با سرکوب قیمت دلار نمیتوان مشکلات اقتصادی را پنهان کرد!
بورس نیوز:
با زور و نقشه بازی نمیتوان نرخ دلار را ثابت نگه داشت؛ شاید در کوتاهمدت با شوک واردکردن به بازار، نرخها کمی کاهشی شود، اما فقط فشردگی فنر را بیشتر میکند و در بازه بلندمدت این دلار است که زورش را به همه نشان میدهد! در کشوری که تورم بیش از ۵۰ درصدی گریبان گیر مردم شده و فقر و بیکاری بیداد میکند، نمیتوان نرخ دلار را به زور ثابت نگه داشت و ادعا کرد که تورمی در کار نیست. زمانی که نرخ دلار در کف قیمتی معامله میشود، باید اقدامات و اصلاحات اساسی صورت بگیرد نه اینکه بعد از رشد دو برابری تازه یادمان بیفتد که با تزریق ارز و ترساندن مردم از طریق رسانهها به قصد ایجاد فشار فروش، نرخها را کاهشی کنیم!
مسئله این است که قیمت هر دارایی، آخر سر به ارزش ذاتی خود رسیده و یا حداقل به آن نزدیک میشود؛ پس قیمتگذاری دستوری و کنترل نرخها و پایین نگهداشتن قیمت بازار، فقط صورتمسئله را پاک میکند. خودمان را گول نزنیم؛ فقر و تورم، بیکاری، ورشکستگی، کمبود منابع و رانت و فساد عامل اصلی رشد دلار و طلا هستند، نه هیجانات و فشار خرید توسط مردم. بستن درگاههای پرداختی صرافیها هیچ کمکی به کاهش نرخ دلار نمیکند؛ چون علت اصلی نیست و فقط با مسدودی درگاهها توسط بانک مرکزی، ضرر و زیان کسبوکارها و مردم بیشتر خواهد شد.
تورم اسمی را که دیگر قبول دارید؟ وقتی نرخ تورم اسمی ۴۰ درصد است، چرا انتظار دارید که دلار ۲۰ درصد هم رشد نکند و همسو با رشد سایر داراییها معامله نشود؟ البته تورم اسمی، کمترین نرخی است که گرانی و فقر را در کوچهپسکوچههای بالا شهر تهران لحاظ میکند، وگرنه مردم هیچ اعتقادی به تورم ۴۰ درصدی و حتی کاهش آن ندارند. با حذف دلار نیمایی (شما بخوانید ارز رانتی!) شرکتهای صادراتی کمی نفس خواهند کشید و رانت و فساد تا حد زیادی کاهش خواهد یافت، اما باید یکچیز را خوب بدانیم: دلار و طلا، نشانگر تورم و شرایط اقتصادی هستند؛ پس نمیتوان جلوی آن را گرفت!
همه ما یادمان میآید که آذرماه ۱۴۰۲ بانک مرکزی با کمک استاد تحلیل تکنیکال آن (شما بخوانید فالگیر و نقاش چارت) یک تحلیلی منتشر کرد که در تایم فریم کوتاهمدتی، فلش را به سمت جنوب شرق مانیتور گرفته و به کمک برخی رسانهها قصد ترساندن سرمایهگذاران را داشت. ۲ هزارتومان که دیگر این حرفها را ندارد! کف ۴۷ یا ۴۹ هزارتومان چه فرقی میکند؟ شاید برای یکی دو روز همه را بترساند و بانکها یک نوسان از مردم بگیرند، اما در بلندمدت روند صعودی همشدت میگیرد! اصلاً خرید دلار، طلا و هر دارایی ریسک گریز دیگر، نیازی به توجیه ندارد؛ چیزی که تحت هر شرایطی سود بدهد، گزینه مناسبی ازنظر مردم خواهد بود.
دلار برای امسال چه قدر میارزد؟
ارزش واقعی دلار آزاد با مدل تورمی ۸۵ هزارتومان، مدل نقدینگی و تولید ناخالص ۷۴ هزارتومان و بر مبنای تمام سکه ۹۱ هزارتومان برای سال ۱۴۰۳ در حالت خوشبینانه برآورد شده است. اگر میگوییم چرا دلار بهاندازه تورم رشد نمیکند، فقط به خاطر سود سرمایهگذاری نیست، بلکه رشد دلار تقریباً ربطی به تورم و معیشت مردم ندارد؛ چون اگر قرار بود تورم با نرخ دلار هماهنگ باشد که الآن خوش به حالمان میشد! رشد ۵۹ درصدی دلار آزاد در مقابل رشد ۱۰۰ درصدی تمام سکه، گرانی اجناس، املاک و مستغلات و بازدهی سایر داراییهای وابسته به نرخهای جهانی، عدد و رقم خاصی نیست.
دلار چیزی حدود ۸۳ هزارتومان ارزشگذاری میشود که بهاحتمالزیاد تا پایان سال ۱۴۰۳ به این محدوده خواهد رسید، چون فاصلهای با آن ندارد و تقریباً کل راه را رفته و اثرش را هم که قبلاً گذاشته است! بااینکه آمار و ارقام پایان امسال را برای پیشبینی سال ۱۴۰۴ نداریم، اما با توجه به تورم ۳ درصدی آمریکا و ۳۸ درصدی ایران بهصورت میانگین و در حالت خوشبینانه و با فرض بسته شدن کندل سالانه قیمت دلار بر روی ۸۳ هزارتومان، میتوان گفت که ۱۱۲ هزارتومان برای سال ۱۴۰۴ در دسترس خواهد بود. باوجوداینکه اونس طلا و نرخهای جهانی کمی ریسک دارند، اما قیمت دلار هنوز هم ارزان است و پتانسیل رشد آن میتواند منجر به رشد دوباره انواع بازار طلا، اجناس، فلزات و حتی سودآوری شرکتهای صادراتی شود؛ البته اگر بگذارند!
عزیزان، از دلار انتظار ریزش سنگین نداشته باشید!
در این یک سال، قیمت بربری ۴۰ درصد رشد کرده، آنوقت ما دنبال نقاط پایینتر برای خرید دلار میگشتیم! دلار یک بازار سنگین است که اگر بخواهد ما را سورپرایز کند، نهایتاً ۳۰ درصد تخفیف میخورد، بعدازآن مثل یک بولدوزر از روی همه کسبوکارها و مردم رد میشود. اگر قبول ندارید، نگاهی به نمودار قیمت دلار، اخبار ورشکستگی شرکتها و معیشت مردم بیندازید تا متوجه شوید سرمایهگذاران روی دلاری پول میگذارند که نمایانگر شرایط اقتصادی بوده و برعکس بورس و طرحهای اقتصادی پر ریسک، سود خود را همیشه میدهد. دقیقه آن زمان که قیمت دلار آزاد ۶۰ هزارتومان، تمام سکه ۴۰ میلیون تومان و اونس طلا ۲۳۷۰ دلار بود، گفتیم که هدف دلار ۸۵ هزارتومان و تمام سکه ۵۲ میلیون و ۸۰۰ هزارتومان برای سال ۱۴۰۳ هست. در حال حاضر، دلار ۳۵ درصد و تمام سکه ۴۳ درصد رشد را از زمان تحلیل تا به الآن، تجربه کرده و بهغیراز دلار که به ارزش گفتهشده نزدیک شد، تمام سکه از هدف عبور کرده است.
اهداف قیمت دلار تا پایان سال ۱۴۰۳
با توجه به فراکتالهای قبل، به نظر میرسد قیمت دلار با رسیدن به هدف ۱۱۲ هزارتومان میتواند به رشد ۱۴۰ درصدی خود از کف ۴۵ هزارتومان پایان دهد و مانند سیکلهای قبل، یکروند اصلاحی بین ۲۰ تا نهایتاً ۳۰ درصد داشته باشد. محدوده ۷۳ تا ۷۱ هزارتومان، حمایت قوی دلار در نظر گرفته میشود و با نزدیک شدن قیمت به این سطوح، ممکن است فرصتهای خوبی ایجاد شود. احتمالاً تا ۶ ماه آینده شاهد نرخ ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزارتومانی دلار آزاد باشیم و پس از ایجاد یک ATH جدید، قیمت دوباره حولوحوش ۹۰ هزارتومان را ببیند.
سرمایهگذاری مستقیم بر روی دلار اشتباه است!
رشد دلار بهمرور زمان کمتر از دورههای قبل میشود و ریسک و بازده نیز، کاهش میابد که همین موارد میتواند به کاهش جذابیت منجر شده و سرمایهگذاری بر روی داراییهای پر ریسک تر، اما وابسته به نرخ دلار بیشتر شود. در این یک سال، دلار ۶۵ درصد، تمام سکه ۱۰۲ درصد، شاخص صندوقهای طلا ۱۰۳ درصد، بیتکوین به تومان ۳۰۰ درصد، صندوقها و اوراق درآمد ثابت ۳۳ درصد، اجناس حدوداً ۵۰ درصد و شاخص سهام شرکتهای دلاری محور ۳۴ درصد رشد قیمت را تجربه کردهاند. برای سرمایهگذاری بهتر است سمت داراییهایی برویم که دلاری محور هستند، اما تورم، دستمزد و تعرفههای دیگری هم به جزء نرخ دلار در قیمت آنها تأثیرگذار باشد تا بازده و جذابیت افزایش یابد.
پایان مطلب
هادی بهرامی، پژوهشگر بازار سرمایه