اوضاع نابسامان گروه دارویی/ دولت‌ها چه بلایی بر سر این صنعت حیاتی آوردند؟
گروه مواد و محصولات دارویی، به جز چند نماد، به سمت فاجعه حرکت می‌کند و این فاجعه تنها به معنی زیان ده شدن چند شرکت و سقوط قیمت چند سهم در بازار نیست، این رخداد به معنی بحران در نظام سلامت کشور است. کمبود دارو که در یک سال اخیر کم و بیش از اخبار آن منتشر شده است، با این صورت‌های مالی به سمت یک واقعه قطعی حرکت می‌کند. در مجموع ۴۰ شرکت دارویی در این مقاله بررسی شده است و شرکت‌های سرمایه گذاری و هلدینگ دارویی در این بررسی حضور ندارد و تمرکز ما بر روی شرکت‌های تولیدی است.
مجموعا ۲۳ شرکت از ۴۰ شرکت بررسی شده ضعیف‌تر از سال گذشته عمل کرده اند و ۸ شرکت در ۶ ماهه ابتدایی سال زیان ساخته اند. نماد‌های بیوتیک، دابور و درهآرو را می‌توان گفت در مجموع و اشتراک گیری بین فاکتور‌ها و بررسی‌ها بهترین عملکرد را داشته اند و کی بی سی، دسانکو و دروز بسیار ضعیف عمل کرده اند. دسانکو یا داروسازی سبحان آنکولوژی در صنعت داروی ما از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چرا که تولید دارو‌های درمان سرطان را در اختیار دارد و در هم ریختن اوضاع شرکت، می‌تواند تامین دارو را برای بیماران سرطانی دچار مشکل کند.
در این مقاله هم مانند مقالات قبلی، ۴ فاکتور را بررسی کرده ایم: ۱- مقایسه تابستان و بهار امسال، ۲- مقایسه تابستان امسال و سال گذشته، ۳- مقایسه نیمه اول سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲، ۴- P/E ttm نماد‌ها، دقت کنید که برای نتیجه گیری بهتر هر ۴ فاکتور را باید در کنار هم در نظر گرفت و در انتها ما نتیجه گیری خود و تجمیع و اشتراک این فاکتور‌ها را بیان می‌کنیم.
مقایسه بهار و تابستان امسال
همان طور که مشاهده می‌کنید، "دزهراوی" در تابستان نسبت به بهار بسیار بهتر عمل کرده است اما؛ در ادامه خواهید دید که در مقایسه‌های ۶ ماهه و بلندمدت‌تر هنوز حرفی برای گفتن ندارد، ولی این رشد می‌تواند آغازگر یک تحول بسیار خوب باشد. "دبالک" که در هابر زیان‌ده بوده به سوددهی رسیده است.
درست است که در نماد‌های "دیران"، "دروز"، "دسانکو" و "کی بی سی" عدد درصد تغییر مثبت بدست امده است، اما اگر به مبالغ دقت کنیم متوجه می‌شویم که این تغییرات صرفا در کاهش زیان دهی بوده است و شرکت در تابستان نسبت به بهار زیان کمتری ساخته است و نمی‌توان به آن وزن داد.
"دکوثر"، "دشیمی"، "ریشمک"، "دلقما"، "درازی"، "داسوه"، "دتولید" هم تابستان بسیار بسیار ضعیفی را گذراندند و شاهد افت‌های سنگین در سودآوری این شرکت‌ها بودیم.
مقایسه تابستان ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲
نماد‌های بیوتیک، دابور، دزهراوی عملکرد بسیار خوبی را به جا گذاشته اند، اما در مورد دزهراوی همان طور که گفتیم در نقطه آغاز یک تحول قرار دارد و هنوز بهبودی کامل حاصل نشده است، باید دید این روند ادمه دار است یا خیر. درازک علیرغم رشد خوب نسبت به تابستان گذشته، دارای اعداد امیدوار کننده این نیست. یعنی این رشد بیش از ۱۰۰ درصدی تنها به دلیل زیان ده بودن تابستان گذشته و اندکی سود در تابستان امسال است. در مقایسه بهار و تابستان امسال هم در بالا مشاهده کردید که در تابستان نسبت به بهار افت ۹۶ درصدی داشته و به نظر رشد بهار ادامه دار نبوده است.
همچنان در انتهای جدول هم دکوثر، دشیمی، ریشمک، دیران، دلقما، دتولید، دسانکو، درازی، داسوه، کی بی سی و دروز قرار دارند که همگی در تابستان زیان ساخته اند. دارو، دحاوی، ددام، دالبر، دجابر، دسبحان و دامین هم همگی افت بیش از ۵۰ درصد سودآوری داشته اند.
مقایسه ۶ ماهه ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲
برای جمع و بندی و نتیجه گیری بهتر است نگاهی به P/E ttm نماد‌ها بیندازیم و سپس نکاتی را ارائه کنیم:
نتیجه گیری:
۱- "درازک" علیرغم اینکه در ۶ ماهه رشد بسیار خوبی را نسبت به سال گذشته ثبت کرده است، ولی این رشد مرهون فصل بهار شرکت بوده و افت شدید عملکرد در تابستان و همچنین P/E بالای نماد، نشان میدهد اوضاع آن گونه که باید بر وفق مراد نیست.
۲- "دزهراوی" هم در ۵ ماهه و هم در تابستان عملکرد خوبی را ثبت کرده است و نشان میدهد قصد دارد که ضعف سال‌های قبل خود را پوشش دهد، ولی همچنان باید فروش ماهانه‌های شرکت را دنبال کرد و دید که در پاییز و ادامه چگونه کار می‌کند.
۳- "دفارا" و "دپارس" علیرغم نسبت بسیار خوب P/E عملکرد خوبی را از خود نشان نداده اند و نسبت به فصول و سال قبل افت کرده اند.
۴- نماد‌های "بیوتیک" و "دابور" به نظر بهترین عملکرد را دارند، هم رو به رشد حرکت میکنند و هم نسبت P/E مناسبی دارند و اگر در پاییز هم به همین روند ادامه دهند، می‌توان به آن‌ها امیدوار بود.
۵- درهآور به عنوان تولید کننده انحصاری PVA که در انواع و اقسام دارو‌ها و لوازم آرایشی کاربرد دارد، به عملکرد عالی خود ادامه میدهد و همچنان در حال رشد است.
۶- ریشمک با تولید شیرین بیان خود و انحصار این کالا قبلا عملکرد‌های بسیار خوبی را به جا میگذاشت، ولی اکنون درگیر افت شده است.
۷- نماد‌های دارو، دتولید و دیران درگیر یک افت ممتد ادامه دار هستند که اوضاع را برای آن‌ها سخت و پیچیده کرده است.
۸- دحاوی، دروز، دسانکو و کی بی سی هم با سرعت به سمت لبه پرتگاه حرکت میکنند.
تمام این نکات و مشکلات داروسازی‌ها را بیان کردیم، ولی اگر از مشکلاتی که دولت قبل برای داروسازی‌ها ایجاد کرد صحبت نکنیم، بی انصافی است.
۱- دولت به داروسازان ۶۰ همت بدهی دارد که باید پرداخت کند. عدم پرداخت به موقع مطالبات داروسازان از سوی دولت، تامین نقدینگی و سرمایه در گردش شرکت‌ها را دچار مشکل کرده است و روند تهیه مواد اولیه و تولید آن‌ها را دچار مشکلات شدید کرده است.
۲- تامین اجتماعی ۶ همت به داروخانه‌ها بدهی پرداخت نشده دارد و عدم پرداخت این بدهی باعث شده است تا خرید اقلام دارویی توسط داروخانه‌ها و به تبع آن فروش شرکت‌ها دچار افت شود.
۳- مشکلات ثبت سفارش و عدم تخصیص ارز به داروسازان برای واردات مواد اولیه تولید دارو، دلیل دیگر افت و کاهش تولید و فروش شرکت‌های داروسازی است.
۴- مورد نهایی نیز عدم توان تامین مواد اولیه کافی توسط شرکت‌های مواد اولیه داخلی است و این شرکت‌ها تولید کافی برای تامین این سطح از تولید را ندارند.
پایان مطلب
کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه فرید عباسی
