پنج تریلیون دلار دود شد! /تحلیل تأثیرات تعرفه‌های تجاری ترامپ بر بازار‌های جهانی و ایران

به گزارش بورس‌نیوز؛ دولت دونالد ترامپ با اعمال یک سری تعرفه‌های جدید بر واردات کالا‌ها از بسیاری از کشور‌های جهان، به‌ویژه کشور‌هایی که ایالات متحده با آنها کسری تجاری دارد، شروع به تغییرات عمده‌ای در سیاست‌های تجاری خود کرده است. این تصمیمات به‌ویژه در بازار‌های جهانی و کشور‌های آسیایی و اروپایی پیامد‌های سنگینی به همراه داشته که در این گزارش به‌طور دقیق‌تر، به بررسی این تصمیمات و آثار آنها بر تجارت جهانی، کشور‌های مختلف، و به‌ویژه ایران پرداخته خواهد شد.

 جرقه‌ای برای یک جنگ تجاری جهانی

دولت ترامپ در تاریخ اخیر تصمیم به اعمال تعرفه‌های ۱۰ درصدی بر تمامی واردات از کشور‌های مختلف گرفت. این تعرفه‌ها که از روز شنبه گذشته در بنادر، فرودگاه‌ها و انبار‌های گمرکی ایالات متحده اعمال شد، تنها نقطه آغازین یک سلسله تعرفه‌های جدید بود که قرار است به‌ویژه بر واردات از کشور‌های بزرگ تجاری تاثیر بگذارد. این تصمیم به‌طور مستقیم سیاست‌های تجاری بین‌المللی را تحت تاثیر قرار داده و بسیاری از کشور‌های جهان را با بحران‌های اقتصادی و تجاری مواجه کرده است.

ترامپ در این تصمیمات با رد سیستم تجاری پس از جنگ جهانی دوم که بر اساس توافق‌های دوطرفه برای تعیین تعرفه‌ها بود، نشان داده است که قصد دارد به طور یکجانبه و با اعمال فشار اقتصادی، ساختار جدیدی برای تجارت جهانی ایجاد کند. این تغییرات نه تنها برای کشور‌هایی که تحت تاثیر مستقیم تعرفه‌ها قرار گرفته‌اند، بلکه برای تمامی بازار‌های جهانی که به شدت به صادرات و واردات وابسته‌اند، پیامد‌های منفی به همراه داشته است.

اعلام تعرفه‌ها توسط ترامپ شوک بزرگی به بازار‌های مالی جهانی وارد کرد. تنها در دو روز بعد از اعلام این سیاست‌ها، ارزش بازار سهام ایالات متحده به میزان پنج تریلیون دلار کاهش یافت و رکوردی در کاهش ارزش بازار به ثبت رسید.

اثرات اقتصادی در بازار‌های جهانی

 علاوه بر این، قیمت نفت و دیگر کالا‌های اساسی نیز با سقوط شدیدی مواجه شدند، در حالی که سرمایه‌گذاران برای حفظ دارایی‌های خود به سمت اوراق قرضه دولتی روی آوردند. این نوسانات شدید بازار نشان‌دهنده‌ی تاثیر عمیق تصمیمات تجاری ترامپ بر اقتصاد جهانی است.

علاوه بر این، بسیاری از کشور‌هایی که تحت تاثیر این تعرفه‌ها قرار گرفتند، همچنان با چالش‌های اقتصادی روبه‌رو هستند. برای مثال، کشور‌های آسیایی به‌ویژه ویتنام، کامبوج و تایوان با تعرفه‌های بسیار بالایی مواجه شده‌اند. ویتنام که به‌طور ویژه از تغییرات در زنجیره‌های تأمین جهانی به نفع خود بهره‌برداری کرده بود، اکنون مجبور است با تعرفه‌های ۴۶ درصدی مواجه شود. این تعرفه‌ها نه تنها صادرات این کشور‌ها به ایالات متحده را تحت تاثیر قرار خواهد داد، بلکه ساختار اقتصادی آنها را نیز دستخوش تغییرات جدی خواهد کرد.

آسیب به اتحادیه اروپا و کشور‌های اروپایی

اتحادیه اروپا نیز از این تغییرات بی‌نصیب نمانده است. ترامپ برای تمامی واردات از اتحادیه اروپا تعرفه‌ای ۲۰ درصدی اعمال کرده است. این سیاست در حالی که به‌طور یکنواخت بر تمامی کشور‌های عضو اتحادیه اروپا اعمال می‌شود، باعث بروز تفاوت‌های فاحش در میزان تاثیرگذاری این تعرفه‌ها بر کشور‌های مختلف شده است. کشور‌های اروپایی که با ایالات متحده surplus تجاری دارند، ممکن است کمتر تحت تاثیر قرار بگیرند، اما کشور‌های با کسری تجاری بیشتر، نظیر فرانسه و اسپانیا، با چالش‌های اقتصادی قابل توجهی روبه‌رو خواهند شد.

یکی از نکات قابل توجه در این زمینه، معافیت‌های موقتی برای برخی کالا‌ها است. محصولات دارویی، نیمه‌هادی‌ها، چوب و برخی مواد معدنی از جمله کالا‌هایی هستند که از این تعرفه‌ها معاف شده‌اند. با این حال، بسیاری از کالا‌های صادراتی مهم کشور‌های اروپایی مانند خودرو و قطعات خودرو مشمول این تعرفه‌ها خواهند شد. این سیاست‌ها تاثیرات بلندمدتی بر صنایع مختلف اتحادیه اروپا به‌ویژه صنایع خودروسازی خواهد داشت.

تعرفه‌های جدید ترامپ علاوه بر هدف‌گذاری کشور‌های با کسری تجاری، کشور‌های با مازاد تجاری را نیز تحت تاثیر قرار داده‌اند. این امر به‌ویژه برای کشور‌هایی مانند امارات، استرالیا و بریتانیا که با ایالات متحده مازاد تجاری دارند، به یک "جنگ تجاری دوستانه" تبدیل شده است. این کشور‌ها که در گذشته روابط تجاری نسبتا مثبت با ایالات متحده داشتند، حالا با تعرفه‌هایی رو‌به‌رو هستند که ممکن است آسیب‌های قابل توجهی به صنایع مختلفشان وارد کند.

برای مثال، امارات متحده عربی که با ایالات متحده مازاد تجاری ۱۹.۵ میلیارد دلاری دارد، به‌شدت از این تعرفه‌ها آسیب خواهد دید. از سوی دیگر، استرالیا و بریتانیا نیز که مازاد تجاری نسبتا خوبی با ایالات متحده دارند، با تاثیرات منفی این سیاست‌های تعرفه‌ای مواجه خواهند شد.

آینده نامعلوم و تغییرات مستمر در الگو‌های تجاری

یکی از نکات کلیدی در سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ این است که الگو‌های تجاری به‌سرعت تغییر می‌کنند و دولت ایالات متحده برای اعمال تعرفه‌ها از آمار تجاری سال ۲۰۲۴ استفاده کرده است. با این حال، تغییرات در روند‌های تجاری و اقتصادی می‌تواند منجر به این شود که کشور‌های مختلف در سال‌های آینده با تعرفه‌های متفاوتی رو‌به‌رو شوند. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۴ برخی کشور‌ها که در گذشته با ایالات متحده کسری تجاری داشتند، اکنون با مازاد تجاری مواجه خواهند شد و بالعکس.

این تغییرات در الگو‌های تجاری، نوسانات اقتصادی شدیدی به وجود آورده است که کشور‌های مختلف باید خود را برای آنها آماده کنند. از سوی دیگر، برخی کشور‌ها ممکن است پس از یک سال خوب تجاری، در سال‌های بعد با تعرفه‌های بالاتری مواجه شوند.

 تاثیرات گسترده بر بازار جهانی و ایران

اعمال تعرفه‌های جدید توسط ترامپ نه تنها یک تغییر اساسی در سیاست‌های تجاری ایالات متحده است، بلکه به‌شدت بر بازار‌های جهانی تاثیر گذاشته و کشور‌های مختلف را با چالش‌های جدیدی رو‌به‌رو کرده است. کشور‌های آسیایی، به‌ویژه ویتنام و کامبوج، و همچنین اتحادیه اروپا با کاهش صادرات به ایالات متحده و افزایش هزینه‌های تولید مواجه خواهند شد.

ایران، با توجه به شرایط خاص خود، به‌طور غیرمستقیم از این تغییرات متاثر خواهد شد. افزایش تعرفه‌ها بر برخی از کالا‌ها و مواد اولیه ممکن است هزینه‌های تولید در ایران را افزایش دهد و در نهایت به افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی منجر شود. همچنین، با توجه به تحریم‌های موجود و وضعیت تجاری ایران، اعمال تعرفه‌های تجاری جدید در سطح جهانی می‌تواند فشار‌های بیشتری بر اقتصاد ایران وارد کند.

پایان مطلب