ضرورت تحقق وعده‌ها، تغییر در دیدگاه مدیریت کلان بازار سرمایه و بازنگری در بدنه سازمان بورس

به گزارش بورس‌نیوز، پس از تشکیل کابینه دولت چهاردهم، ضرورت تغییر در دیدگاه مدیریت کلان بازار سرمایه بار دیگر رنگ گرفت؛ همین موضوع سبب شد که تغییر ریاست سازمان بورس و استعفای مجید عشقی به یکی از مطالبات اهالی بازار تبدیل شود. در هفته گذشته پس از مانور‌های بسیاری که بر بحث اعطای تسهیلات ۱۰.۵ میلیارد تومانی مطرح شد، موضوع استعفای آقای عشقی شکل جدی به خود گرفت، بازار سرمایه برای یک یا دو روز روی خوشی را به خبر مطرح شدن جایگزین عشقی در جلسه شورای عالی بورس نشان داد؛ اما پس از آن باز هم روند کاهشی را دنبال کرد.

همین مسئله بود که ثابت کرد اثر هر اتفاق موقتی که بیشتر شبیه به مسکن عمل می‌کند یا صرفا باعث تزریق شوک به بازار می‌شود، بیش از چند روز نیست؛ فعالان بازار نیز در این زمینه بسیار هوشمندانه عمل می‌کنند، چراکه متوجه شده‌اند تغییرات میان مدت و بلندمدت بازار نیازمند یک اتفاق عملیاتی است و این موضوع همچنان در تصمیم گیری‌ها و جهت گیری‌ها اتفاق نیفتاده است.

رسانه بورس‌نیوز در این باره با کارشناسان گفتگو کرده و خلاصه‌ای از ضروری‌ترین اقداماتی که لازم است رئیس سازمان انجام دهد را در ادامه این گزارش مطرح خواهد کرد تا بلکه با مرور آن‌ها ضرورت عمل به صحبت‌ها تکرار و به تبع تحقق وعده‌ها مسیر بازار نیز قابل پیش بینی شود.

کارشناسان بازار سرمایه، مسائل اثرگذار بر بازار را به تصمیمات درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می‌کنند. می‌دانیم که جدا از مسائلی مانند تحریم‌های بین المللی و بسته بودن اقتصاد کشور، بسیاری از تصمیمات غلط در اقتصاد داخل کشور گرفته می‌شود که قیمت گذاری دستوری یکی از مهمترین نمونه‌های این تصمیمات غلط داخلی است. همه این مسائل سبب شده‌اند که شکل گرفتن تعادل در بورس تبدیل به یک اتفاق دوردست یا حتی غیرممکن شود. همه کارشناسان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که بازار سرمایه آینه تمام نمای اقتصاد کشور است و تکرار چندباره این جمله نباید باعث شود که از حقیقت و عمق آن دور شویم.

به اعتقاد حمید کوشکی تصمیمات کلان سیاسی و اقتصادی، ایجاد کننده و تغییردهنده روند معاملات هستند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت جایگزینی رئیس جدید سازمان بورس هرچند کم اهمیت نیست، اما باید در کنار موارد کلان‌تری بررسی شود. با این حال ضروری است به اهمیت تصمیمات درون سازمانی و مهم‌ترین مطالبات فعالان بازار از رئیس جدید سازمان بورس نیز بپردازیم.

اولین مطالبه کارشناسان از رئیس جدید سازمان ثبات اطلاعاتی و حمایت از سهامداران درباره عواقب تصمیمات برون بازاری است. رئیس سازمان باید در همه ارکان دولت و سازمان‌های تصمیم گیرنده در زمان اخذ تصمیماتی که می‌توانند منتج به تغییر عوامل اقتصادی‌ای که بر عملکرد شرکت‌ها اثر می‌گذارند حاضر باشد و عواقب این تصمیمات را به گوش مسئولین بالادست برساند.

به گفته ناصر کشاورز ضروری است رئیس سازمان بورس در فرآیند این تصمیات نقش آفرینی کند تا این تصمیمات و زمان اجرایی شدن آن‌ها از شفافیت بالایی برخوردار بوده و پیش از آزمون و خطا وارد عرصه عملکرد نشوند. اگر مسئولین سازمان در نقاط تصمیم گیری نقش بیشتری را ایفا کنند، شفافیت معاملات نیز افزایش خواهد یافت و این شفاف سازی منجر به جلب اعتماد بیشتر سهامداران خواهد شد.

بار‌ها شاهد بوده‌ایم که بسیاری از تصمیمات درخصوص بازار سرمایه شفاف نبوده، اطلاع رسانی‌ها به موقع انجام نشده و روسای سازمان بورس صحبت‌های فعالان بازار را به موقع به گوش مسئولین مرتبط نرسانده‌اند. به گفته علی بهشتی‌روی طی چندسال گذشته مصوبات شورای عالی بورس نامشخص بوده و لازم است رئیس سازمان به شفاف بودن این مصوبات توجه کند تا یک محیط امن و قابل پیش بینی برای سرمایه گذاران فراهم شود.

تعیین تکلیف و کاهش نرخ بهره و تعامل با وزارت اقتصاد درباره اینکه این نرخ بر اساس وضعیت بازار سرمایه تعیین شود، رفع فرآیند دستوری در دامنه نوسان، خروج تصمیمات از روزمرگی و خلق الساعه بودن جهت سیاست گذاری مناسب درمورد سرمایه گذاری، تک نرخی شدن ارز، تعیین تکلیف سهام عدالت، توجه به کار کارشناسی، بازنگری درباره قوانین و مقررات و منابع انسانی در بدنه سازمان بورس، مطرح شدن کارگروه‌های تخصصی، در اولویت قرار گرفتن کانون سهامداران حقیقی به این جهت که سهامداران احساس کنند صدای آن‌ها به گوش می‌رسد نیز از جمله مطالبات مهمی هستند که باید در دستور کار قرار بگیرند.

همچنین کارشناسان بازار سرمایه به تعامل بیشتر رئیس سازمان بورس با صاحبان سهام و شرکت‌های سرمایه گذاری درباره کنترل عرضه و بحث‌های بازارگردانی تاکید کرده‌اند، زیرا به هر میزان که این تعامل نزدیکتر باشد، روند با ثبات تری نیز در بورس ایجاد خواهد شد.

در پایان باید تأکید کرد که هیچ اقتصادی شخص محور نیست و با ورود یا خروج یک شخص، تغییر بنیادینی در بازار ایجاد نخواهد شد؛ بنابراین همانطور که بازار سرمایه از شرایط کلان اقتصادی کشور تبعیت می‌کند، جهت بهبود شرایط بازار لازم است که دولت با در نظر گرفتن برخی مشوق ها، برداشتن موانع تولید وایجاد انگیزه برای ورود پول به بستر سرمایه گذاری تلاش کند.

آخرین نکته و آخرین مطالبه را اینگونه بیان کنیم که رئیس جدید سازمان بورس یا هر مسئول دیگری که بخشی از هدایت مسیر اقتصاد و بازار سرمایه کشور را بر عهده دارد، هر زمان که احساس کرد حضور او اثربخشی نخواهد داشت، درخواست استعفای خود رو مطرح و از سمت خود کناره گیری کند؛ به این معنا که شهامت شفاف بودن را داشته باشد و فراموش نکند که فعالان بازار هوشمندی خود را درباره عملکرد مدیران و مسئولان ثابت کرده‌اند!