ورق برگشت

به گزارش بورس نیوز، با توجه به اینکه افت سنگین دیروز بازار، یک افت هیجانی و غیر منطقی بود و بیشتر از هر چیز، از ترس و واهمه بخشی از فعالان بازار و... نشأت می گرفت، لذا در بازار امروز ورق برگشت و قیمت ها در سهام دارای فاند قوی بنیادی، رو به فزونی نهاد. پیش از این نیز بارها و بارها از مزیت ها و ارزندگی سهام بنیادی بازار سخن گفته بودیم و فعالان بازار را از قرار گرفتن در وضعیت فروش و خروج از سهام ارزنده بازار، بر حذر داشته بودیم.

«بورس تهران»
شاخص کل بورس تهران پس از یک ریزش سنگین دو روزه، در جریان معاملات امروز به لطف حضور موثر سهامداران بزرگ در سمت خرید، به محدوده مثبت بازگشت. این تغییر مرهون افزایش تقاضای سهامداران عمده و بازیگران خرد در گروه‌های بزرگ‌تر است و در گروه‌های کوچک‌تر هنوز از شدت عرضه‌ها کاسته نشده است. شناوری پایین‌تر سهم‌های کوچک که پیش از این در صف‌های خرید و رشد شتابان قیمت تجلی می‌کرد، اکنون مجال خروج به سهامداران نمی‌دهد و شاخص هم‌وزن را با خود به پایین می‌کشد.

به هرحال پس از دو ریزش دسته‌جمعی قیمت‌ها، شاخص کل در معاملات امروز با برتری تقاضا در نماد شرکت‌های بزرگ توانست از کف خود اندکی ارتفاع بگیرد. نماد اغلب شرکت‌های بزرگ پالایشی، فلزات، معدنی، پتروشیمی و بانکی‌ها جزو حامیان شاخص کل در معاملات امروز هستند. خریدهای قدرتمند سهامداران عمده در این طیف از سهم‌ها ، نقش پررنگی در سبزپوشی اصلی‌ترین نماگر بازار سهام داشت. البته در نمادهای پالایشی شاهد حضور پررنگ‌تر سهامداران خرد در خرید و بیشترین تاثیرگذاری مثبت بر شاخص هستیم. به طور کلی، شناوری بالای این دسته از سهم‌ها در کنار اهرم‌های بنیادی نسبتا قوی و عدم رشد هیجانی قیمت در رالی سهام، بخش زیادی از عرضه‌های اخیر را در خود حل کرد و به این ترتیب، در بخشی از بازار شاهد توقف روند اصلاحی قیمت و برقراری تعادل بودیم. این بخش از بازار عملا حدود 70 درصد از ارزش بازار را در اختیار دارند و به گروه‌های بزرگ شناخته می‌شوند.

«حرکت به سمت توازن»
با وجود نقش حمایتی بزرگان از شاخص کل، شاخص هم‌وزن با ریزش 2.4 درصدی به چهارمین افت متوالی خود در معاملات امروز ادامه داد. چنین حدی از واگرایی بین دو نماگر اصلی بازار نشان می دهد که به‌رغم رشد بزرگان، در کوچک‌ترها، همچنان عرضه شدید است.

قبل از هر چیز باید بدانیم که شاخص کل‌ هم‌وزن از ابتدای سال تا اوج تاریخی خود در سیزدهم مهرماه ، 195 درصد رشد کرده بود. این در حالی بود که شاخص کل طی این مدت ، 83 درصد رشد یافت. این اختلاف شدید بازدهی بین دو نماگر اصلی بازار، نتیجه صعود شتابان قیمت در گروه‌های کم‌شناور و کوچک‌تری نظیر زراعت، غذایی‌ها، دارویی‌ها، سیمانی‌ها و ماشین‌سازان و طیف گسترده‌ای از سهم‌ها که ارزش بازار به مراتب کم‌تری دارند، بوده است. این رشد نامتوازن در بازار سهام، بسیاری از تحلیلگران را بر آن داشت تا از ابتدای شهریور نسبت به روندهای هیجانی در این گروه‌ها هشدار دهند و سرمایه‌گذاران و به خصوص بازیگران تازه‌وارد و اصطلاحا غیرحرفه‌ای را از خرید سهام غیربنیادی که قیمت آن توجیهی از منظر سودآوری ندارد بر حذر دارند؛ اما رشد بی‌وقفه ای که با ورود پول‌های داغ میسر شد و تحلیلگران را شگفت‌زده کرد، مجالی برای چنین تاملی باقی نگذاشت تا اینکه قدرت تقاضا تمام شد و بازار در مسیر اصلاح افتاد.

حال، همان هیجان خرید در مسیر منفی و به شکل صف فروش پدیدار شده است. امروز 200 نماد از 323 نماد که فقط 16 درصد از ارزش کل بازار را در اختیار دارند، با فشار شدید فروش مواجه و ضمن تحمل صف فروش 410 میلیارد تومانی، در پایین‌ترین حد قیمت روزانه به کار خود پایان دادند. چنان که ملاحظه می‌شود بخش عمده صف‌ها که خود را در تداوم ریزش شاخص هم‌وزن نمایان کرده نتیجه سقوط قیمت در 16 درصد از کل بازار است.

«دوگانگی در بازار سرمایه»
طی هفته های اخیر ورود نقدینگی جدید، شاخص ها و به ویژه شاخص هم وزن بازار سرمایه را با رشدی شارپ مواجه ساخت. برخی صنایع و سهام کوچک طی 6 ماه نخست سال 3 تا 10 برابر رشد قیمتی را تجربه کردند واین رشد حباب گونه، فقط به دلیل سبکی در حرکت و جو سازی های رسانه ای محقق شده و پشتوانه بنیادین نداشته است. از دیگر سو ، قیمت سهام شرکت های بزرگ به دلایل مختلف (مهمترین شان عرضه بی مهابا و تکنیکی حقوقی های بزرگ) کمتر از میزانی که مبانی بنیادین شان توجیه میکند، رشد کرده است.
اکنون فعالان بازار با مجموعه ای از قیمت های حبابی در بخش عمده ای از سهم های کوچک و قیمت های نسبتا جذاب در شرکت های بزرگ مواجهند.
قاعدتا راه این دو گروه طی امروز و روزهای آینده از یکدیگر جدا شده و "تعادل" تا حدی به بازار باز خواهد گشت.

حافظ عزیزی نقش _مدیر گروه تحلیل و مطالعات بازار کارگزاری اردیبهشت ایرانیان