پیشنهادی برای روان تر شدن معاملات بازار سرمایه
به گزارش بورس نیوز، پیش نویس طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار انتقادات و پیشنهاداتی به همراه داشته است.
مهدی ساسانی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: با توجه به آن که حدود ۱۶ سال از زمان تصویب قانون بازار اوراق بهادار گذشته، این قانون نیازمند بازنگری است و این بازنگری و احتمالاً اصلاح یا افزودن برخی بندها به قانون بازار اوراق بهادار، نکته مثبتی برای بازار سرمایه ما تلقی می شود که با آن موافق هستم. در پیش نویس قانون جدید البته بخش های بسیار مثبتی همچون الزام به پرداخت سود مجامع در ۳ ماه به جای ۸ ماه و وضع برخی محدودیت‌های قانونی برای ناشران به منظور حفظ منافع سهامداران نیز مشاهده می شود؛ اما در کنار نکات مثبتی که در پیش نویس طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار وجود دارد، بندهایی هم وجود دارد که تصویب و اجرای آنها در آینده می‌تواند مشکلاتی در بازار سرمایه ما ایجاد کند و چه بهتر که قبل از آنکه قانون به مرحله اجرا رسیده و مشکل‌ساز شود، آسیب‌شناسی شده و بعد از چکش کاری ها و پردازش های لازم قانون به صورت مطلوب تری تدوین و اجرا گردد. تمامی قسمت هایی که در پیش نویس طرح قانون بازار اوراق بهادار منتشر شده مورد انتقاد فعالان بازار سرمایه نبوده و فقط برخی از بندهایی که در این پیش‌نویس مطرح شده و شائبه فساد بیشتر در آینده را ایجاد می کند مورد انتقاد فعالان بازار سرمایه واقع شده است.
وی افزود: بنابراین انتقادات فعالان بازار سرمایه چندان هم بیراه نیست. کما اینکه معاون حقوقی دادگستری استان تهران هم ۲۰ ایراد به قانون پیش‌نویس طرح قانون بازار اوراق بهادار وارد کرده و ازعان داشته اند که برخی بندهای این پیش‌نویس مغایر با قانون اساسی است. در چنین شرایطی بهتر است پیش‌نویس طرح قانون بازار سرمایه در همین بازار و توسط فعالانی که برای این بازار نگران هستند و دل می‌سوزانند مورد بررسی قرار گرفته و ابهامات و ایرادات مربوطه اصلاح شود. البته که انتقادات مطرح شده توسط فعالان بازار سرمایه به منزله نزول جایگاه بازار سازمان بورس اوراق بهادار نیست. شاید برخی از نکات توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مثبت ارزیابی شده، اما فعالان بازار سرمایه که در دل این بازار مشغول فعالیت هستند و احساس می‌کنند که برخی از مفاد این قانون می‌تواند در آینده به بازار سرمایه آسیب برساند، تلاش می‌کنند با طرح انتقادات و پیشنهادات خود مشکلات پیش‌نویس مذکور را در دل خانواده حل کنند. به طور کلی با اصلاح و بازنگری قانون بازار اوراق بهادار بعد از ۱۶ سال موافق هستم، اما با تمامی بند هایی که در پیش نویس ارائه شده مطرح شده موافق نیستم. امیدواریم به پیشنهادات و انتقادات فعالان بازار سرمایه بها داده شود و طرحی که قرار است در نهایت در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی نهایی قرار بگیرد، فاقد هرگونه ابهام ایراد و شائبه ای باشد.
رفتار سلیقه ای ناظران، معضل بازار سرمایه
ساسانی در رابطه با تأثیر قانون بازار اوراق بهادار بر وضعیت معاملات و روند بازار سرمایه اظهار کرد: بخشی از مشکلاتی که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم به اقداماتی که در ماه‌های قبل انجام شده، باز میگردد. برخی اقدامات و رفتارهای ناظران بازار سرمایه در بعضی موارد بر وضعیت فعلی بازار سرمایه اثر گذار بوده است. البته که ناظران بازار سرمایه باید بر انجام معاملات نظارت داشته باشند، اما این که ناظران تا چه حد می بایست سلایق شخصی خود را دخالت دهند، می تواند ایجاد ابهام کند. در بسیاری از موارد رفتارها و اقدامات ناظران در نمادهای مختلف و در برخورد با برخی فعالان بازار سرمایه، رفتارهایی سلیقه‌ای بوده و همین رفتارهای سلیقه‌ای موجب تشدید رخوت بازار سرمایه شده است. برای مثال مادامی که شرایط به نحوی است که امکان شکل گیری صف خرید و فروش در بازار سرمایه وجود دارد، نمی توان به برخی فعالان حقیقی بازار سرمایه ایراد گرفت که چرا در صف خرید یا فروش قرار گرفته و ایجاد هیجان مثبت یا ترس و رعب و وحشت کرده‌اند! نمی‌توان ابزاری را در بازار ارائه کرد و برخی فعالان بازار سرمایه را به سبب استفاده از آن ابزار توبیخ کرد. برخی مسائل از زوایای مختلف، متفاوت به نظر می رسند. از منظر متولیان بازار سرمایه شاید تقویت نظارت، موجب کاهش تخلفات شود؛ ولی از نگاه فعالان بازار سرمایه شاید تشدید نظارت ها و سخت گیری ها و دخالت ها موجب کاهش انگیزه فعالیت در این بازار شده و چه بسا عده ای از فعالان بازار سرمایه به سمت بازارهایی همچون بازار رمزارزها فارکس و... که نظارت و حساسیتی بر رفتار معامله گران این بازارها نیست، هدایت شوند.
وی تصریح کرد: افت چشمگیر ارزش معاملات اگرچه تا حدودی به خاطر ضرر و زیانی است که به بسیاری از فعالان بازار سرمایه تحمیل شده، اما واقعیت این است که این روزها خیلی از فعالان بازار سرمایه، انگیزه کافی برای معامله ندارند و سختگیری های بی مورد و نفوذ سلیقه ناظران بر روی معاملات در این بی‌انگیزگی بی‌تأثیر نبوده است.
ضرورت تعریف صریح تخلفات و مجازات یکسان متخلفان
این کارشناس بازار سرمایه در مورد حد و حدود اختیارات سازمان بورس گفت: به نظر می‌رسد باید هر شخصی در هر جایگاهی که قرار دارد، حوزه فعالیت تعریف شده ای داشته باشد و ضمنا برای تخلفات در تابلوی معاملات تعریفی ارائه شود که ناظران طبق آن عمل کنند. گاهی اوقات اگر یک شخص حقیقی رفتاری در معاملات خود داشته باشد از دید ناظران رفتار تخلف است، ولی اگر همان رفتار توسط یک حقیقی دیگر و یا یک حقوقی در نماد دیگری انجام شود، چه بسا که ناظر بازار آن رفتار را تخلف در نظر نگیرد! این اعمال سلیقه‌های شخصی شائبه هایی ایجاد می کند که می‌تواند آزاردهنده باشد. تخلفات در قانون باید شفاف باشد و برای متخلفان، تنبیه و مجازاتی یکسان در نظر گرفته شود.
پیشنهادی برای روان تر شدن معاملات
ساسانی با اشاره به پیشنهادی برای روان تر شدن معاملات بازار سرمایه، خاطر نشان کرد: یکی از مواردی که می تواند در طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار مورد بررسی قرار گیرد و بندی در قانون به آن اختصاص داد، دستورالعمل رفع گره معاملاتی است. در سنوات گذشته هر بار نمادی در صف خرید یا فروش قفل می شد، حجم مبنا، یک شده و دامنه نوسان به دو برابر افزایش پیدا می کرد تا سهم از گره خارج شود. اما مدتی است که وقتی سهم مشمول رفع گره معاملاتی می شود، فقط دامنه نوسان دو برابر می‌شود و حجم مبنا تغییری نمی‌کند. به همین خاطر هم گره معاملاتی باعث باز شدن قفل صف های فروش نمی شود. پیشنهاد می شود همچون گذشته در گره معاملاتی علاوه بر افزایش دامنه نوسان حجم مبنای معاملات هم، یک باشد تا معاملات روان تری شاهد باشیم.
