چه ترامپ بیاید چه هریس؛ از اصلی‌ترین معضلات بورس شخص آقای فرزین است
برزو حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی، در گفتگو با بورس‌نیوز مطرح کرد: بازار طبیعتا در طی روند نزولی می‌تواند روز مثبتی را تجربه کند و خوشبختانه در روز جاری روند بهتری را پی گرفت که به دلیل افت شدید بازار یک مثبت یک یا دو روزه نمی‌تواند نشانه امیدبخشی باشد. در بازار سرمایه مباحثی مطرح شده که اگر به واقعیت نپیوندند، شاهد تداوم روند ریزشی خواهیم بود؛ یکی از این مباحث عرضه خودرو در بورس کالا است که امروز نیز صف خرید در گروه خودرو ایجاد شد و از آنجا که به درست یا غلط نگاه بازار به گروه خودرو است سایر بازار نیز وضعیت مثبتی را تجربه کرد. اما اگر این اتفاق به وقوع نپیوندد، روند بازار می‌تواند از این نیز بدتر شود.
سیاست وزارت اقتصاد و سازمان بورس، سیاست حرف درمانی است
وی عنوان کرد: سیاست وزارت اقتصاد و سازمان بورس، سیاست حرف درمانی است که این مسئله برای بازار خطرساز خواهد بود. تا اندازه اندکی می‌توان توسط حرف درمانی بازار را نجات داد و محرک‌هایی را به آن تزریق کرد، اما اگر حرف درمانی به عمل تبدیل نشود، به شرایطی بدتر از گذشته نیز منتج خواهد شد.
مدیر واحد تحلیل کارگزاری دنیای نوین گفت: ریسک‌های سیستماتیک، تنها بخشی از دلایل وسیع ریزش بازار سرمایه هستند. اینکه سازمان بورس پشت این علت پنهان شده و تمام تقاصیر را بر گردن این ریسک می‌گذارد، به نوعی فرار از مسئولیت است. اگر ریسک‌های خارجی و سیستماتیک از بین می‌رفتند شاید وضعیت بازار صرفا ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به شرایط فعلی بهتر بود. سیاست انقباضی، بالا بودن نرخ بهره، عوامل بنیادینی که به نفع بازار نیستند و مخالفت شدید بانک مرکزی در برابر افزایش نرخ نیما به رغم تلاش‌های وزیر اقتصاد مبنی بر کاهش این فاصله، تعیین کنندگان اصلی شرایط بازار هستند.
مسئله بورس، فاصله نرخ نیمایی و آزاد است و نه صرفا رقم نرخ نیما
حق‌شناس اشاره کرد: مسئله بورس، فاصله نرخ نیمایی و آزاد است و نه صرفا رقم نرخ نیما. اگر بر فرض مثال دلار به ۱۰۰ هزارتومان و نرخ نیما به ۶۰ هزارتومان برسد، نمی‌توان از رشد نرخ نیمایی امیدوار شد؛ چراکه مشکل صنایع و بورس کشور فاصله این دو نرخ است. در دولت آقای پزشکیان فاصله بین نرخ نیما و آزاد سقف زد و افزایش یافت؛ بنابراین زمانی که این موضوع در عمل نمود نیابد، نمی‌توان به صحبت‌های رئیس سازمان در این خصوص امید بست.
وی افزود: عوامل منطقه‌ای بخش _اتفاقا_ کوچکی از ریسک‌های بازار سرمایه بوده و بخش وسیعی از بازار تحت تاثیر عوامل بنیادینی است که در خصوص آن‌ها علی رغم شعار‌هایی که به گوش میرسد عملا اقدامی از دولت فعلی ندیده ایم.
کارشناس بازارهای مالی یادآور شد: وزیر پیشین اقتصاد نیز موافق عرضه خودرو در بورس کالا بود و وزارت اقتصاد ایشان نیز برای بازگشت خودرو به بورس کالا تلاش کرد، اما نتیجه عملیاتی نشدن این موارد، شرایط فعلی بازار سرمایه است.
حق‌شناس بیان کرد: وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس در حقیقت به کاهش نرخ بهره، افزایش دلار نیما و تغییر شرایط معتقدند، اما تریبون جایگاه حل این مسائل نیست و ضروری است رئیس جمهور قانع شود. جامعه بورس نقش بسیاری در تبلیغات برای آقای پزشکیان داشته، ایشان به جامعه بورسی بدهکار است و امروز زمان عمل به وعده هاست. اگر بانک مرکزی درخصوص کاهش نرخ بهره و افزایش نرخ دلار نیما مقاومت دارد، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان باید از طریق رئیس جمهور برای حل این مسائل اقدام کنند.
اگر اراده سیاست گذار مبنی بر حرکت بازار باشد، این اقدام را انجام خواهد داد
وی یادآور شد: ما در سال ۱۳۹۸ مستقیما با آمریکا نیز درگیر شدیم و پایگاه نظامی آمریکا را هدف قرار دادیم. اگر اراده سیاست گذار مبنی بر این باشد که بازار حرکت کند، این اقدام را انجام خواهد داد؛ بنابراین هرچند نمی‌توان ریسک فعلی را کوچک شمرد، اما حرکت بازار بر عهده سیاست گذار است. همانطور که در سال ۹۸ توانایی حفظ بازار، تزریق منابع و تغییر شرایط بنیادین به نفع بازار وجود داشت، در شرایط فعلی نیز این توانایی وجود دارد و انتخابات آمریکا در مقابل اراده سیاست گذار اثر چندانی نخواهد داشت. اگر فاصله نرخ دلار آزاد و نیما به ۱۰ درصد برسد، بورس ایران توجهی به انتخابات آمریکا و پیروزی ترامپ یا هریس نخواهد داشت.
یکی از بزرگترین مشکلات بازار سرمایه و اقتصاد کشور، شخص آقای فرزین است
حق‌شناس گفت: یکی از بزرگترین مشکلات بازار سرمایه شخص آقای محمدرضا فرزین است که در دو سال اخیر چالش‌هایی جدی را برای بازار سرمایه و اقتصاد ایران ایجاد کرده است و متاسفانه آقای پزشکیان در پاسخ به حمایت‌های بسیار جامعه بورسی، حکم تمدید ایشان را صادر کرده است. نرخ اخزا‌ها به کانال ۲۸ درصد رسیده و نرخ بهره بالا به نابودی بورس دامن زده است؛ نمی‌توان از نقش نرخ بهره بر نابودی بازار گذشت. انتخابات آمریکا و مسائل منطقه‌ای قطعا بر بورس ایران اثر گذار بوده و جای انکار نیست، اما درد اصلی بورس ایران سیاست‌های به شدت غلط بانک مرکزی بر کلیه اقتصاد ایران است.
وی خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان از تخصیص ارز و نرخ بالای تامین مالی گله‌های بسیاری دارند و این موارد بر قیمت سهام نیز نمود خواهند یافت. درصورتی که این وضعیت تداوم یابد، فاصله نرخ نیما و آزاد رفع نشود و سیاست انقباضی آقای فرزین ادامه دار باشد، متاسفانه نمی‌توان چشم اندازی قوی را برای بازار متصور بود. اگر در حوزه‌های مذکور تغییرات رخ دهد می‌توان به آینده و روند بازار امید داشت.
