آزادسازی واردات انواع خودرو برای عموم جامعه
بورس نیوز:
صنعت خودرو در ایران به عنوان یکی از صنایع بزرگ و مهم کشور، با بیش از ۶۰ سال سابقه فعالیت، نقش مهمی در اقتصاد و توسعه صنعتی ایران دارد. با وجود مشکلاتی مانند تحریم ها، کاهش فروش داخلی و خودروسازی، صنعت خودرو در ایران همچنان در حال توسعه و پیشرفت است و تلاش های بسیاری برای بهبود کیفیت و ارتقای تولیدات انجام می شود.
واردات خودرو را به بیراهه نکشید
علی خسروانی، کارشناس بازار خودرو در گفتوگو با بورسنیوز بیان کرد: آزادی واردات خودرو، مصوبه پارسال مجلس و تأکید دوباره آن (مصوبه واردات خودروهای دستدوم) موضوعی نیست که از جانب وزارت صمت در حال اجرایی شدن، باشد. این شکل آزادی واردات نیست و به بیراهه کشاندن آن تلقی میشود. معتقدم که واردات خودرو یعنی مطابق اتفاقاتی که در طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ رخ داد، هرکس برای واردات خودرو با پرداخت تمام حقوقیهای دولتی، گمرکی و ... آزاد بود. درنتیجه این شکل از واردات نمایانگر تصدیگری دولت در این امر است، درصورتیکه دولت نباید وارد فرآیند مستقیم شود و تنها باید مصوبات (آزادی واردات) را اجرایی، بر روند اجرا نظارت داشته باشد و از عوارض گمرکی کسب درآمد کند.
دغدغه اصلی قیمت است
وی با اشاره به عرضه خودرو در بورس کالا تشریح کرد: دغدغه صنعت خودرو عرضه و نحوه آن نیست، باید گفت که دغدغه قیمت آن است. ابتدا باسیاست گذاری درست قیمت خودرو باید تعدیل شود و با آزادسازی واردات نرخ آن کاهش یابد، زمانی که خودرو برای عامه جامعه در دسترس شد، بورس یکی از گزینههای عرضه (هر شخصی امکان خرید نقدی را از بازار آزاد دارد خرید میکند، هر فردی که توانایی را دارد اقدام به واردات کند، شخصی تمایل دارد مستقیم از خود شرکت سازنده خرید کند و در صورت تمایل از بورس کالا خرید میشود) شناسایی میشود. در چنین شرایطی که بحث عرضه خودرو در بورس کالا داغ است، موضوع بازار خودرو و قیمت آن در حاشیه قرار میگیرد و نحوه عرضه آن پررنگ میشود. متولیان باید واردات خودرو را آزاد کنند و قیمت آن را همسان با نرخهای جهانی قرار دهند بعدازآن به فکر نحوهای عرضه این کالا باشند.
باید عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمت باشد
خسروانی اظهار داشت: در صنعت خودرو باید قیمت را در اختیار بازار (عرضه و تقاضا) قرار دهند که در فرایند بورس هم همین منوال است. زمانی که عرضه محدود باشد نمیتوان قیمت را رها (هر قیمتی که کشف شد) کرد؛ تا زمانی که عرضه بستهشده باشد و در فضای خودرو انحصار وجود دارد هیچ مکانیسم قیمتی را برای آن نمیتوان تعریف کرد، به جر قیمتگذاری دستوری که فعالین حوزه خودرو با آن مخالفت دارند. واردات با تعرفه معقول و مناسب باید طبق نرم جهانی آزاد شود، با این شرایط قیمت در بازار مشخص میشود و میتوان نرخ کارخانه را هم رهاسازی کرد که خود را باقیمت خودروهای وارداتی همسان کنند. پس فعالین حوزه خودرو هم با انحصار و هم قیمتگذاری دستوری مخالف هستند. در شرایط انحصاری نمیتوان باعرضه محدود فضای رقابت ایجاد کرد چراکه این موضوع منجر به ورود سرمایهگذاران بهجای مصرفکنندگان واقعی خودرو میشود. برای سرمایهگذاران عایدی بعدی کالا اهم از قیمت پایانی آن است.
وی افزود: در فضای رقابتی که منابع غیر مصرفی وارد میشود، منجر به آسیب مصرفکنندگان واقعی میشود. در فضای رقابت شبیه بورس کالا که بهنوعی حراج و چوب زنی است، هر فردی که پول بیشتری دارد برنده حراج است و مصرفکننده عملاً توان رقابت با آنها را ندارد. در حالت قرعهکشی مصرفکننده حداقل یک شانس برای برد را داشت، اما در بورس آن را هم ندارد.
مدیریت تقاضا هم باید انجام شود
این کارشناس با تأکید بر واردات خودرو گفت: اگر این موضوع همگانی شود و قیمت به تعادل برسد، عرضه هم متعادل میشود حتی تقاضا هم کاهش پیدا میکند. یعنی مدیریت تقاضا هم باید در کنار عرضه صورت گیرد درنتیجه این موضوعات درجایی تلاقی پیدا میکنند و محل فروش خودرو در این حالت فاقد اهمیت میشود. البته که بخش زیادی از ورودی تقاضا خودرو در هر نوع از عرضه سرمایهگذاران هستند چراکه برای پوشش ریسک کاهش ارزش پول خودرو (خودرو تبدیل به کالایی سرمایهای شده است) میخرند. برای کاهش تقاضا باید تورم در قیمت خودرو (تورم در قیمت خودرو از تمام بازارهای سرمایه حتی خود دلار بیشتر بوده است) از تورم جاری کمتر شود، یعنی باید درصد و نسبت رشد قیمت خودرو از دیگر کالاهای سرمایهای پایینتر بیاید آن زمان افراد خودرو را بهعنوان کالای سرمایهای انتخاب نمیکنند. چراکه سود حاصل از بازار خودرو از دیگر بازارها کمتر است.
انتظار فعالین حوزه خودرو چیست؟
خسروانی در پایان به بورس نیوز گفت: فعالین انتظار دارند که دولت مصوبه مجلس را که با رأی بالایی هم تصویب شد در فرآیند اجرا به بیراه نبرد. امید است که این دست مشکلات هر چه سریعتر مرتفع شود و باید گفت که دغدغه عرضه خودرو موضوع حاشیه است، اصل بازار خودرو باید اصلاح شود. قیمتها هم باید با بازارهای جهانی و محوریت دلار داخل کشور همسانسازی شود. البته که عرضه خودرو در بورس کالا هم بیعیب نیست و انتقاداتی به آن وارد است که در فضای مناسب عنوان خواهد شد.