"سمگا، گنگین، بانک گردشگری" سه‌گانه‌ای از جنس ابهام!

بورس‌نیوز:

بی شک شناسایی سود‌های غیرعملیاتی و موهوم در شرکت‌های زیر مجموعه بانک‌ها و یا شرکت‌های سرمایه‌گذاری به موضوعی نخ‌نما در سال‌های اخیر تبدیل شده است.

 سال‌هاست بانک‌ها و یا شرکت‌های سرمایه‌گذاری بدون هیچ‌گونه واهمه‌ای از نهاد‌های نظارتی (منتسب به بانک مرکزی، سازمان بورس، شرکت بورس و یا فرابورس)، صورت‌های مالی خود را به‌واسطه شناسایی سود‌های موهوم و عمدتاً غیرعملیاتی در شرکت‌های زیر مجموعه و تابعه، هر گونه که می‌خواهند مهندسی می‌کنند و حتی از این سود‌های موهوم در افزایش سرمایه‌های بی‌کیفیت خود نیز استفاده می‌نمایند.

در این چهارشنبه داغ، قصد داریم تا با نگاهی اجمالی به سود‌های شناسایی شده در زیرمجموعه‌های بانک گردشگری، کمی مدیران این شرکت‌ها و البته نهاد‌های نظارتی بازار سرمایه را به چالش بکشیم.

لازم به ذکر است کلیه مبانی مطرح شده در تمام گزارش‌های منتشره تحت عنوان چهارشنبه‌های داغ بر اساس مستندات موجود در صورت‌های مالی منتشر شده شرکت‌ها و به‌دوراز هر گونه استفاده از شایعات و جهت‌گیری‌های شخصی می‌باشد.

"سمگا": متخصص در شناسایی سود‌های غیرعملیاتی و بی‌کیفیت؟

شاید برای کسانی که در سال‌های گذشته صورت‌های مالی شرکت گروه سرمایه‌گذاری میراث‌فرهنگی و گردشگری ایران " اختصاراً در تمام گزارش سمگا " را دنبال می‌کنند، شناسایی سود‌های موهوم ناشی از فروش سهام شرکت‌های کاغذی زیر مجموعه و همچنین دارایی‌های بلااستفاده در این شرکت‌ها موضوع جدیدی نباشد؛ اما این موضوع که چرا هیچگاه سهام‌داران و نهاد‌های نظارتی سؤالاتی جدی در این زمینه ندارند، موضوعی شگفت‌آور است.

از رشد پلکانی ارزش دارایی‌های، ناشی از خریدوفروش‌های پیاپی و تودرتو در شرکت‌های زیر مجموعه و شناسایی سود‌هایی تأمل‌برانگیز در سال‌های مالی ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ گرفته تا صورت‌های مالی سال ۱۴۰۱ این شرکت، همه‌وهمه نشان از حفره‌ها و کاستی‌هایی عمیق در بدنه کارشناسی نهاد‌های نظارتی بانک مرکزی، سازمان بورس و فرابورس دارد.

"سمگا" و داستان سود سال مالی ۱۴۰۱: 

به‌مانند هر شرکت سرمایه‌گذاری دیگری، پایه اصلی سود سالیانه "سمگا"، شناسایی بیش از ۱۲.۱۸۷ میلیارد ریال درآمد ناشی از سود سهام می‌باشد. سهم ۹۰ درصدی سود سهام شرکت‌های زیر مجموعه از کل درآمد‌های شرکت، نشان از اهمیت کیفیت سود‌های شناسایی شده شرکت‌های زیر مجموعه در سود اعلامی "سمگا" در سال مالی ۱۴۰۱ دارد.

شاید در نگاه نخست سود‌های دریافتی از شرکت‌های زیر مجموعه موضوعی شفاف باشد؛ اما چالش اصلی صورت‌های مالی هر ساله این شرکت همین سود‌های شناسایی شده در شرکت‌های زیر مجموعه می‌باشد. تعداد بالای شرکت‌های ثبت شده تودرتو و اتکای بیش از حد به سود‌های شناسایی شده از معاملات پیاپی و تأمل‌برانگیز سهام شرکت‌ها و یا دارایی‌های نامشخص، سؤالات فراوانی در ذهن هر خواننده‌ای ایجاد می‌کند.

از مجموع ۱۲.۱۸۷ میلیارد ریال سود سهام شناسایی شده "سمگا" در سال مالی ۱۴۰۱، حدود ۹۷ درصد مربوط به سود‌های شناسایی شده از شرکت‌های "تجارت بین‌المللی میلاد آریا زیگورات" و "شرکت اقتصادی نگین گردشگری ایرانیان" است.

بد نیست نگاهی به محل درآمدی و سود شناسایی شده این شرکت‌ها بیندازیم تا زوایای جدیدی از کیفیت سودآوری "سمگا" مشاهده کنیم:

"گنگین" شرکت اقتصادی نگین گردشگری:

همیشه پای یک بازار پایه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری در میان است...؟

احتمالاً در نخستین نگاه به صورت‌های مالی "گنگین" در سامانه کدال و مشاهده اعلام سود ۱۶۰۰ میلیاردتومانی (در حدود ۴ برابر سود بانک صادرات یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های کشور)، تنها سؤالی که به ذهن خطور می‌کند این است که چرا نماد این شرکت در بازار پایه درج شده است؟ 

اما با دیدن گزارش تفصیلی صورت‌های مالی این شرکت، با خود می‌گویید کجا بهتر از بازار پایه. مگر در بازاری دیگر هم می‌شود چنین سود‌های بی کیفیتی را شناسایی کرد؟ 

بد نیست نگاهی به نحوه سودآوری شرکت ۱۸.۰۰۰ میلیاردتومانی "گنگین"! بیندازیم:

سه نکته قابل‌توجه خوانندگان و شاید نهاد نظارتی بازار پایه فرابورس:

نکته ۱:

۶۰۰ میلیارد تومان سود شناسایی شده از شرکت توسعه پارس گستر نگین گردشگری مربوط به فروش سهام شرکتی با نام سینا اریکه به ۴ شرکت با نام‌های فرتاک صنعت ققنوس، سازه دژ هورام، ایده تجارت برسام و راه برج ایلیا باارزش بیش از ۱.۳۴۵ میلیارد تومان است.

به دلیل جلوگیری از طولانی‌شدن متن، توجه خوانندگان و کارشناسان فرابورس را به مطالعه سوابق ۴ شرکت نامبرده در سامانه ثبت شرکت‌ها جلب می‌کنم.

امیدوارم خوانندگان عزیز تصور نکرده باشند که اصولاً ماهیت چنین شرکت‌هایی، کاغذی و صرفاً جهت سودآوری موهوم می‌باشد، چرا که شرکت توسعه پارس گستر نگین گردشگری با تحقق بیش از ۱.۹۰۰ میلیارد تومان سود خالص در ۲ سال گذشته که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع سود شرکت‌های فرابورسی "گنگین"، "سمگا" و "بانک گردشگری" می‌باشد، دارای حداقل ۳ کارمند و ۶ تا ۱۲ میلیون تومان وجه نقد در بانک است.

شرکت‌هایی با سود‌هایی چند هزار میلیاردتومانی و با موجودی بانکی تنها چند میلیون‌تومانی: "سلام بر فرابورس"

نکته ۲: 

جالب آنکه در پروسه فروش ملک فرهنگ ۲ از "گنگین" به بانک گردشگری (به‌عنوان سهام‌دار عمده ۴۷ درصدی شرکت) هم "گنگین" سودی بیش از ۱۲۰۰ میلیاردتومانی شناسایی نموده و هم بانک گردشگری سودی ۶۳۸ میلیاردی ناشی از سودآوری شرکت "گنگین". یعنی بانک از ساختمانی که خودش خریده هم‌سودی چشمگیر شناسایی نموده است. پیدا کنید پرتقال فروش را...

جالب‌تر آنکه بدانید کل سود بانک گردشگری در سال مالی ۱۴۰۱، در حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومان می‌باشد که اگر ۶۴۰ میلیارد تومان سود موهوم ناشی از معاملات ملک "گنگین" با خود بانک و سود شرکت توسعه پارس گستر را از این سود کم کنیم حدود ۳۵ درصد سود خالص بانک کاهش می‌یابد.

شرکت تجارت بین‌المللی میلاد آریا زیگورات:

۶۶۰ میلیارد تومان ناقابل از ۱.۲۱۸ میلیارد تومان درآمد سرمایه‌گذاری‌های "سمگا" نیز ناشی از سود شرکت تجارت بین‌المللی میلاد آریا زیگورات است.

شاید عمق فاجعه و معاملات کاغذی و تودرتو را بتوان در سود این شرکت دید. باور کنید یا نه، اما این شرکت فاقد پرسنل در سال مالی ۱۴۰۱، موفق به شناسایی سودی ۱.۶۶۸ میلیاردتومانی گردیده است. 

حالا دیگر شاید حدس‌زدن چگونگی شناسایی سودی ۱.۶۶۸ میلیاردتومانی (معادل سود کل بانک گردشگری) برایتان سخت نباشد. بله فروش سهام شرکتی با نام "فراگستر فدک اسپادان"

اینکه آیا خوانندگان محترم از فعالیت‌ها و یا دارایی‌های این شرکت خبر دارند یا خیر عجیب نیست؛ اما عجیب آنکه بدانید تنها ۴۵.۷ درصد سهام شرکت به قیمت ۲.۰۳۰ میلیارد تومان آن‌هم به شرکتی به نام سینا تجارت بامداد البرز فروخته شده است.

با الهام از شرایط و میزان شفافیت صورت‌های مالی، باور اینکه، معامله با همچون سود‌های سنگینی شفاف و فاقد معاملاتی تودرتو باشد، دشوار بود؛ بنابراین به صورت‌های مالی دو سال پیش شرکت رجوع می‌کنیم.

بله شرکتی که امسال با قیمت ۲۰۳۰ میلیارد تومان به شرکت سینا تجارت بامداد البرز فروخته شده است دو سال پیش از همین شرکت آن‌هم با ۴ فقره چک به قیمت ۳۷۳ میلیارد تومان خریداری شده بود. 

این یعنی سودی ۱.۶۶۸ میلیاردتومانی برای شرکت‌های وزین "آریا زیگورات" و "سمگا" و زیانی ۱.۶۶۸ میلیاردتومانی برای شرکت سینا تجارت بامداد البرز. حال بیابید مالکین نگون‌بخت و خیرخواه شرکت سینا تجارت بامداد البرز را.

نکته ۳ – اسامی امضاکنندگان صورت‌های مالی "سمگا":

درست در شرایطی که بنا بر توضیحات فوق ذهن هر خواننده‌ای از نظارت و شفافیت ضعیف مدیران شرکت و نهاد‌های نظارتی فرابورس و سازمان بورس مکدر می‌شود دیدن نام و امضای یکی از اعضای هیئت‌مدیره زیر صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت جلب‌توجه می‌کند.

برخلاف تصورتان که احتمالاً معطوف به جناب آقای ابراهیم جهانگیری برادر معاون اول سابق ریاست‌جمهوری می‌گردد، مشاهده نام آقای محسن خدابخش معاون سابق نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس جلب‌توجه می‌کند.

حال باید ببینیم معاون سابق نظارت بر ناشران (ایشان باظرافت و آینده‌نگری مثال‌زدنی زیر امضای خود تاریخ را ثبت نموده است) که تا چند ماه پیش باغچه دیگران را بیل می‌زد آیا باغچه جدید خود را هم بیل می‌زند یا اصولاً به‌واسطه کسب تجربه ایشان در سال‌های گذشته، شاهد ارائه روش‌های مدرن‌تری از مهندسی مالی (سود) در این شرکت‌ها می‌باشیم. البته امیدواریم که اضافه‌شدن این قبیل افراد حداقل بتواند حساسیت هیئت‌مدیره را نسبت به تلاش برای ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر و نه سود‌های موهوم بیشتر، تقویت نماید.

داستان بورس و سود‌های کاغذی ادامه دارد:

اینکه چگونه در تمامی این سال‌ها نظارت‌های بانک مرکزی و یا نهاد‌های نظارتی سازمان بورس و شرکت فرابورس منجر به تغییر رویه در ارائه گزارش بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نگردیده، ماجرایی است که باتوجه‌به ضعف مفرط علمی بدنه نهاد‌های نظارتی، احتمالاً تا سالیان سال ادامه خواهد داشت.

چرخه معیوبی که از شناسایی سود‌های موهوم و غیرعملیاتی شروع می‌شود و به افزایش سرمایه‌هایی بی‌پایه در شرکت‌های مادر تبدیل می‌شود. چرخه‌ای که در بازار سرمایه کشور از هیچ برای مردم سرمایه می‌سازد و به طرز عجیبی آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در بورس و همین شرکت‌های غیرشفاف تشویق می‌کند.

بورس‌نیوز، رسانه تخصصی بازارسرمایه در راستای شفافیت هرچه بیشتر و روشن‌شدن مسیر سرمایه‌گذاری سهامداران "سمگا"، "گنگین"و "وگردش" آمادگی درج پاسخ سه نهاد فوق را دارد.