تجلی؛ نخستین بهره‌بردار عناصر نادر خاکی
شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، اولین شرکت پروژه‌محور در بازار سرمایه ایران است که در آذرماه سال ۱۴۰۰ پذیره‌نویسی شده و با سرمایه اولیه ۶۲۰۰ میلیارد تومان با محوریت شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات و سهامداری شرکت‌های گل گهر و چادرملو آغاز به کار کرد. این شرکت در حال حاضر ۱۳ شرکت زیرمجموعه و حدود ۲۵ معدن تحت تملک دارد. فعالیت اصلی این شرکت در حوزه فلزات آهنی و غیرآهنی، عناصر نادر خاکی و لیتیوم است. "تجلی" هنگامی که وارد بورس شد تنها ۵ پروژه در اختیار داشت، امروز سبد پروژه‌های این هلدینگ پروژه‌محور از ۱۲ پروژه به همراه ۲۴ معدن در حوزه‌های مس، طلا، لیتیوم و دیگر عناصر کمیاب خاکی تشکیل شده که گویای سرعت بالای رشد شرکت است. مالکیت "تجلی" بر معادن عناصر نادر خاکی مزیت رقابتی ویژه‌ای به این شرکت بخشیده؛ به طوری‌که تنها مجموعه دارای مجوز در این حوزه است.
"تجلی" در پروژه‌های پیشران و مهمی، چون مجتمع مس جانجا، احداث کارخانه آهن اسفنجی و ذوب و فولادسازی فولاد کردستان، گندله‌سازی صباامید غرب خاورمیانه و نیز احداث اسکله اختصاصی شرکت هیمکو (همراه، جاده ریل دریا) در بندر شهید رجایی و پروژه‌های شرکت سرمد ابرکوه، دوشادوش سهامدار عمده خود، یعنی "ومعادن"، در حال نقش‌آفرینی است و سرمایه‌گذاری گسترده‌ای روی این پروژه‌ها انجام داده است.
مرتضی علی‌اکبری، مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، بیان کرد: پروژه کلاف فولاد سرمد ابرکوه در آینده نزدیک وارد مدار می‌شود. طبق اعلام مدیران این شرکت حاشیه سود کلاف ۱۶ درصد است؛ در صورتی که حاشیه سود میلگرد که قبلا به جای کلاف تولید می‌شد ۵ تا ۶ درصد بود. در صورتی که شرکت به ظرفیت کامل تولید کلاف برسد، می‌توان تصور کرد که چیزی حدود ۷۰ درصد در سال ۱۴۰۳ به EPS شرکت «تجلی» اضافه خواهد شد. در سال ۱۴۰۴ هم کنسانتره‌سازی شرکت معدنی و صنعتی فولاد شرق خراسان وارد مدار می‌شود و به سوددهی می‌رسد.
علی اکبری با اشاره به اینکه «تجلی» پس از شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، بیشترین تعداد سهام معامله شده بین شرکت‌های همگروه را در سال ۱۴۰۲ به خود اختصاص داده است، در خصوص بازدهی سهم بیان داشت: «تجلی» در سال ۱۴۰۲ با ۵۶.۶ درصد بازدهی، عملکردی بسیار بهتر از شاخص کل، شاخص شرکت‌های سرمایه‌گذاری و شاخص صنعت داشته است؛ همچنین بازدهی سهم از ابتدای ۱۴۰۲ تا زمان برگزاری مجمع ۸۰ درصد بوده است.
علی‌اکبری با بیان اینکه پروژه‌های شرکت در شرایط مناسبی ریل‌گذاری شده است، به پروژه بزرگ معدن مس جانجا اشاره کرد و گفت: شرکت مس جانجا یکی از زیرمجموعه‌های شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات است که در حال توسعه معدن مس جانجا در استان سیستان و بلوچستان است. این معدن با ذخیره قابل برداشت ۳۱۲ میلیون تن سنگ مس، یکی از بزرگ‌ترین معادن مس کشور به شمار می‌رود.
به گفته وی، تاکنون اقدامات زیادی در این پروژه انجام شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به اخذ گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری، انجام عملیات حفاری اکتشافی به میزان ۲۷ هزار متر، ورود ماشین‌آلات جدید به معدن و اخذ جواز تاسیس و تولید مدارک مهندسی پایه در بخش احداث کارخانه تغلیظ اشاره کرد. در بخش لیچینگ، پیمانکار بخش بسترسازی انتخاب و مشغول به کار بوده و اسناد مناقصه جهت انتخاب پیمانکار برای احداث کارخانه لیچینگ نیز در دست اقدام است. طبق برنامه‌ریزی انجام شده، عملیات معدنی در این پروژه از سال آینده آغاز خواهد شد و تولید کنسانتره مس با عیار ۲۶ درصد از سال ۱۴۰۶ آغاز خواهد شد. ظرفیت کارخانه فلوتاسیون این پروژه ۱۳۰ هزار تن در سال و ظرفیت کارخانه لیچینگ آن ۳۰۰۰ تن در سال خواهد بود.
وی در خصوص پروژه فولادسازی شرکت آهن و فولاد سرمد ابرکوه گفت: این پروژه با ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تن فولاد در استان یزد است و تاکنون پیشرفت ۶۱ درصدی داشته است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان ۱۴۰۳ به بهره برداری برسد. همچنین پروژه ۱.۲ میلیون تنی آهن اسفنجی شرکت فولاد سرمد که از سال ۱۴۰۱ آغاز شده، در سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری می‌رسد و در حال حاضر پیشرفت فیزیکی آن ۴۲ درصد است.
کارخانه پایلوت به منظور فرآوری عناصر نادر خاکی در حال احداث
مدیرعامل "تجلی" با بیان اینکه پرتفوی محدوده‌های معدنی شرکت شامل عناصر نادر خاکی، عناصر استراتژیک و پلی متال و فلزات رنگین است، درباره اقدامات در بخش عناصر نادر خاکی گفت: در این حوزه ۵ معدن به مساحت کل ۶۸۰ کیلومتر مربع کشف و ۲ فقره پروانه بهره‌برداری در محدوده مونازیت با ذخیره کل ۳۲.۸میلیون تن داده شده و در حال حاضر کارخانه پایلوت به منظور فرآوری عناصر نادر خاکی در حال احداث است. در حال حاضر در مرحله استعلام از ارگان‌های ذیربط برای اخذ پروانه اکتشاف برای ۳ محدوده دیگر هستیم. کاربرد‌های عمده این عناصر در کاتالیست فلزی خاص شیشه و سرامیک، آهن‌ربا‌های قوی و قطعات الکترونیکی (ترانزیستور‌ها و تراشه‌ها) و هوا‌وفضا است.
وی با اشاره به اهم فعالیت‌ها در حوزه عناصر استراتژیک گفت: ۸ محدوده با پتانسیل لیتیم در اختیار داریم که پروانه اکتشاف ۵ فقره آن اخذ شده و اقدامات لازم برای اخذ ۳ محدوده دیگر در جریان است که به زودی انجام می‌شود. هم اکنون گردآوری مطالعات صورت‌گرفته در حوزه فرآوری، تدوین طرح اکتشاف مقدماتی و تفصیلی، اتمام عملیات اکتشاف سیستماتیک مرحله شناسایی و پی جویی، بررسی فرآیند استحصال و مرحله دوم تست آزمایشگاهی نیز انجام شده است.
اهم برنامه‌های "تجلی" در سال ۱۴۰۳
وی در خصوص برنامه هیأت‌مدیره برای سال ۱۴۰۳ توضیح داد: افزایش میزان مشارکت در حوزه اکتشاف و بهره‌برداری از معدن و محدوده‌های معدنی پرپتانسیل، افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه عناصر نادر خاکی و عناصر استراتژیک و نیز عناصر غیرفلزی، مشارکت با دانشگاه‌های معتبر و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه صنایع معدنی و فلزی، پیشنهاد افزایش سرمایه جدید و افزایش سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی مهم‌ترین برنامه‌های سال جاری شرکت «تجلی» است.
