بازار سرمایه مظلوم واقع شده است

ابراهیم سماوی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بورس نیوز، درباره وضعیت بازار سرمایه اظهار کرد: بعد از رشد بازار سرمایه از سال ۹۸ تا اواسط ۹۹ بسیاری از سهم‌ها بیش از ارزش عادی رشد کرده بودند. براساس سیاست‌هایی که دولت وقت داشت، تصمیم گرفت سهام شرکت‌های بزرگی مانند شستا در قالب صندوق‌های دارایکم و پالایش یکم واگذار کند تا بتواند از بازار سرمایه تامین مالی انجام دهد که به دنبال آن حجم نقدینگی تکرارنشدنی وارد بازار سرمایه شده و بازار ضریب نفوذی تجربه کرد که پیش از آن وجود نداشته است.

وی افزود: با توجه به اینکه حتی بسیاری از سهام ریزش داشتند و با محدوده ارزندگی خود در مبنای ارزش ذاتی رسیدند، اما آنچنان که باید و شاید به بازار سرمایه توجهی نشد.

کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: دولت سابق با توجه به سیاست‌های انقباضی ترجیح داد که بازار سرمایه در رکود بماند و از آن طرف بتواند حجم نقدینگی و تورم را روی کاغذ کنترل کند و تا حدی نیز در این بخش موفق شد. اما این کار منجر به رکود بخش واقعی اقتصاد و بازار سرمایه شد.

سماوی بیان کرد: اگر به بازار‌های موازی مانند دلار و سکه نگاه کنیم، می‌بینیم که بازار سرمایه بسیار مظلوم واقع شده و از سال ۱۴۰۳ هیچ ریسک سیستماتیکی نبوده که سایه آن بر بازار سرمایه نبوده باشد.

وی خاطرنشان کرد: ما ریسک‌های سیستماتیک مانند شهادت رئیس جمهور، تشدید درگیری‌های منطقه و حمله مستقیم ایران به رژیم صهیونیستی و... که هنوز هم این فضا ادامه دارد در بازار وجود دارد و نشان دهنده این است که حتی اگر سیاستگذار نیز بخواهد تغییر رویه دهد، مهم این است که سایه ریسک‌های سیستماتیک بر بازار سرمایه کم باشد. 

این کارشناس بازار سرمایه در این باره توضیح داد: آن طور که باید و شاید شرکت‌ها نسبت به دوره مشابه رشد چندانی نداشتند. بسیاری از صنایع با توجه به کسری برق نتوانستند از ظرفیت خود در فصل تابستان استفاده کنند. این روند برای شرکت‌هایی که از گاز به عنوان سوخت خوراک استفاده می‌کنند، مانند پتروشیمی‌ها و سیمانی‌ها در زمستان نیز با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. پس ناترازی انرژی همچنان ادامه دارد و اثرگذار است. 

مهم‌تر از آن بحث شکاف نرخ ارز نیما و بازار آزاد است که در واقع این فاصله زیاد بوده است. هرچند که سیاستگذاران فعلی صحبت از کاهش آن داشتند و دلار نیما روند رشد نسبی را تجربه کرده، اما فاصله همچنان زیاد است. آنقدر که بهای تمام شده شرکت‌های کامودیتی محور صادراتی افزایش و نرخ رشد هزینه‌ها بالغ بر ۵۰ درصد بوده است. اما نرخ فروش این شرکت‌ها به دلیل فاصله بین دلار آزاد و دلار نیما رشدی را ثبت نکرده که این باعث شده حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص دچار روند نزولی شود. این‌ها عواملی است که بر بازار سرمایه اثرگذار است.

سماوی درباره صندوق‌های با درآمد ثابت نیز بیان کرد: سقف خرید سهام صندوق‌های با درآمد ثابت ۵ درصد افزایش یافت. درحالی که بسیاری از سهام ارزنده هستند، اما بازار باتوجه به ریسک‌های سیستماتیکی که وجود دارد از

جذابیت کافی برخوردار نیست؛ بنابراین این صندوق‌ها از ظرفیت‌های خود در شرایط فعلی استفاده نمی‌کنند تا شاهد حمایت و هدایت بازار باشیم. طبق گفته برخی منابع، حدود ۶۰۰ همت صندوق‌های درآمد ثابت وجود دارد که ۵ درصد آن حدود ۳۰ همت می‌شود. اما در شرایط فعلی بعید است که این میزان به صورت فوری به بازار تخصیص یابد. دستورالعمل‌ها هرچند کمک کننده هستند، اما مشکل، اساسی است و تا زمانی که ریسک‌های سیستماتیک فرامرزی حل نشود کمک‌های کوچک نیز چندان موثر واقع نخواهد شد.

پایان مطلب