دلایل تکرار بحران‌های ارزی در کشورها چیست؟
به گزارش بورس‌نیوز، بحران‌های ارزی در ایران در چندین دوره زمانی پس از انقلاب اسلامی به وقوع پیوسته است. نزدیک‌ترین و بارزترین جهش ارزی به سال ۹۷ مربوط می‌شود که در واقع آغازگر یکی از مهم‌ترین نوسانات ارزی در کشور بود و به همین دلیل، مشکلات معیشتی ناشی از آن در ذهن مردم به وضوح ثبت شده است.
بحران ارزی به دلیل بی‌اعتمادی گسترده‌ای که در میان مردم و عوامل اقتصادی نسبت به توانایی بانک مرکزی و دولت برای حفظ ارزش پول ملی ایجاد می‌شود، رخ می‌دهد. زمانی که مردم پیش‌بینی می‌کنند که ارزش پول ملی کاهش می‌یابد، به منظور حفظ ارزش دارایی‌های خود به سمت بازار ارز هجوم می‌آورند و این امر در نهایت منجر به افزایش تقاضای ارز و بروز بحران ارزی می‌شود.
یکی از دلایل افزایش تقاضای ارز در صرافی‌ها، شایعات مربوط به خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا از برجام و آغاز تحریم‌های چندجانبه علیه ایران بود. در این شرایط، چشم‌انداز نامطلوبی برای آینده، خرید ارز را به شدت افزایش داد.
علاوه بر این، یکی از عوامل جهش ارزی در آن زمان، ثابت ماندن نرخ ارز در سال‌های ۹۲ تا ۹۶ و در عین حال افزایش نقدینگی بود که کنترل بازار ارز را از دست مسئولان خارج کرد. به همین دلیل، تفاوت نرخ ارز در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به وضوح قابل مشاهده است.
نکته حائز اهمیت در مورد خرید ارز توسط مردم این است که افزایش تقاضا نشان‌دهنده مدیریت نادرست انتظارات تورمی است و مردم هنوز به این باور نرسیده‌اند که کاهش ارزش پول ملی به نقطه پایانی خود رسیده است.
یکی از عوامل کلیدی بحران ارزی در کشور، عدم توسعه اقتصادی است. این موضوع که کشور به سمت صادرات‌محور شدن حرکت نکرده، باعث شده است طی یک دهه گذشته به جز سال‌های ۹۴، ۹۵ و ۹۷، تراز تجاری کشور بدون احتساب نفت، منفی باشد. برای مثال، در سال ۹۰ تراز تجاری کشور حدود منفی ۱۸ میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۶.۵ میلیارد دلار بوده است. روند منفی تراز تجاری غیرنفتی در دو دهه گذشته نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به صادرات و درآمد نفتی وابسته است و به همین دلیل، کوچک‌ترین نوسان در قیمت جهانی نفت، تأثیر مستقیمی بر قیمت ارز در داخل کشور می‌گذارد.
از سوی دیگر، تورم نیز به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر شکاف معیشتی و بحران ارزی محسوب می‌شود. در واقع، این وضعیت به گونه‌ای است که تورم هم علت و هم معلول افزایش قیمت‌هاست و در نتیجه، یک دور باطل ایجاد کرده است. یکی از راهکارهایی که می‌تواند کشور را از این دور باطل نجات دهد، افزایش یارانه معیشتی است.
با توجه به این مسائل، بحران ارزی سال‌هاست که کشور را تحت تأثیر قرار داده، اما تأثیرات آن در سال‌های اخیر بیشتر از گذشته در جامعه احساس می‌شود. به نظر می‌رسد برای بهبود این وضعیت، ابتدا باید انتظارات مردم نسبت به اقتصاد کشور مثبت شود تا آنها به دنبال راه‌حل‌هایی برای حفظ ارزش پول خود در صرافی‌ها نباشند.
انتهای پیام/
