به گزارش بورس نیوز، ضمن تبریک سال نو و آرزوی سلامتی و موفقیت برای تک تک مخاطبان رسانه‌های بورس نیوز، نخستین گزارش سوژه سال جدید را به بررسی شرایط و برخی از مهمترین شاخص‌های تاثیر گذار بر بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ اختصاص می‌دهیم.

بی تردید بسیاری از فعالان و سرمایه گذاران بازار سرمایه نیز همانند دیگر افراد جامعه، نگرانی‌های ویژه‌ای در خصوص وضعیت بحرانی و چالش‌های جدی اقتصاد کشور در سال جدید دارند.

علی رغم خوشبینی وافر و توهم گونه بسیاری از مسئولین کنونی کشور در ارائه دستاورد‌ها و آمار‌های اقتصادی (آمار‌هایی نظیر رشد اقتصادی بیش از ۶ تا ۸ درصدی، کاهش چشمگیر نرخ بیکاری، ساخت بیش از ۲.۴ میلیون واحدی مسکن و ...)، گشت و گذاری ساده در بازار شب عید و دنبال کردن اخبار مربوط به صنایع، اطلاعات جامع و ناامید کننده‌ای از قدرت خرید مصرف کنندگان و تشدید رکود تورمی در تمامی ابعاد اقتصاد کشور، بازگو می‌کند.

نامگذاری سال جدید با بهره مندی از واژه‌های تولیدی و اقتصادی برای چندمین سال متمادی (سال جهش تولید با مشارکت مردم)، خود نشاندهنده درک کامل مسئولین کشور از شرایط وخیم تولید و اقتصاد در سال جاری دارد. متاسفانه و بر خلاف تمایل بسیاری از مسئولین کشور، برای چندمین سال پیاپی، شعار سال به مسائل اقتصادی و تولیدی اختصاص می‌یابد و نه به دغدغه‌هایی نظیر حجاب، بحران آب، حمایت از برادران مظلوم فلسطینی و یمنی، آشتی‌های ملی و ....

 اکنون دیگر کار به جایی رسیده است که:

•    حتی روحانیون حامی دولت نیز نطق‌های خود را به اوضاع وخیم سفره‌های مردم و گرانی‌های افسار گسیخته اختصاص می‌دهند

•    دولت و قوه قضایه مدام نوید ریشه کنی و مبارزه جانانه با جرائم اقتصادی می‌دهند و در مقابل هر روز اخبار متفاوتی از فساد‌های مالی، آمار بالای اختلاس و تاراج بیت المال می‌شنویم (چای دبش، ماجرا‌های عجیب زمین خواری و ...)

•    دولت و وزرایش با لبی خندان از مهار تورم و رشد نقدینگی می‌گویند، اما هر روز شاهد مقایسه نمودار قیمت‌های طلا، دلار، مسکن، گوشت، پنیر و ...، در ابتدای دولت جناب رئیسی با قیمت‌های کنونی و یادآوری شعار‌های انتخاباتی ایشان هستیم

•    هر روز شاهد اظهار نظر‌های عجیب در خصوص دستاورد‌های بزرگ اقتصادی توسط حامیان دولت در مقابل انتشار آمار افزایش چشمگیر فقر و جرم‌هایی نظیر سرقت و ...، می‌باشیم

•    در رسانه‌های ملی شاهد رونق بازار و خوشنودی کاسبان و فعالین بازار شب عید می‌باشیم، اما در محله هایمان شاهد بسته شدن هر روزه تعداد بالایی از مغازه‌ها

•    در حالی هر روز، شاهد سخنرانی‌های حکومتی در خصوص حفظ کرامت انسانی و کارگر در جمهوری اسلامی ایران می‌باشیم که مصوبه افزایش حقوق کارگران بدون امضای نمایندگانشان به تصویب می‌رسد 

•    در شرایطی شاهد انتشار اخبار مربوط به ثبت رکورد تولید خودرو در شرکت‌های خودروساز داخلی هستیم که قیمت پژو پارس تولید داخل به ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان افزایش می‌یابد

به عبارتی اگر بخواهیم شرایط اقتصاد در سال جدید را در چند جمله خلاصه کنیم، شاید جمله ذیل خیلی دور از انتظار نباشد:

" به شعار‌ها توجه نکنید، سال سختی در انتظارمان است و توقعتتان را پایین بیاورید "

به نظر می‌رسد که در سال جدید، فعالان بازار سرمایه نیز، مسیری متفاوت از سایر فعالان بازار‌های موازی تجربه نخواهند کرد و علی رغم وجود محرک‌های قدرتمند، شرایط کلی بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳، با چالش‌هایی جدی نیز مواجه خواهد بود. 

در زیر به معرفی برخی از اصلی‌ترین محرک‌ها و چالش‌های بازار سرمایه در سال جدید می‌پردازیم:

محرک‌های رشد

۱-    تورم و افزایش نرخ دلار:

متاسفانه همچون دهه‌های گذشته، تورم و افزایش نرخ ارز از اصلی‌ترین پتانسیل‌های رشد بازار سرمایه در سال جاری خواهد بود. بسیار بعید است در سال جدید خبری از افزایش محسوس ظرفیت تولید، طرح‌های توسعه و بهبود کیفیت محصولات و یا افزایش تقاضا در محصولات شرکت‌های تولیدی فعال در بازار سرمایه باشد.

آنچه در سال جدید، بسیاری از فعالین بازار سرمایه روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده اند، کسری بودجه چشمگیر دولت و آثار تورمی آن، افزایش قیمت ارز به واسطه احتمال بالای پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تورم، رشد مبالغ فروش و سود ریالی شرکت‌ها می‌باشد که البته محتمل نیز به نظر می‌رسد.

۲-    داستان تکراری تجدید ارزیابی دارایی‌ها:

علی رغم آنکه دولت تلاش کرد تا با مطرح کردن بحث تجدید نظر در قوانین تجدید ارزیابی دارایی‌ها در نیمه دوم سال گذشته، بخشی از سرمایه گذاران بازار سرمایه را به تاثیرات مثبت آن خوشبین نماید، با این وجود، این موضوع در حد وعده و وعید باقی ماند. 
حال باید منتظر ماند و دید که آیا طرح اصلاح قوانین تجدید ارزیابی دارایی‌ها و عدم الزام شرکت‌ها به رعایت فواصل زمانی ۵ ساله، در حد وعده‌هایی تکراری باقی می‌ماند و یا سلسله افزایش سرمایه‌های حاصل از مازاد تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها به اصلی‌ترین محرک رشد بازار سرمایه در سال جدید تبدیل می‌گردد.

چالش‌های بازار سرمایه

۱-    کسری بودجه چشمگیر و نقشه‌های دولت برای شرکت‌ها:

کاهش معافیت‌های مالیاتی (اعم از مالیات‌های ناشی از صادرات و ...)، اخذ عوارض صادراتی از محصولات خام و نیمه خام (انواع محصولات پتروشیمی، فولادی، سیمانی و ...)، اصلاح فرمول‌های قیمت گذاری خوراک و محصولات شرکت‌ها (گاز خوراک و سوخت مجتمع‌های پتروشیمی و سایر صنایع)، افزایش قیمت گذاری‌های دستوری (مداخله در قیمت گذاری محصولات فولادی، خودرو‌ها و ...)، جرایم بانک‌ها به دلایل مختلف و ...، عواملی هستند که در صورت بروز و اجرایی شدن هر یک از آنها، بسیاری از صنایع و حتی کلیت بازار تحت الشعاع قرار می‌گیرد.

۲-    انتخابات آمریکا و بازگشت ترامپ:

متاسفانه، علی رغم آنکه مسئولین بار‌ها و بارها، منکر تاثیر رخداد‌های بین المللی و شرایط سیاسی داخلی آمریکا بر وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور شده اند، با این وجود همه می‌دانیم که با توجه بر ناامیدی کامل از تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی، هر گونه تغییر با اهمیتی نظیر نتیجه انتخابات آمریکا، تاثیرات چشمگیری بر ارزش پول ملی و تحریم‌های بین المللی علیه ایران دارد.

شوربختانه در سال جاری شاهد رقابت ریاست جمهوری آمریکا خواهیم بود که با قبول احتمال بالای پیروزی ترامپ در این انتخابات، می‌بایست در انتظار تحریم‌های سنگین بین المللی و تجاری ایران و حتی شرکت‌های فعال در حوزه صادرات باشیم.

در حالی که می‌توان انتخاب احتمالی ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا را عاملی برای رشد قیمت دلار و محرکی برای شرکت‌های صادرات محور دانست، افزایش تحریم‌های بین المللی و احتمال کاهش مقادیر فروش و یا زیر فروشی محصولات شرکت‌های صادرات محور، از چالش‌های جدی شرکت‌های فعال در بازار سرمایه در سال جاری می‌باشد.

۳-    درگیری‌های منطقه ای، ناآرامی‌های سیاسی و داخلی:

اصلاح محتمل نرخ حامل‌های انرژی به ویژه قیمت بنزین در سال جاری، افزایش فقر و کاهش چشمگیر قدرت خرید مصرف کنندگان، عدم توانایی دولت و حاکمان کشور در مهار تورم و نرخ ارز، اعتصابات و تجمعات کارگری، افزایش تنش‌های آبی و زیست محیطی و ...، در کنار افزایش محتمل درگیری‌های منطقه‌ای با محوریت گروه‌های تحت حمایت ایران در سال جاری، از چالش‌های اصلی کشور و بازار سرمایه خواهد بود.

بی تردید اولین قربانیان شورش‌های داخلی، ناامنی، اعتصابات، درگیری‌ها و منازعات بین المللی، فعالین بازار سرمایه می‌باشند و با توجه به شرایط کشور و وضعیت نامناسب زندگی بخش بزرگی از مردم جامعه، بروز هر یک از اتفاقات مذکور، چندان دور از ذهن نمی‌باشد.