صنعت کارگزاری در حال دست و پا زدن برای بقا

علی بهشتی روی، مدیرعامل کارگزاری مهرآفرین، در گفتگو با بورس‌نیوز بیان کرد: رکود کلی بازار سرمایه از سال ۹۹ به بعد، یکی از مهم‌ترین دلایل رکود صنعت کارگزاری است. افزایش ریسک‌های سیستماتیکی که در مدت اخیر به بازار سرمایه تحمیل شده، مانع رونق بازار بوده و با توجه به اینکه صنعت کارگزاری تک محصولی است، صرفا کارمزد را از مشتری دریافت می‌کند و تنها منبع درآمد آن کارمزد است، این مورد به یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد مشکل در شرکت‌های کارگزاری تبدیل شد.

وی افزود: از سوی دیگر مقام قانون‌گذار و ناظر نیز با توجه به افزایش درآمد‌های کارگزاری در سال ۹۸و۹۹ برخی الزامات را برای شرکت‌های کارگزاری در نظر گرفت؛ (از جمله افزایش سرمایه‌های شرکت‌های کارگزاری، مبحث مالکیت ساختمان و متراژ مشخصی از بنا برای شرکت‌های کارگزاری و در عین حال بحث داشتن OMSهای اختصاصی و از سوی دیگر دریافت سهمی از کارمزد کارگزاری‌ها جهت تزریق به صندوق توسعه) همه این موارد سبب شد که تصمیمات بر مبنای درآمد سال ۹۸ و ۹۹ گرفته شود و این تصور به وجود آمد که این درآمد همواره تداوم خواهد داشت.

 بیش از ۵۰ درصد شرکت‌های کارگزاری درگیر زیان عملیاتی هستند

بهشتی روی عنوان کرد: زمانی که تصمیمات بر این مبنا اتخاذ شدند، نقدینگی را توسط این تصمیمات از شرکت‌های کارگزاری خارج کردند و با خروج نقدینگی، شرکت‌های کارگزاری با انبوهی از طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای از جمله بحث OMS و بحث مالکیت ساختمان و حتی بحث منابع انسانی مواجه شدند؛ چراکه باید رشد سال ۹۸ و ۹۹ را با وجود کمبود پرسنل جبران می‌کردند.

وی ادامه داد: پس از اینکه روند نزولی در بازار سرمایه ایجاد شد، درآمد‌ها کاهش پیدا کرد و کماکان هزینه‌ها بالا بود. مجموع این عوامل سبب شد که شرکت‌های کارگزاری به مشکل بربخورند و به نوعی وارد زیان شوند.

مدیرعامل کارگزاری مهرآفرین گفت: تا زمانی که ریسک سیستماتیک به طور کلی از سر بازار سرمایه حذف نشود و مجددا رونق به بازار برنگردد، نمی‌توان افزایش درآمد کارگزاری‌ها را متصور شد. در صورت تداوم روند فعلی، آینده روشن و خوشایندی برای صنعت کارگزاری قابل پیش بینی نیست. در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد شرکت‌های کارگزاری درگیر زیان عملیاتی هستند و به نوعی این صنعت در حال دست و پا زدن برای بقا است.

وی ادامه داد: طبیعتاً در صورتی که در شرکت‌های کارگزاری مشکل ایجاد شود، به عنوان اولین ویترین صنعت مالی و بازار سرمایه، سینگنال مثبتی به فعالان و سرمایه گذاران القا نخواهد شد؛ چراکه همواره فرض بر سودآوری فعالیت کارگزاری‌ها و دریافت کارمزد توسط آن‌ها جدا از شرایط مثبت یا منفی در بازار سرمایه، بوده است. با توجه به تصمیمات کلانی که اتخاذ شده که بسیاری از این تصمیمات نیز در بدنه بازار سرمایه صورت گرفته، می‌توان گفت که شرایط بحرانی لحاظ نشده است.

بهشتی روی یادآور شد: متاسفانه زمانی که یک بحران اتفاق می‌افتد، به جای علت یابی جهت اصلاح منشا بحران، صرفا نتیجه آن در نظر گرفته شده و توسط کنترل و نظارت برای جلوگیری از آن اتفاق تلاش می‌شود، اما هیچ گاه مسئله موجود ریشه یابی نمی‌گردد.

ضرورت کاهش وابستگی بازار سرمایه به صندوق توسعه ملی

وی با بیان اینکه در اولین جلسه سال ۱۴۰۱ بحث کاهش سهم صندوق توسعه ملی را مطرح کرده است، افزود: از سال ۱۴۰۱ تا امروز، این سهم کاهش پیدا کرده و این مسئله یکی از معضلاتی بوده که همواره وجود داشته است؛ بنابراین از یک طرف از سوی نهاد ناظر و تصمیمات سیاست کلان ضربه وارد می‌شود و از سوی دیگر ریسک‌های سیستماتیک و مباحث نظامی و سیاسی نیز به قوت خود باقی هستند.