صندوق پالایش، طرح بی ارزشی که به مردم قالب کردند!
به گزارش بورس نیوز، وقتی سهامداران می توانند خودشان به صورت مستقیم بر روی سهام شرکت‌ها سرمایه گذاری کنند، چه دلیلی دارد که از روی همین سهام با قیمت گران‌تر صندوق ایجاد شود؟ اگر همانطور که دولت مدعی بود صندوق هایش تخفیف خرید داشت، پس چرا رشد نکرد؟ نهاد‌های مالی این همه صحبت از اهرمی بودن و بهینه بودن پرتفوی صندوق هایشان می کنند، اما در عمل اینطور به نظر نمیرسد! فقط این را یاد گرفته‌ایم که از روی گزینه‌های عادی و بدون بازده، ده‌ها صندوق تکراری ایجاد کنیم که که سهامدار از قیمت راضی است، نه سرمایه‌ای جذب می شود و نه اعتمادی به رشد قیمت وجود دارد.
اگر به جای همین دو صندوق پالایش و دارایکم به پذیره نویسی صندوقی روی می‌آوردند که در زمینه‌هایی مانند صنعت فینتک، ماینینگ، استارتاپ‌ها و محصولات کشاورزی خاص سرمایه گذاری می کرد، جذابیت خیلی بیشتری می توانست داشته باشد. سهامداران دیگر از سهام و بورس خسته شده‌اند، اگر طرحی خارج از بورس سراغ دارید که می توانید برای آن صندوقی ایجاد کنید که با نرخ بیش از ۵۰ درصد تورم بتواند سودی نصیب این سهامداران کند، حتما استقبال می شود، اما اگر فقط به فکر جیب خودتان هستید و این مردم را فقط ابزار تامین مالی می بینید، همانطور که دیگر سال ننگین ۹۹ تکرار نخواهد شد، صف خرید‌های مردمی هم تکرار نخواهد شد؛ چون دیگر پولی در حساب‌ها نمانده که دوباره وارد سهام بی ارزش بشود!
طی یک سال اخیر، شاخص بورس ایران ۳۵ درصد رشد داشته است؛ این در حالی است که صندوق پالایش صفر و دارایکم ۴+ درصد بازدهی را به ثبت رسانده‌اند که نشان می‌دهد این دو صندوق حتی به اندازه شاخص کل بورس هم افزایش نیافته‌اند! صندوق پالایش در این ۴ سال که فعالیت خود را آغاز نموده است، فقط ۵۸ درصد رشد قیمت را تجربه کرده و صندوق دارایکم نیز، ۱۵۶ درصد بازدهی مثبت داشته که همین مورد می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را از بین ببرد. جالب است هنگام پذیره نویسی صندوق ها، صحبت از بازدهی بالاتر از نرخ تورم و حمایت و توجه دولت می‌شود، اما همان که وارد بورس شد، دیگر قضیه فرق می‌کند و صندوق‌ها را با سهامدارانش به حال خود رها میکنند!
صندوق ETF جایی بدرد می‌خورد که پرتفوی آن متشکل از دارایی‌های غیربورسی باشد و سهامداران از این طریق بتوانند به صورت غیرمستقیم بر روی طرح‌های اقتصادی خارج از بورس سرمایه‌گذاری کنند، نه اینکه از روی چند شرکت بورسی بخواهند یک صندوق پذیره‌نویسی کنند که گران‌تر از سهام خود شرکت‌ها باشد! اگر صندوق طلا، زعفران یا درآمد ثابت باشد، هیچ مشکلی در فرآیند پذیره‌نویسی ندارد و اتفاقا به دلیل سختی سرمایه‌گذاری بر روی چنین دارایی‌هایی، خیلی خوب است؛ اما صندوق‌های سهامی مانند دارایکم و پالایش، توجیه خاصی برای سرمایه گذاری ندارند.
در این ۴ سال، بیش از ۲۰۰ درصد تورم داشتیم که با احتساب فرصت‌های از دست رفته، حداقل بازده مورد انتظار این دو صندوق ۳۰۰ درصد میباشد که متاسفانه در عمل چیز دیگری مشاهده می کنیم. صندوق‌های درآمد ثابت در این ۴ سال حدودا ۱۴۴ درصد سود مرکب و بدون ریسک نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده‌اند و تمام سکه هم در این مدت ۷۹۰ درصد بازدهی مثبت داشته که مقایسه این ارقام با سود خرید پالایش و دارایکم قابل هضم نیست! صندوق پالایش ۱۸ درصد و دارایکم ۳۵ درصد حباب منفی دارد که همین مورد یک سیگنال خرید است، اما متاسفانه ساختار ناسالم بورس، عدم حمایت دولت و بی‌اعتمادی سهامداران، قیمت را به زیر ارزش ذاتی کشانده است.
هادی بهرامی_ پژوهشگر بازار سرمایه
