چهارشنبه‌های داغ

مضحک‌تر آنکه شرکت مصادره‌ای که روزی بزرگترین تولید کننده لوازم خانگی کشور بوده و آنقدر املاک دارد که بسیاری از املاکش را به سایر شرکت‌ها اجاره داده، این روز‌ها مجامع عمومی‌اش را در حسینه‌ها و نمازخانه‌ها برگزار می‌کند. ما هم ممنون می‌شویم اگر رزومه‌ای مختصر در زمینه تولید لوازم خانگی از جناب … مدیر عامل جدید این شرکت برای ما ارسال شود تا شما را از توانایی‌ها و تجارب درخشان ایشان در حوزه تولید لوازم خانگی مطلع کنیم.

بی تردید یکی از وجوه تشابه اکثر افشاگران اخیر و حتی برخی از کارشناسانی که صحبت‌های بی پروایشان به تازگی مورد توجه مردم قرار گرفته است، سن بالا، مریضی‌های صعب العلاج و نزدیکی به زمان مرگ و ملاقات با حضرت عزرائیل است. جالب آنکه تاسیس ده‌ها ابرشرکت، تولید طیف وسیعی از محصولات و اشتغالزایی برای بیش از ۲۰.۰۰ نفر، تنها حاصل ۳۰ سال فعالیت تجاری ایشان (سال‌های ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۷) بود و شاید اگر فعالیت‌های گسترده چنین افرادی ادامه می‌یافت امروز کسی به دنبال خرید محصولات شرکت‌های سامسونگ، ال جی و یا بنجول فروش‌های چینی نبود. شاید فراموشی و آلزایمر نعمتی خدادادی به وی بود تا از سال ۱۳۷۸ تا انتهای عمر خود، رنج ودرد از دست رفتن دارایی‌ها و تلاش هایش را احساس نکند. او روز‌ها و شب‌ها را در میان جمع، اما دور از همه گذراند، کاری نکرد و به کاری هم فکر نکرد، او حتی نمی‌دانست که حاج محمد تقی برخوردار، پدر صنعت لوازم خانگی ایران است.

آیا پولدار شدن در ایران ساده نیست؟ به عبارتی شما می‌توانید به واسطه نسبت‌های فامیلی، بدون ۱ ریال آورده نقدی، صاحب ۱۲۵ میلیارد تومان از سپرده‌های مردم و حقوق ...‌ ای کاش به ما هم ۷۰۰ میلیارد تومان آن روز‌ها (با دلار ۱.۰۰۰ تومان) و یا ۷۰.۰۰۰ هزار میلیارد تومان این روز‌ها (با دلار ۱۰۰.۰۰۰ تومانی) می‌دادند تا ما نیز با دعوت از بازیگران مشهور هالیوودی و بالیوودی چند اثر فاخر هنری و بدون صحنه‌های مبتذل خلق کنیم و … آیا مبالغ بالا کشیده شده توسط این عزیزان با قیمت‌های روز دلار و تورم محاسبه و با آنها تسویه می‌گردد و یا قرار است پس از سال‌ها مبلغ ناچیزی از این برادران بازپس گرفته شود؟

اینجا ایران است، سرزمینی با تعداد بالایی از بانک‌های خصوصی و دولتی متخلف که زندگی میلیون‌ها نفر را به فقر و بدبختی کشیده‌اند. بانک‌هایی که به واسطه فسادی به نظر سازمان‌یافته، منابع‌شان توسط عده‌ای گردن‌کلفت و بانک‌خوار به یغما برده می‌شود و جور تورم‌های ناشی از ناترازی‌هایش را، مردم فقرزده کشور می‌کشند.

یعنی تا به این حد ضعیف عمل کرده‌ایم که ۱۰۰ سال پس از قحطی در زمان احمدشاه قاجار، افتخار وزیر کشاورزی این کشور، اخذ تاییدیه از سران سه قوه برای رفع مشکل سیب‌زمینی باشد؟ سزاوار است که چالش ذهنی حاکمان عربستان نحوه میزبانی جام جهانی فوتبال باشد، حاکمان امارات به خرید بخش‌هایی از سرزمین مصر فکر کنند و چالش سران سه قوه ما سیب‌زمینی؟

متاسفانه در سال‌های گذشته بار‌ها و بار‌ها اثبات گردیده که بسیاری از این خصوصی سازی‌ها یا بر پایه مفسده‌ای بزرگ شکل گرفته و یا بر پایه بی سوادی و بی کفایتی مسئولین امر. به عبارتی همواره نام خصوصی سازی در ایران با فساد و بی کفایتی عجین شده است. یادتان می‌آید در ماه‌های اخیر قرار بود نابغه اقتصاد ایران عبدالناصر همتی، از طریق حذف نرخ ارز نیمایی، فاصله این نرخ با بازار آزاد را کاهش دهد؟ نتیجه اش چه شد؟ ارز نیمایی از ۴۰.۰۰۰ تومان به ۶۵.۰۰۰ تومان افزایش یافت و نرخ دلار بازار آزاد هم از ۶۰.۰۰۰ تومان به ۸۵.۰۰۰ تومان؟ 

ظاهراً پس از سال‌ها سکوت، اکنون دیگر غنائم این پروژه به ته رسیده، زمین‌های آن منطقه فروخته‌شده، برج‌های آنچنانی و ثروت‌های چند ده هزار میلیارد تومانی بین عده‌ای نام آشنا تقسیم گردیده و ما مردم مفلوک ایران مانده‌ایم با یک بانک ورشکسته، پروژه‌ای متروکه و سال‌های سال تورم، فقر و شرمندگی.

اینجا ایران است، کشور تناقضات آشکار. به کافه‌ها و چایی فروش‌ها هر روز سر می‌زنیم تا آنها را به دلیل عدم رعایت قوانین مصرح! توسط مراجعین و ۵ تا ۱۰ هزارتومان تخلف از نرخ اتحادیه جریمه و هفته‌ها پلمپ کنیم، اما چند سال طول می‌کشد تا متوجه رانت و تخلف ۳ میلیارد دلاری چای دبش شویم.

متاسفیم که باید یادآور شویم که مدیریت موسسه اعتباری ملل با ده‌ها هزار میلیارد تومان زیان انباشته، بر عهده یکی از روحانیون عزیز و بزرگوار می‌باشد. شاید ساده‌ترین سوالی که می‌توان از نوابغ بانک مرکزی پرسید، این است که مبنای تائید صلاحیت مدیر عامل یک موسسه مالی رسمی در ایران و جهان چیست؟ به راستی چه میزان از علوم و تکنیک‌های مدرن و پیچیده بانکداری، در دروس مورد مطالعه روحانیون عزیز ما جای دارد؟

ما هم به نوبه خودمان از اوضاع وخیم و کسری‌های شدید دولت و صندوق‌های بازنشستگی خبر داریم با این حال قرار نیست شرکت بورس و سازمان بورس تن به اجرای هر دستور و فرمانی از سوی دولت بدهند و هر شرکتی را با هر شرایطی در بازار بورس پذیرش و سهام آن را به سرمایه گذاران از همه جا بی خبر عرضه کنند.

زنجیره عدم وصول مطالبات و عدم پرداخت بدهی در برخی از شرکت‌ها، به‌قدری پیشرفت کرده است که کار به تأمین مالی شرکت‌ها با نرخ‌های بهره ماهانه ۶ تا ۷ درصد رسیده است (به زبان ساده‌تر شرکت‌های بزرگ تولیدی بابت رفع احتیاجات جاری خود، محتاج نزول خوران عزیز شده‌اند).

آقایان، خانم‌ها و علمای سرمایه گذاری،‌ ای کسانی که ساعت‌ها وقت می‌گذارید و چند ماه خواب و خوراک خود را صرف محاسبه دقیق پروفیت و شمارش سکه‌های همستر می‌کنید،‌ ای کسانی که روز‌ها منتظر می‌مانید تا ارزان‌ترین برند دستمال کاغذی اقتصادی را در تخفیف‌های ابتدای ماه دیجی کالا خرید کنید، شمایی که با چانه‌های زیاد و دعوا بر سر تخفیف، تار مویی بر سر فروشندگان لباس و سوپری‌های محل نگذاشته اید، چگونه حاضرید هر سهمی را با هر قیمتی بخرید. این مهم میسر نیست جز با حماسه آفرینی‌های سهامداران همیشه در صحنه و مدیران همراه سازمان بورس.

باور بفرمائید ما نیز همچون بسیاری از شما، به جو موجود در روز‌ها و هفته‌های گذشته بازار سرمایه امیدوار شده ایم، با این وجود در حالی که اکثر وبسایت‌ها و کانال‌های تلگرامی فعال در حوزه بازار سرمایه، مجددا ... با کاهش چشمگیر حاشیه سود ناخالص و افت کرک اسپرد قیمت‌های جهانی محصولات اصلی شرکت کاری نداریم، اما اینکه چرا در این مملکت، برای تولید محصولات بی کیفیت و مازادی همچون نفت کوره، وکیوم باتوم و ...، که ناشی از ضریب پیچیدگی پائین و تکنولوژی‌های قدیمی می‌باشد، حاشیه سودی ۲۰ درصدی در نظر گرفته می‌شود، سوالیست که احتمالا هر تحلیلگر صنعت نفت و پالایشگاهی را در جهان به ساعت‌ها فکر فرو می‌برد.

 اینکه چرا مسئولینی که مدعی قدرت نظامی اول منطقه و حتی جهان هستند و آوازه پهباد‌ها و موشک هایشان را به دیگر سیاره‌های کهکشان راه شیری هم رسانده اند، نمی‌توانند از پس تعدادی دلال و مافیای خودرو در کشور بر بیایند تا مجبور به افزایش مکرر قیمت‌ها و سخنان مضحک در خصوص ورود خودرو‌های بی کیفیت و تمسخرآمیز خودروسازان به بورس کالا نباشیم، بسیار جالب است. آخر در کجای دنیا خودرو را در بورس می‌فروشند؟

نکته جالب اینکه اعضای هیات مدیره فروشگاه رفاه، در جلسه هیات مدیره تصویب کرده اند که برند خودشان را (در شرکتی دیگر) با قیمت بیش از ۳۴۹ میلیارد تومان خریداری نمایند. به عبارتی این دوستان کمر ابداع کننده واژه تضاد منافع در علوم مالی را می‌شکنند. شما باشید چنین کاری می‌کنید؟ آیا در این رکود شدید املاک کشور، شما حاضر می‌شوید به جای ۳۵۰ میلیارد تومان پول نقد و ۴۰۰ میلیارد تومان بدهی کوتاه مدت خود، ۲ ملک تجاری دریافت کنید؟ پس از سال ها، همچنان بازی تغییری نکرده است، ثروت‌های ملی و شرکت‌های دولتی را به عده‌ای خاص می‌دهیم تا از منافع بی کرانش لذت ببرند. حال این خصوصی سازی‌ها چه منافعی برای چه کسی یا کسانی و یا چه احزابی دارد، ما نمی‌دانیم و نمی‌خواهیم که بدانیم.

احتمالا ایران تنها کشوری است که در چند دهه اخیر موفق گردیده تجارب جالب و پیچیده‌ای را در زمینه دولتی سازی و خصوصی سازی به نام خود ثبت کند. برخی کشور‌ها توان دولتی سازی کامل را ندارند و بسیاری دیگر از کشور‌ها هم در حد و اندازه‌های خصوصی سازی‌های واقعی نیستند. اما خوشبختانه، ایران با اتکا بر علوم پیشرفته داخلی و تکیه بر توان جوانان انقلابی در ۵ دهه گذشته، هم موفق شده شرکت‌های خصوصی بسیاری را با دولتی سازی نابود کند (ایران خودرو دیزل، لوازم خانگی پارس، ده‌ها شرکت دارویی و …) و هم توانسته بسیاری از شرکت‌های دولتی را با خصوصی سازی‌های مضحک و هدفمند به نابودی بکشاند. چگونه ممکن است ۶۲ درصد از سهام شرکتی ۵.۰۰۰ میلیارد تومانی (به گواه کارشناسان) را با تنها ۴۶۵ میلیارد تومان آنهم با اقساط بلند مدت به چند وارد کننده برنج هندی واگذار کنند؟ البته قطار واگذاری فروشگاه‌های رفاه با هدف نابودی، در ریل موفقیت قرار گرفته و چیزی به نابودی آن باقی نمانده است.

در این سال‌ها، به ویژه در یک دهه گذشته که ضعف و کاستی‌های مدیریتی نمود بیشتری در فضای اقتصادی کشور داشته و به عبارتی کشور در سرازیری بحران و ناترازی‌های گوناگون قرار گرفته، بازار سرمایه به مثابه وسیله و ابزاری برای دوشیدن سرمایه‌های مردم مطرح بوده است. حتما در خصوص سهام عدالت، که اغلب از آن با نام سهام خجالت هم نام برده می‌شود، مطالب زیادی خوانده و یا شنیده اید. با این وجود یکی از جنبه‌های مضحک و حاشیه ساز این سهام، مربوط به پذیرش، معاملات و البته بسته بودن طولانی مدت سهام " شرکت‌های سرمایه گذاری استانی" می‌باشد که در گزارش چهارشنبه‌های داغ این هفته سعی داریم تا کمی بیشتر به ابعاد نگران کننده و البته خجالت‌‍آور آن بپردازیم.

تجربه ثابت کرده که برخی مسئولین کشور ما به دلیل اعتماد به نفس بالا و کاذبی که دارند (که البته بسیاری از آن ناشی از پاس کردن دروس فوق تخصصی در دانشگاه امام صادق می‌باشد)، علاقه‌ای به خواندن تاریخ و گرفتن درس عبرت از بحران‌های مشابه در جهان ندارند؛ بنابراین بسیار بعید می‌دانیم مدیران و وزرایی که مدام در تب و تاب انتصابات سیاسی و افراد نزدیک به خود در صندوق‌های بازنشستگی هستند، اطلاعی از آنچه در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ در یونان روی داد، داشته باشند. راستی اعتصابات و تظاهرات خشونت‌آمیز گسترده فرانسه در سال ۲۰۲۳ را به یاد می‌آورید؟ دلیل اصلی اعتراضات خیابانی را به خاطر دارید یا تنها این اعتراضات را از قاب صدا و سیمای جمهوری اسلامی و در راستای نشان دادن ضعف‌های مفرط امنیتی در فرانسه و اروپا دیده‌اید؟  می‌دانیم برخی مسئولین، حتی آلمان را هم در سطح ایران نمی‌دانند و معتقدند که اگر آن‌ها غول صنعتی و خودروسازی دنیا با برند‌های بنز، بی‌ام دبلیو، فولکس واگن و …، هستند ما هم غول خودروسازی خاورمیانه با خودرو‌های پراید، پژو ۲۰۶، سمند و نیسان آبی هستیم، اما …

احتمالا این جمله را بار‌ها و بار‌ها از کارمندان و کارگرانی که سال‌های سال، کار‌های طاقت فرسا و کسل کننده را تحمل می‌کنند، شنیده اید که می‌گویند: " ادامه می‌دهیم تا حقوق بازنشستگی را از دست ندهیم ". یا حتی بسیاری از آن‌ها به خاطر ترس از دست دادن حق بیمه پرداختی و همان حقوق بازنشستگی اندک، به آرزو‌های دیرینه و کار‌های مورد علاقه خود پشت پا می‌زنند تا برای همیشه در حسرت زندگی دلخواه خود بمانند. خبر بد برای این دوستان (که البته تعداد آن‌ها کم هم نیست) آنکه، به لطف نحوه مدیریت علمی و خارق العاده مدیران و مسئولین انقلابی کشور عزیزمان ایران، خبری از حقوق بازنشستگی و حق بیمه‌های پرداختی ۳۰ ساله شما نیست.

باورش دشوار است، اما کارگزاری‌هایی که معمولا در فروش سهام مشتریان اعتباری مارجین کال شده رحمی ندارند، این روز‌ها درگیر تامین مالی برای پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل شان می‌باشند. ظاهرا پس از چند سال، بالاخره عزا به کوچه کارگزاری‌ها هم رسیده و اکنون سرمایه گذاران خرد، تنها متضرران و سوخت شدگان شرایط بحرانی بازار سرمایه نمی‌باشند. دیدن خوش شانسی‌ها (البته همه می‌دانیم که بسیاری از دستاورد‌های مالی دوستان و مدیران کارگزاری‌ها در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ تنها به دلیل شایستگی‌های علمی و نبوغ بالای این عزیزان بود و هرگز تصور نکنید استفاده نامحدود از لاین‌های اعتباری بانکی در کارگزاری‌های سایر دوستان، یا ساخت و پاخت‌های مالی (اعم از هزینه‌های بازاریابی و …) و حتی شرکت در پروژه‌های سفته بازی به واسطه در اختیار قرار دادن اعتبار به رفقای نزدیکشان، خدایی ناکرده منجر به بهبود شرایط مالی آن‌ها شده است) و شرایط مالی مدیران کارگزاری‌ها، بسیاری از فعالین بازار سرمایه و افراد سودجو را به این فکر فرو برد که استفاده از لاین‌های اعتباری کارگزاری‌ها می‌تواند لذت‌های جاودانه‌ای داشته باشد. پس گروهی به راه افتادند تا مجوز برخی از کارگزاری‌های کوچک را خریداری کنند و برای خود کاسبی جدیدی را آغاز نمایند. در این بین ..