق گردد.

اگر قیمت ۱۲۲ تومانی آن روز هر سهم بانک صادرات را با قیمت هر دلار ۱۶.۰۰۰ تومانی در سال ۱۳۹۹ برآورد می‌کردیم ارزش هر سهم بانک صادرات، تنها ۰.۷ سنت یا ۰.۰۰۷ دلار بود.

آیا می‌دانید قیمت امروز هر سهم بانک صادرات با دلار ۶۰.۰۰۰ تومانی چند سنت یا چند دلار است؟ 

 ۰.۳ سنت یا ۰.۰۰۳ دلار

امیدواریم ریاضی و اطلاعات جناب صیدی از بازار سرمایه قوی‌تر از پیش بینی‌های ایشان باشد 

سهام بانک صادرات که به اعتقاد و پیش بینی جناب صیدی در سال ۱۳۹۹، ارزشی معادل ۳ دلار داشت، امروز با قیمت و ارزشی معادل ۰.۰۰۳ دلار در حال دست و پا زدن در تابلوی معاملاتی است.

امیدواریم که ایشان حداقل ادعایی در خصوص آینده شاخص کل و روند آتی بازار سهام نداشته باشند تا ما هم خیالمان راحت باشد که قرار نیست دارایی هایمان نصف و یا کمتر شود.

ضمن آرزوی موفقیت برای جناب صیدی در سمت جدید و همچنین بهبود شرایط اسفناک بازار سرمایه، مطلب را با چند بیت از سروده‌های میرزاده عشقی (از هم نامان جناب عشقی) به پایان می‌رسانیم.

(البته این اشعار در حدود ۷۰ سال پیش سروده شده است و ظاهرا تا سالیان سال اعتبار دارد)

چه ذلت‌ها کشید این ملت زار         دریغ از راه دور و رنج بسیار
       ترقی اندر این کشور محال است      که در این مملکت قحط الرجال است
     خرابی از جنوب و از شمال است      بر این مخلوق، آزادی وبال است
نباید پرده بگرفتن ز اسرار          که گردد شرح بدبختی پدیدار