فاصله معنادار صنعت گردشگری ایران با رقبای منطقه‌ای خود
به گزارش بورس نیوز، در قلب خاورمیانه، جایی که تاریخ و تمدن با طبیعت بکر و شگفت‌انگیز درهم‌آمیخته، گنجینه‌ای گران‌بها نهفته است که می‌تواند دروازه‌های ثروت و شکوفایی را به روی ایران بگشاید؛ این گنجینه همان صنعت گردشگری است! ایران سرزمینی با هزاران سال قدمت و آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری ارزشمند از تخت‌جمشید باستانی تا مساجد فیروزه‌ای اصفهان، از کویر‌های اسرارآمیز تا جنگل‌های سرسبز شمال، این سرزمین، موزه‌ای زنده است که هر گوشه آن داستانی برای گفتن دارد.
اما افسوس که این گنجینه گران‌بها، آن‌گونه که شایسته است به جهانیان معرفی نشده درحالی‌که رقبای منطقه‌ای با برنامه‌ریزی‌های دقیق و سرمایه‌گذاری‌های کلان، موفق شده‌اند تا بازار‌های جهانی گردشگری را فتح کنند، ایران همچنان با چالش‌های ریزودرشت دست‌وپنجه نرم می‌کند و فاصله‌ای معنادار بین این سرزمین افسانه‌ای و جایگاه واقعی آن در نقشه گردشگری جهان وجود دارد که باعث شده تا فرصت‌های اقتصادی بی‌شماری را از دست دهیم و فراتر از کلیشه‌های تکراری و اخبار منفی، تصویری از مردمانی مهمان‌نواز، فرهنگی غنی و طبیعتی بکر و دست‌نخورده به جهانیان نشان دهیم.
به نظر شما چگونه می‌توان این فاصله را پر کرد؟ پاسخ این سؤال، کلید گشایش دروازه‌های ثروت و شکوفایی اقتصادی برای ایران است.
جایگاه صنعت گردشگری ایران در منطقه و جهان
ایران با بیش از یک میلیون و یک‌صد هزار اثر ثبت‌شده، یکی از غنی‌ترین کشور‌های جهان از نظر جاذبه‌های گردشگری است و با تنوع آب‌وهوایی بی‌نظیر و شرایط جغرافیایی خاصش از کویر‌های گرم و سوزان تا جنگل‌های سرسبز و کوه‌های پوشیده از برف، یک مقصد ایده‌آل برای گردشگری است و برای افراد با هر سلیقه و خواسته‌ای، مکانی زیبا برای آرامش و استراحت در اختیارشان قرار می‌دهد.
اما متاسفانه با وجود پتانسیل‌های گردشگری بی‌شمار، ایران هنوز نتوانسته به جایگاه حقیقی خود در صنعت گردشگری برسد. گزارش‌های سازمان جهانی گردشگری، گواه این است که ایران در جذب گردشگران خارجی از رقبای منطقه‌ای خود مانند ترکیه، امارات متحده عربی و عربستان سعودی، عقب‌مانده و عملکرد ضعیف‌تری داشته است.
چالش‌های صنعت گردشگری ایران
در پس پرده شکوه و جلال ایران باستان، صنعت گردشگری، گنجینه‌ای است که می‌تواند دروازه‌های ثروت و شکوفایی را به روی این سرزمین بگشاید؛ اما موانعی سد راه شکوفایی این صنعت با پتانسیل بالا شده‌اند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
موانع سیاسی و بین‌المللی
تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های سیاسی، مانع از سرمایه‌گذاری‌های کلان و خارجی در این بخش می‌شوند و باعث شده‌اند تا تصویری مخدوش از ایران در اذهان جهانیان نقش ببندد که مانع از سفر آنها به ایران می‌شود.
تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های سیاسی، تأثیرات منفی گسترده‌ای بر صنعت گردشگری ایران داشته‌اند. یکی از این تأثیرات این است که شرکت‌های خارجی به دلیل ترس از تحریم‌های ثانویه و مشکلات مربوط به نقل‌وانتقالات مالی از همکاری با ایران خودداری می‌کنند. این امر مانع از انتقال دانش و فناوری‌های نوین به صنعت گردشگری ایران می‌شود و در نتیجه آن، این صنعت از رقابت با رقبای منطقه‌ای عقب می‌ماند.
همچنین رسانه‌های خارجی با ارائه تصویری ناامن و مخدوش از ایران باعث ایجاد ترس و نگرانی در گردشگران شده و مانع از سفر آنها به ایران می‌شود.
ضعف زیرساخت‌های گردشگری
ضعف زیرساخت‌های گردشگری در ایران، مثل یک بیماری مهلک است که به جان صنعت گردشگری افتاده و مانع از میزبانی شایسته کشور از گردشگران خارجی می‌شود. کمبود هتل‌های مناسب، فرودگاه‌های مدرن، عدم برخورداری از جاده‌های استاندارد و سایر زیرساخت‌های لازم، مانع از ارائه خدمات با کیفیت به گردشگران می‌شود.
برای مثال سفر به برخی از مناطق گردشگری به دلیل عدم گستردگی شبکه هوایی کشور با هواپیما امکان‌پذیر نیست و مسافران ناچار به تهیه بلیط اتوبوس هستند و شاید این موضوع به سبب عدم داشتن وقت کافی برای همه گردشگران خارجی خوشایند نباشد.
مشکلات مربوط به ویزا
گرفتن ویزا برای سفر به ایران، مثل عبور از یک مسیر پُرپیچ‌وخم و طولانی است که خیلی از گردشگران را خسته و از سفر به ایران منصرف می‌کند. با مشکلات صدور ویزا، انگار یک مانع بزرگ جلوی راهشان گذاشته شده که برنامه‌ریزی آنها را با مشکل مواجه می‌کند و تهیه بلیط هواپیما را به تأخیر می‌اندازد.
کمبود تبلیغات و بازاریابی
تبلیغات و بازاریابی مناسب برای معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران در سطح بین‌المللی، ناکافی است و آن‌طور که باید و شاید، زیبایی‌های ایران را به دنیا نشان نمی‌دهیم. تبلیغات و بازاریابی‌مان کم است و خیلی‌ها اصلاً نمی‌دانند ایران چه گنجینه‌های ارزشمندی دارد. مثل این که گنج‌های پنهان را در یک صندوق گذاشته‌ایم و درش را قفل کرده و همه دنیا را از دیدن این زیبایی‌های بی‌بدیل محروم کرده‌ایم.
عدم تنوع در خدمات گردشگری
گردشگرانِ امروزی، خواهان کسب تجربه‌های متنوع و هیجان‌انگیز هستند، اما در ایران، عمدتاً بر جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی تمرکز شده است و تنوع کافی در ارائه خدمات گردشگری طبیعی، ورزشی و تفریحی وجود ندارد. درست مثل این که یک سفر رنگین را تنها به چند غذای ساده محدود می‌کنیم درحالی‌که در مطبخ کلی غذا‌های رنگارنگ داریم.
مشکلات مربوط به حمل‌ونقل
سیستم حمل‌ونقل عمومی در ایران، ناکارآمد و فرسوده است و این موضوع باعث شده تا گردشگران برای جابه‌جایی و رفت‌وآمد با مشکل مواجه شوند. گاهی حتی تهیه بلیط هواپیما یا اتوبوس نیز دشوار است و این موضوع با ایجاد چهره‌ای نامطلوب از ایران، مانع از سفر مجدد گردشگر خواهد شد.
اصلاً شاید گردشگر دوست داشته باشد که با قطار سفر کند؛ اما عدم پوشش‌دهی گسترده شبکه ریلی و مشکلات مربوط به خرید بلیط قطار، چالش‌هایی است که با آنها مواجه می‌شود.
راهکار‌های توسعه صنعت گردشگری
باتوجه‌به پتانسیل بالای صنعت گردشگری ایران، رفع چالش‌های موجود و اتخاذ راهکار‌های مناسب، می‌تواند این صنعت را به یکی از مهم‌ترین منابع درآمدزایی و اشتغال‌زایی و همچنین رونق اقتصادی در کشور تبدیل کند. از جمله راهکار‌های توسعه این صنعت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
رفع موانع سیاسی و بین‌المللی: با بهبود روابط سیاسی با کشور‌های خارجی و رفع تحریم‌های اقتصادی، می‌توان زمینه را برای سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت گردشگری ایران فراهم کرد و چهره واقعی ایران و مردمان مهمان‌نواز آن را به جهانیان نشان داد.
توسعه زیرساخت‌های گردشگری: سرمایه‌گذاری در ساخت هتل‌های مدرن، فرودگاه‌های بین‌المللی، جاده‌های استاندارد و سایر زیرساخت‌های لازم از مهم‌ترین راهکار‌ها برای توسعه صنعت گردشگری است.
تسهیل فرایند صدور ویزا: ساده‌کردن فرایند صدور ویزا گردشگری و سرعت‌بخشیدن به روند صدور آن می‌تواند باعث جذب گردشگران بیشتر شود.
تبلیغات و بازاریابی مناسب: تبلیغات و بازاریابی گسترده برای معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران در سطح بین‌المللی، ضروری و الزامی است.
تنوع در خدمات گردشگری: خدمات گردشگری در بخش‌های گردشگری تفریحی، ورزشی و طبیعی باید تنوع بیشتری داشته باشد و خدمات بهتری در این بخش‌ها ارائه شود تا بتوان پاسخگوی خواسته‌ها و نیاز‌های مختلف گردشگران بود.
بهبود سیستم حمل‌ونقل: نوسازی و توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی از جمله خطوط ریلی، جاده‌ای و هوایی کشور برای توسعه صنعت گردشگری کشور ضروری است. دسترسی آسان به بلیط اتوبوس و هواپیما همچنین امکان تهیه آسان‌تر بلیط قطار برای گردشگران خارجی، می‌تواند نقش مهمی در توسعه گردشگری داشته باشد.
آموزش نیروی انسانی: آموزش نیروی انسانی متخصص در حوزه گردشگری، برای ارائه خدمات با‌کیفیت به گردشگران از دیگر راهکار‌ها برای توسعه این صنعت است.
ایران، سرزمینی با گنجینه‌های بی‌بدیل تاریخی، فرهنگی و طبیعی است که پتانسیل عظیمی برای تبدیل‌شدن به یکی از مقاصد برتر گردشگری در جهان را دارد؛ اما متاسفانه، فاصله‌ای معنادار میان جایگاه واقعی این سرزمین و موقعیت کنونی آن در صنعت گردشگری جهانی وجود دارد. موانع سیاسی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات مربوط به ویزا، کمبود تبلیغات و بازاریابی، عدم تنوع در خدمات گردشگری و مشکلات حمل‌ونقل از جمله چالش‌هایی هستند که مانع از شکوفایی کامل صنعت کشور در کشور شده‌اند.
توسعه صنعت گردشگری فرصتی برای معرفی فرهنگ غنی و مهمان‌نواز ایرانیان به جهانیان، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی و تقویت ارتباطات بین‌المللی است. بیایید با تلاش و همت جمعی برای توسعه این صنعت و داشتن ایرانی آبا‌دتر تلاش کنیم.
